فشارخون؛ مهمترین عامل مرگ و ناتوانی در ایران

رضا ملک زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، در اولین همایش ملی تخصصی اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی ایران با اشاره به این مطلب که در سال‌های اخیر با استقبال نیروی انسانی وزارت بهداشت از مقوله پژوهش، شاخص ایران در رتبه بندی های جهانی افزایش یافته است، خاطرنشان کرد: تولیدات پزشکی۳۰ درصد از تولیدات علمی کشور را به خود اختصاص داده است و در این زمینه ۳۴۰ نوع دارو به صورت ژنریک در ایران تولید شده است.
ارتقای جایگاه ایران در رتبه بندی کشور برتر جهان از نظر تولید علم
ملک زاده، از راه اندازی ۷۴ مرکز رشد در دانشگاه های پزشکی کشور خبر داد و افزود: در شش ماه اول سال ۲۰۱۸ ایران در لیست ۱۵ کشور برتر جهان از نظر تولید علم قرار گرفت و در این خصوص ایران از رتبه ۱۰۶ در سال ۲۰۱۵ به رتبه ۷۵ در سال ۲۰۱۷ ارتقا پیدا کرده است.

وی، تقسیم بندی دانشگاه های علوم پزشکی براساس توانمندی هایشان را، یکی از برنامه های وزارت بهداشت عنوان کرد و یاد آور شد: در این زمینه باید به اچ اندیکس ۵ ساله دانشگاه ها توجه کرد.

ملک زاده، با بیان اینکه در آخرین مطالعه جهانی بار بیماری ها که با همکاری ۱۴۶ کشور دنیا به انجام رسید، سنجش و اندازه گیری چالش های سلامت مد نظر قرار گرفته است، افزود: نتایج این تحقیق که بر اساس اطلاعات ۱۴۶ کشور مختلف دنیا به انجام رسیده، نشان می دهد که در ۲۵ سال گذشته شاخص های مرگ و میر مادر و کودک در دنیا کاهش یافته و میزان دسترسی به آب آشامیدنی سالم افزایش داشته است. همچنین در بسیاری از کشورها دسترسی به خدمات اولیه سلامت بهبود پیدا کرده است.

وی خاطرنشان کرد: برای تحقق اهداف توسعه پایدار، دستاوردها باید پایدار باشند و حتی در بسیاری از موارد باید تسریع شوند. ۳ شاخص درآمد، تحصیلات و نرخ باروری در پیشرفت سلامت جامعه نقش بسیاری مهمی ایفا می کنند ولی سرمایه گذاری در این حیطه ها به تنهایی کافی نیست.

ملک زاده در ادامه افزود: براساس پیش بینی های موجود، بیولوژی سینتتیک از جمله دوازده فناوری بنیان برافکن و تحول برانگیز آینده است که جهان زیست، کسب و کار و اقتصاد جهانی را متحول خواهد ساخت.

کاهش مرگ و میر کودکان از شاخص های بهبود یافته در ایران
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، افزایش امید به زندگی را اولین و مهمترین دستاورد جمهوری اسلامی ایران در حوزه سلامت عنوان کرد و افزود: در حال حاضر در ایران، امید به زندگی زنان ۸۳ سال و مردان ۷۵ سال است. همچنین کاهش مرگ و میر کودکان نیز یکی از شاخص های بهبود یافته در ایران در سال های اخیر عنوان شده است.

عوامل مرگ زودرس در ایران
ملک زاده، سکته قلبی، حوادث جاده‌ای و استروک را از عوامل مرگ زودرس (زیر ۷۵ سال) در ایران دانست و افزود: اما مهمترین عامل مرگ و ناتوانی در ایران، فشار خون است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، با بیان اینکه ایران در زمینه سرمایه انسانی، جز ده کشور برتر دنیا است که در سال های اخیر این شاخص رشد چشمگیری داشته است، خاطرنشان کرد: شاخص ایران از متوسط جهان و خاورمیانه بیشتر است و دسترسی مردم به خدمات سلامت افزایش یافته است.

