مراقب باشیم اروپا با سامانه SPV از ایران باج خواهی نکند
یک کارشناس اقتصادی با بیان این که سوئیفت اروپایی می تواند فرصت خوبی برای کاهش اثر تحریم های آمریکا باشد در عین حال گفت: نباید همه امید ما به آن باشد و باید مراقب باشیم که اروپا با این سامانه از ایران باج خواهی نکند.
به گزارش پویا، نوسانات نرخ ارز در ماههای گذشته وعدم وقوع آن در 13 آبانماه علی رغم همه تبلیغاتی که سیستمهای رسانهای دشمن ملت ایران میکردند یک بار دیگر این حقیقت را ثابت کرد که مهمتر از بحث تحریمها در نوسانات نرخ ارز و به تبع افزایش قیمت کالاها بحث سوء مدیریت است زیرا در هنگام فرا رسیدن موعد تحریمها اوضاع کشور آنچنان که قبل از آن از سوی رسانههای معاند بیان میشد اتفاق نیفتاد و به همین سبب است که برخی از کارشناسان از تحریم بدتر برای اقتصاد کشور را سوء مدیریت میدانند در این رابطه با آقای اللهمراد سیف استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین (علیه السلام)گفت وگو کردیم؛
وی با اشاره به عواملی که باعث تنش در بازار ارز میشود گفت: به طور کلی سه عامل میتواند در نوسانات نرخ ارز مؤثر باشد؛ بخشی از آن نشأت گرفته از فشار تحریم به صورت مستقیم است و بخشی متأثر از فضای روانی ایجاد شده به وسیله تحریمها بر عوامل داخلی است و بخشی از آن به ناکارآمدی مدیریت اقتصادی است.
این کارشناس اقتصادی در مورد میزان تأثیرگذاری هر یک از سه عامل در بیثباتی ارزی کشور گفت: نوسانات ارزی کشور در این چند ماه اخیر به خوبی نشان میدهد که نقش ناکارآمدی مدیریت اقتصادی بیش از هر عامل دیگری میتواند اقتصاد کشور را با مسأله مواجه کند بنابراین مدیریت اقتصادی نقش محوری در ثبات اقتصادی کشور دارد.
الله مراد سیف با تصریح بر اینکه اگر مدیریت اقتصادی درست و شایسته عمل کند آثار مستقیم و روانی تحریمها را میتواند به خوبی کنترل کند گفت: شاهد مثال این فرضیه، تنشهای ماههای اخیر نرخ ارز در کشور است که ماهها قبل از تحریم کشور دچار تنش ارزی به جهت سوء مدیریت شد اما با آغاز تحریمهایی که دشمن حداقل به جهت جو روانی که برای آن تدارک دیده بود انتطار واکنشهایی از سوی بازار بود اما اتفاق خاصی در کشور صورت نگرفت.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سؤال که مدیریت چگونه باعث تنش یا ثبات در بازار ارز میشود گفت: مدیریت به دو صورت میتواند در بازار ارز اثر گذار باشد یعنی مدیریت در جانب تقاضای ارز و مدیریت در جانب عرضه ارز و به عبارت دیگر می توان گفت مدیریت ارز هر دو جانب عرضه و تقاضا را شامل میشود.
وی افزود: متأسفانه در دوره سابق بانک مرکزی علی رغم هشدار چند باره کارشناسان به ضعف مدیریتی و ضرورت تعویض مدیریتی در این حوزه این اتفاق صورت نگرفت تا به وضعیت به بحران برسد و قوه مجریه مجبور شود تغیراتی را به وجود بیاورد زیرا در دوره مدیریت سابق هم در مدیریت عرضه ارز و هم در تقاضا ارز مدیریت ضعیف عمل کرد.
* قرار دادن اقتصاد کشور در آستانه نابودی با ثبت سفارشها با قیمت ارز دولتی
سیف با ابراز اینکه در جانب تقاضای ارز ضعف مدیریت به دو وجه قابل ردیابی است در توضیح وجه اول گفت: باز بودن دروازههای کشور به سمت واردات بیرویه و ثبت سفارشهای فروانی که با قیمت ارز دولتی بدون توجه به نیازهای کشور و منابع ارزی کشور انجام گرفت اقتصاد کشور را تا آستانه نابودی جلو برد که تنشهای ارزی باعث شد تا حدودی این سیاست تعدیل شود.
این استاد دانشگاه با تصریح به اینکه وجه دوم ضعف مدیریت در جانب تقاضای ارز خروج سرمایه از کشور بود گفت: خروج ارز از کشور یا به صورت مستقیم بود که صورت میگرفت یا شامل ارزهایی می شد که از صادرات به دست میآمد اما گشت داده نشده از کشور خارج میشد که این تقاضای ارز را تشدید می کرد اما مدیریت تقاضای ارز برای کنترل آن ناکارآمد بود.
