سرنوشت عجیب FATF ؛ آیا ایران از تصویب لایحه جنجالی منصرف شده است؟

لایحه جنجالی CFT یک بار دیگر به مجلس بازگشت و نمایندگان مردم در حالی باید سرگرم رفع ایرادات شورای نگهبان باشند که دولت برای الحاق به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم کمتر از سه ماه فرصت دارد.

توپ FATF دوباره در زمین مجلس افتاد. همین چند هفته پیش بود که وکلای مردم در بهارستان علی رغم جاروجنجال مخالفان، گام آخر برای تصویب لوایح چهارگانه را برداشته و لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) را تصویب کردند. شورای نگهبان اما این مصوبه را تایید نکرده است. عباسعلی کدخدایی سخنگویی این نهاد ناظر در این باره اعلام کرد که « شورای نگهبان در جلسات متعدد خود لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم را مورد بررسی قرار داد و این لایحه را واجد ایرادات و ابهاماتی دانست. این نظر شامل موارد خلاف شرع، خلاف قانون اساسی و ابهام، در موعد مقرر برای مجلس شورای اسلامی ارسال شده است.»

اعلام نظر شورای نگهبان نشان داد که این قصه سر دراز دارد و مخالفان الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم قصد کوتاه آمدن ندارند. این یعنی کار روحانی و تیم دیپلماسی او سخت تر می شود. جمهوری اسلامی ایران برای الحاق به این کنوانسیون کمتر از سه ماه فرصت دارد و موافقان لایحه مسیر همواری پیش رو ندارند. به گفته تحلیل گران و کارشناسان مسائل بین الملل مصالح و منافع ملی تصویب FATF و پیوستن به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم را ایجاب می کند و حرکت در مسیری غیر از آن عواقب و پیامدهای قابل توجهی خواهد داشت.

احمد شیرزاد فعال سیاسی اصلاح طلب که سابقه نمایندگی مجلس و عضویت در کمیسیون امنیت ملی را دارد؛ این مساله را فراتر از یک مصوبه و یک موضوع سیاسی حساس می داند. وی در گفت و گو با «نامه نیوز» در این باره گفت: « موضوع FATF به شدت با منافع حیاتی ایران گره خورده و یک مساله خیلی سیاسی است. پیش بینی من این است که ما نهایتا چاره ای غیر از پیوستن به این کنوانسیون بین المللی نخواهیم داشت و باید این کار را انجام دهیم.»

وی در توضیح علت برخی مخالف ها با FATF گفت: « در شرایط فعلی تضمین های لازم و کافی از طرف مقابل دریافت نشده تا اطمینان داشته باشیم که اگر ایران به کنوانسیون پیوست، آن ها کارشکنی های جدید نکنند».

شیرزاد با اشاره به سخت شدن فضای تصویب لایحه، گفت: من تصور می کنم که مرحله کش و قوس های داخلی ادامه خواهد داشت تا وقتی که مذاکرات به جای مناسبی برسد. به هر حال روال قانونی این است که مصوبه مجلس به شورای نگهبان ارسال می شود و اگر ایرادی وجود داشته باشد به مجلس باز می گردد. اکنون در این مرحله قرار داشته و سه ماه نیز فرصت داریم تا مذاکرات را آن طرف ادامه دهیم».

به گفته وی ، اگر تضمین کافی وجود داشته باشد که طرف مقابل در مقابل حسن نیت ایران شرارت جدیدی به خرج ندهد و ایران بتواند از مضایای این کنوانسیون استفاده کند؛ این مساله حتما به سرانجام می رسد. اما اگر طرف دیگر مذاکرات نیز بخواهد ما را بازی داده و فقط از ایران تعهد بگیرند بدون اینکه تعهد مناسبی بدهند، کار به تصویب نمی رسد.

شیرزاد در مورد پیامدهای عدم تصویب این لایحه و نپویستن به کنوانسین مبارزه با تامین مالی تروریسم، گفت:« قطعا عدم تصویب این اصلا وضعیت خوبی نیست زیرا ما اکنون در لیست سیاه در حالت تعلیق به سر می بریم و قرار گرفتن در آن لیست اتفاق خیلی وحشتناکی است که به هیچ وجه نباید رخ دهد. به نظر من سران کشور نیز به این مساله توجه دارند».

این نماینده پیشین مجلس ضمن ابراز امیدواری به تصویب لایحه مورد بحث ، گفت: «طبیعی است که اگر یک سند سفید روی میز FATF بگذاریم معلوم نیست که مشکلات ما حل شود برای همین امیدواریم که مذاکرات تیم دیپلماسی در فرصت سه ماهه موجود به دریافت تضمین های لازم منجر شود».

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه اگر مذاکرات سه ماه آتی موجب دریافت تضمین های بیشتر نشود و در شرایط مشابه ناچار به تصمیم گیری باشیم، پیوستن به کنوانسیون مصلحت است یا نپیوستن به آن؟ گفت: «مجموعا پیوستن به کنوانسیون به نفع ما است. به عبارت دیگر پیوستن به کنوانسیون را نباید نوعی امتیاز دادن به طرف مقابل تعبیر کرد زیرا ما خود نیز درگیر مساله تروریسم هستیم و قطع منابع مالی تروریست ها به نفع ما و به نفع همه بشر است. بنابراین من فکر میکنم این یک معاهده انسانی است که باید به آن بپیوندیم. درست است که برخی کشورها سعی می کنند از آن سوء استفاه کنند اما ما باید سعی کنیم که در این بین منافع خود را لحاظ کرده و ضمن پیوستن به این پیمان از مزایای آن استفاده کنیم.»