وی، علت ۸۰ درصد بیماری و ناتوانی در ایران را ناشی از بیماری های غیر واگیر ذکر کرد و افزود: برخورداری از بیمارستان و مراکز درمانی به معنی ارتقای سلامت نیست و در حال حاضر بیشترین هزینه وزارت بهداشت خرج درمان می شود این در حالی است که دسترسی به ارتقای سلامت، نیازمند توجه به مقوله پیشگیری است.

۳۸۰ هزار مرگ در سال ۲۰۱۷ در ایران
ملک زاده، رشد شاخص های سلامت در ایران را، منوط به کنترل فشار خون دانست و تصریح کرد: ۳۸۰ هزار مرگ در سال ۲۰۱۷ در ایران اتفاق افتاده است که از این تعداد، حدود ۲۲ درصد معادل ۸۵ هزار نفر مربوط به افراد زیر ۵۰ سال بود. همچنین، در این راستا ۱۷۷ هزار نفر معادل ۴۷ درصد زیر ۷۰ سال بودند. در این خصوص، فشار خون، مهمترین عامل مرگ و میر در فوت شدگان بود. بنابراین، کنترل بیماری های غیر واگیر از جمله فشار خون، قند خون و چاقی باید در دستور کار همه دانشگاه های علوم پزشکی کشور قرار گیرد.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، با بیان این که ۹۰ درصد ایرانیان دو برابر مصرف جهانی نمک مصرف می کنند، تصریح کرد: ۳۹ درصد ایرانیان زیر ۵۰ سال، فشار خون دارند که حدود ۱۹ درصد از فشار خون خود بی خبرند. افزود: ۸۰ درصد مرگ های ناشی از فشار خون، قابل پیشگیری هستند.

ملک زاده، ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران را ۱۲۰ درصد عنوان کرد و اظهار امیدواری کرد: در این زمینه استفاده از فناوری های نوین برای دیجیتال کردن خدمات پزشکی، می تواند در مقوله پیشگیری موثر باشد.

۶۵ درصد کاربرد ژن درمانی در سرطان درمانی
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، مقوله ژن درمانی را نیز مورد تاکید قرار داد و گفت: ژن درمانی می تواند کل پزشکی دنیا را تغییر بدهد و باید به این مقوله توجه شود. ۶۵ درصد کاربرد ژن درمانی در سرطان درمانی است. بیماری های ژنتیکی، سرطان ها، بیماری های قلبی – عروقی، بیماری های ویروسی، بیماری های نورولوژیک، بیماری های چشمی، ناشنوایی مادرزادی نیز از جمله بیماری هایی هستند که با ژن درمانی قابل درمان می باشند.

ملک زاده، با بیان اینکه بیولوژی سینتتیک در چشم انداز خود رشد اقتصادی خارق العاده همراه با خلق مشاغل فراوان را دارد، اظهار داشت: بیولوژی سینتتیک، این کار را با احیای صنایع و فناوری های موجود و رشد بخش های جدید نوآورانه انجام می دهد. این چشم انداز برخاسته از درک این موضوع است که این علم تحول برانگیز، راه های نوآورانه ای را برای چالش های سترگ اجتماعی ارائه می دهد. زیست فناوری صنعتی و انرژی زیستی، پزشکی، انرژی و کشاورزی و علم مواد، از عرصه هایی هستند که این تاثیر را می پذیرند.

وی در پایان، از ساخت اولین مرکز جامع ژن درمانی ایران در تهران خبر داد و افزود: این مرکز توسط خیّرین سلامت در تهران ساخته خواهد شد.

همایش ملی تخصصی اخلاق در پژوهش های زیست پزشکی ایران، به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و با حضور معاون تحقیقات و فناوری وزات بهداشت، رییس و معاونان دانشگاه علوم پزشکی گیلان، اعضای هیات علمی، اساتید و معاونان تحقیقات ۶۴ دانشگاه های علوم پزشکی کشور، ۳۰ آبان ماه در رشت آغاز به کار کرد و تا پنجشنبه اول آذرماه ادامه دارد.