صنایع دستی چه جایگاهی در پوشش سلبریتی‌ها دارد؟

در سال‌های اخیر شاهد طرح انتقاد‌هایی نسبت به نوع پوشش سلبریتی‌های فعال در عرصه سینما در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی بودیم؛ البته برخی از کارشناسان اعتقاد دارند که این امر نتیجه همکاری هنرمندان با برخی از شرکت‌های طراحی و دوخت لباس است.

آن‌ها معتقدند که شرکت‌های طراحی و دوخت لباس در داخل کشور امکان برگزاری شو‌ی لباس را ندارند. بنابراین تلاش می‌کنند در ازای پرداخت قیمت قابل توجهی به سلبریتی‌ها و هنرمندان، طرح‌های خودشان را بر تن آن‌ها کرده و به این واسطه در معرض دید عموم قرار بدهند. البته برخی از این طرح‌ها حرفی برای گفتن ندارند؛ بنابراین به نظر می‌رسد هنرمندان شناخته شده کشورمان فقط تمایل دارند که در قبال دریافت مبلغ قابل توجهی به تبلیغ محصولات داخلی بپردازند و این امر ممکن است محصولات غیر ایرانی را نیز بر تن هنرمندانمان بکند. این به شرطی است که هنرمندانمان تا اندازه‌ای در سطح جهان شناخته شوند که بتوانند ویترین خوبی برای شرکت‌های طراحی و دوخت لباس باشند، اما با وضعیت فعلی این گونه به نظر نمی‌رسد؛ زیرا لباس هنرمندانمان با توجه به شواهد موجود در حال حاضر بیشتر از آنکه معرف برند‌های طراحی لباس باشد، نمادی از پوشش نامناسب برای هنرمند و سلبریتی است و این امر نمی‌تواند به معنای کمک کردن هنرمندان به صنعت مد باشد.

به نظر می‌رسد که صنایع دستی کشور در این مرحله می‌تواند کمک شایانی به هنرمندان و فعالان صنعت مد داخلی کند؛ اما به راستی آیا هنرمند ایرانی علاقه‌ای به معرفی رایگان یا ارزان صنایع دستی کشورش دارد؟

در همین خصوص با چند نفر از طراحان مد و لباس کشور صحبت کردیم تا بدانیم که خود آن‌ها تا چه اندازه از صنایع دستی در طرحهایشان بهره می‌برند و هنرمندان تا چه اندازه و با چه کیفیتی از چنین طرح‌هایی استقبال می‌کنند؟

مرجان کشاورز، طراح مد و لباس کشورمان به ما گفت: اگرچه پاسخگویی به این سوال نیازمند دسترسی به آماری که در دسترس بنیاد ملی مد و لباس قرار گرفته است؛ اما من به شخصه علاقه خاصی به استفاده از صنایع دستی کشور در طرح‌هایم دارم و اصلا سبک کاری من استفاده از صنایع دستی و دست‌دوخته‌های ایرانی و تلفیق آن با برش‌های مدرن است. اما تا به امروز نخواستم به عنوان یک چهره از هنرمندان برای تبلیغ کارهایم استفاده کنم. حس می‌کنم استفاده ویترینی از هنرمندان کمی فرصت‌طلبانه است؛ البته هنرمندانی بودند که دوست داشتند سبک کاری من را بپوشند. به عنوان مثال برای مهتاب کرامتی لباسی را طراحی کرده و دوختم که خیلی با استقبال مواجه شد.

وی افزود: لباس‌هایی نیز برای پوران درخشنده و شهرام ناظری طراحی کرده و دوخته‌ام که البته ناظری هنوز لباسی که برایش دوخته‌ام را به تن نکرده و قرار است آن را در کنسرت خارج از کشور بپوشد.

این طراح مد و لباس کشورمان اظهار کرد: بنابراین طراحی لباس اگر قشنگ باشد، همه دوست دارند که آن را بپوشند و هنرمندان ما نیز دوست دارند که لباسشان با طرح ایرانی و سنتی تولید شده باشد؛ زیرا این اصالت و هویت ماست. این به شرطی است که صنایع دستی ما به گونه‌ای در طرح لباس جلوه کنند که در همه جا کارآیی داشته باشند و امروزه بتوان از لباس نهایی استفاده کرد. یعنی ما در طراحی لباسی که از آیتم‌های صنایع دستی و سنتی در آن استفاده شده است، باید به بعد مدرن بودن کار نیز توجه کرده و این بعد را نیز حفظ کنیم تا یک هنرمند بتواند از آن استفاده کند.

کشاورز تصریح کرد: شنیده‌ام که برخی از هنرمندان در ازای تبلیغ لباسی که با استفاده از صنایع دستی کشور طراحی شده‌اند درخواست دریافت پول می‌کنند، اما خودم تا به امروز با چنین موردی مواجه نشده‌ام؛ زیرا وقتی یک هنرمند واقعی مخاطبمان باشد هرگز چنین کاری را نمی‌کند. البته ممکن است که دلم بخواهد کارم را به عنوان یادگاری به یک هنرمند هدیه بدهم، اما به نظرم شخصی که در ازای تبلیغ لباسی که با استفاده از آیتم صنایع دستی طراحی شده است پولی را دریافت می‌کند، اصلا هنرمند نیست. زیرا کسی که مطرح باشد نیازی به این پول‌ها ندارد.

وی یادآور شد: شاید دلیل اینکه استقبال چندانی از کار‌های سنتی روی لباس‌ها نمی‌شود، این است که کار‌های دستی و سنتی ما خیلی گران است و برای افراد عادی مقدور نیست که از آن‌ها روی لباس استفاده کنند. مشکل دیگر این است که پارچه‌هایی که هم‌اکنون به عنوان تزیین لباس از آن‌ها استفاده می‌شود، عمدتا پارچه‌های هندی هستند و رنگ و بو و طرح‌های هندی را دارند و ما متأسفانه برای انجام یک کار سنتی ایرانی مجبور هستیم از طرح‌ها و پارچه‌های هندی استفاده کنیم، زیرا پارچه ایرانی بجز ترمه نداریم یا اگر داریم به صورت صنعتی نیست که قیمت مناسبی داشته باشد. سوزن‌دوزی‌های دست بسیار نفیسی داریم، اما وقتی که می‌خواهیم آن را روی لباس انجام بدهیم، لباس قیمت بالایی خواهد داشت. بنابراین اگر صنایع و پارچه‌بافی‌های ما توجه بیشتری به تولید پارچه‌های ایرانی بکنند با کاهش قیمت لباس‌های مزین شده با صنایع دستی مواجه می‌شویم. به نظر می‌رسد تاجران هم می‌توانند تأکید کنند که در پارچه‌هایی که به کشور‌های دیگر سفارش داده می‌شود از طرح‌های ایرانی استفاده شود.

نسرین فروغی آذر، طراح مد و لباس کشور نیز در همین خصوص به ما گفت: دو سوم کار‌های طراحان مد و لباس با استفاده از آیتم‌های صنایع دستی انجام می‌شود؛ البته هنرمندان با توجه به قیمت لباس‌ها از طرح‌هایی که با استفاده از آیتم‌های صنایع دستی تولید شده‌اند، استقبال می‌کنند و شنیده‌ام که برخی از آن‌ها هم در ازای تبلیغ طرح‌های این چنینی یا یک دست لباس رایگان دریافت می‌کنند و یا درخواست دریافت پول دارند؛ البته من اطلاعات زیادی در این خصوص ندارم.