* مدیریت ناکارآمد باعث شد که فشار روانی تحریم اثر گذار شود
وی با تصریح به اینکه مدیریت در عرضه ارز نیز ناکارآمد بود گفت: چرا که نتوانست ارز حاصل از صادرات را کنترل کند تا وارد سامانه نیما شود و این باعث شده بود ارز حاصل از صادرات به درستی، به طور کامل و به موقع وارد سامانه نشود که این باعث ایجاد کمبود در جانب عرضه شد و در نتیجه بین عرضه و تقاضا شکاف به وجود آمد و در چنین شرایطی است که فشار روانی تحریم اثرگذار است یعنی مدیریت ناکارآمد باعث شد که فشار روانی تحریم اثر گذار شود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بحران ارزی کشور دولت را مجاب به تغیر رویه کرد گفت: وقتی دولت متوجه این خلل در سیستم مدیریتی خود شد سعی کرد در سیاستها و حتی کابینیه تغیراتی به وجود بیاورد که این تغیرات به ویژه تغییر ریاست بانک مرکزی و معاون ارزی بانک مرکزی باعث توقف نوسانات و به وجود آمدن شرایط پایدار شد.
الله مراد سیف با تذکر به اینکه اگر اکنون نیز شاهد افزایش بیرویه قیمت کالا هستیم به جهت ضعف در مدیریت اقتصادی کشور است گفت: بایستی آدرس غلط به مردم ندهیم بلکه باید با تجدید نظر در تیم مدیریت اقتصادی کشور و با تغیرات در این زمینه شرایط اقتصادی کشور را برای مردم با ثباتتر کنیم.
* سر عدم تعدیل قیمت کالاها علی رغم ثبات و متعادل شدن قیمت ارز
این استاد دانشگاه افزود: سر اینکه علی رغم ثبات و متعادل شدن قیمت ارز قیمت کالاها تعدیل نمیشود چیزی جز مدیریت ضعیف و عدم نظارت نیست.
* بزرگترین چالش پیش روی کشور، قرار دادن همه تخم مرغهایمان در سبد اروپا
وی در پاسخ به این پرسش که دولت پس از مقاومت چند ساله در برابر کارشناسان اقتصادی بالاخره در شرایط بحرانی مجبور به پذیرش تغییر در رأس بانک مرکزی شد اکنون هشدار کارشناسان اقتصادی به دولت چیست که بیتوجهی به آن میتواند کشور را دچار بحران کند گفت: قرار دادن همه تخم مرغهایمان در سبد اروپا اکنون بزرگترین چالش پیش روی ماست.
الله مراد سیف با ابراز اینکه بدون شک جمهوری اسلامی بایستی از همه آنچه میتواند به عنوان فرصت در اختیار بگیرد استفاده کند گفت: فرصتی که اکنون اروپا در قالب «اس پی وی بی » قرار است برای کشور ایجاد کند می تواند مسیر درستی باشد و بایستی پس از آن امتیازاتی که در برجام به طرف مقابل دادیم میتوانیم این موضوع را به عنوان یک مطالبه از طرف اروپایی به شدت و قاطعیت دنبال کنیم اما نکتهای که وجود دارد این است که ما نباید منتظر گشایش از جانب آنها باشیم.
وی در توضیح این موضوع افزود: اروپا به هر دلیلی اعم از متشکل بودن از بیست و اندی کشور اروپائی گرفته تا دلیلی چون فشارهای آمریکا شاید نتواند سامانه (اس پی وی) را راهاندازی کند که در این صورت کشور با خسارت جبران ناپذیری مواجه خواهد شد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه (اس پی وی) اولین تجربه اروپا در مقابل سوئیفت آمریکائی است گفت: در حالت خوشبینانه راهاندازی این سامانه تا سال 2019 طول خواهد کشید. بنابراین اگر این سامانه بدون هیچ مشکلی نیز ایجاد شود سرعت و زمان بهرهبرداری آن حد اقل در این چند ماه متناسب با نیاز ما نخواهد بود و باید برای گذر در این مدت به فکر کارهای دیگر باشیم.
الله مراد سیف با اشاره به ضرورت مدیریت اقتصاد داخلی شایسته و کارآمد در شرایط فعلی گفت: مهترین راهکار در حال حاضر برای حرکت رو به جلو اقتصاد کشور استفاده از مدیر توانمند و شایسته است که بتواند با راههای جایگزینی همچون برقراری روابط منتطقه ای و دو جانبه با کشورهایی چون چین، روسیه و هند، مسیر چند گانه را پیش روی اقتصاد کشور بگشاید.
این استاد دانشگاه با هشدار به اینکه متکی بودن به یک راهکار کار عاقلانه ای نیست گفت: کشور در شرایطی است که بایستی یک مسیر چند گانه را به عنوان راهکار دنبال کند و در این شرایط بسنده کردن به یک راه خطرناک است چون امکان هر نوع باجخواهی از سوی طرف مقابل برای استمرار این مسیر وجود دارد که کوچکترین آن زیر بار قرادادی چون FATF است.