قمار هسته ای ترامپ ؛ بازی نه چندان پیچیده آقای رییس جمهور چه نتیجه ای خواهد داشت؟

ترامپ با اعلام خروج از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد به یک قمار بزرگی دست زده است و بازنده آن خواهد بود.

ترامپ رئیس جمهور آمریکا بار دیگر درد سر آفرید و به بهانه نقض پیمان توسط روسیه در ۲۰ اکتبر اعلام کرد از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد Intermediate Nuclear Forces Treaty /INF خارج شده است. روسیه و آمریکا بار دیگر بازی محاصره یکدیگر و شکافتن محاصره را شروع کرده اند.

این نوع بازی مسئله خلع سلاح اتمی را از دور خارج می کند. کاخ سفید مدعی است ؛ روسیه با تولید موشک میان برد جدید 9M729 Navator که ناتو آنرا SSC-8 می نامد، پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد را نقض کرده است. آمریکا این پیمان را نیز مانند پیمان منع سیستمهای موشکی ضد موشک بالیستیک ABM- Anti-Ballistic Missile Treaty بطور یک جانبه لغو کرد. اما روسیه در راستای دیپلماسی عمومی اعلام کرد که به پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد وفادار خواهد ماند. روسیه درباره ساختار وتوان موشک 9M729 Navator اطلاعاتی را افشاء نمی کند و با اصرار تمام می گوید که پیمان مزبور را نقض نکرده است.

به گزارش نامه نیوز، اگر آمریکا رسما اعلام کند که بر اساس تصمیم ترامپ از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد خارج خواهد شد، از تاریخ اعلام رسمی خروج، عملیات خروج دولت آمریکا از پیمان ۶ ماه طول خواهد کشید. باید در مدت ۶ ماهه خروج، تاثیر اقدامات آمریکا برای خروج از پیمان را از دو بعد مورد بررسی قرار داد. یکی از آنها بررسی تاثیر خروج بر کشورهای اروپائی متحد آمریکا و دیگری تاثیر آن بر کشورهای روسیه و چین به عنوان رقبای جهانی آمریکا و پاسخ آنها به اقدامات آمریکاست.

پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد در سال ۱۹۸۷میلادی بین آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی و پس از فروپاشی شوروی با روسیه امضا شد. این پیمان در ۱ ژوئن ۱۹۸۸ اجرایی شد .

پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد شامل همه موشک‌های هسته‌ای و متعارف میانبرد و سکوهای پرتاب آنها از هزار تا ۵۵۰۰ کیلومتر میان‌برد است. این پیمان، شامل موشک‌های دریایی نمی شود. اجرای این پیمان در دوران جنگ سرد ، یک نوع پیروزی در راستای خلع سلاح هسته ای محسوب می شد. بعد از آن در دوره جنگ سردپیمان استارت START ؛ کاهش سلاحهای استراتژیک امضاء شد. آمریکا و روسیه بدون کاهش قدرت بازدارندگی هسته ای نشان دادند که سیاست جدی برای کاهش سلاحهای اتمی را دنبال می کنند. آمریکا بدون کاهش قدرت بازدارنگی هسته ای ، برتری تکنولوژیک اتمی را حفظ کرد و روسیه از افزایش بار مالی و هزینه تولید سلاحهای اتمی رها شد. اما اروپا بیش از همه ازاجرای این پیمان نفع و سود برد. زیرا موشکهای میانبرد مستقر در اروپا از این قاره خارج می شد. اروپا در دوران جنگ سرد با خطرجنگ هسته ای آرماگدونی و تروریسم اتمی دو قدرت بزرگ هسته ای و نابودی با حملات اتمی روبرو شده بود و به مخالف ادامه رقابت تسلیحاتی هسته ای بود. اروپا اکنون نگران گرایشات و تخیلات جنگ آرماگدونی ترامپ است. جان بولتون و تیم موریسون طرفدار خروج آمریکا از پیمان هسته ای نیز به این باند افزوده شدند. البته روسیه موشکهائی که پیمان INF را نقض می کند تولید کرده است.

اروپا نیز افزایش قدرت تسلیحاتی را آغاز کردند. کشورهای اروپائی مخالف خروج آمریکا از پیمان منع موشکهای هسته ای میانبرد هستند. زیرا این پیمان امنیت اروپا را حفظ می کند. چنانکه فدریکا موگرینی گفته است؛ هنگامیکه پیمان INF سی سال قبل اجرا شد، به مهمترین سمبل پایان جنگ سرد و پایه ریزی ساختار جدید امنیت اروپا تبدیل شد. اجرای پیمان منع موشکهای هسته ای میانبرد، باعث شد ۳۰۰۰ موشک هسته ای میانبرد و موشک متعارف از اروپا برچیده شود. خروج آمریکا از پیمان موشک هسته ای بار دیگر رقابت تسلیحاتی موشکی و سلاح اتمی را احیا خواهد کرد و امنیت اروپا تهدید خواهد شد. کشورهای اروپائی بر سر دوراهی ادامه عضویت در ناتو و یا تشکیل ارتش اروپائی سردرگم هستند و پول خود را صرف گمرکات جدید، خرید LNG آمریکا و هزینه های ناتو کرده و از دست داده اند. کشورهای اروپائی اکنون از اینکه آمریکا از پیمان خارج و رقابت تسلیحاتی هسته ای جدید آغاز شود، وحشت احساس می کنند.

روسیه ممکن است بعد از خروج آمریکا از پیمان منع موشکهای هسته ای میانبرد، موشکهای میانبرد اتمی خود را به سوی اروپا نشانه رود. بدین سبب اروپا مخالف اقدامات ترامپ است.

اولیور مایر کارشناس انستیتو امنیت بین المللی آلمان فدرال می گوید، بعد از خروج آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد بسختی می توان به شراکت آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه ادامه داد. در شرایطی که اختلافات اروپا و آمریکا درباره استراتژی جدید و بودجه ناتو به پایان می رسید، خروج آمریکا از پیمان هسته ای ،شکاف بین شرکای ترانس آتلانتیک را عمیقتر خواهد کرد.

ترامپ با انجام خطای فاحش استراتژیک و محاسبات غلط در حال خروج از پیمان هسته ای است و روسیه با این توپ بخوبی بازی خواهد کرد. ترامپ فکر می کند که اروپا همان اروپای ۳۵ سال سابق است. اما دچار اشتباه محاسباتی شده است.

سی و پنچ سال قبل انگلیس، آلمان، هلند، ایتالیا و بلژیک اجازه دادند ۵۷۲ موشک میانبرد مجهز به کلاهک اتمی تحت عنوان Euro-Missiles در خاک آنها مستقر شود. اما شرایط روابط اروپابا روسیه تغییر یافته است. ترامپ مداوم می گوید مسئولیت تامین و حفظ امنیت اروپا را بر عهده نخواهد گرفت و باعث وحشت اروپا شده است. در نتیجه کشورهای اروپائی چندان مایل به شرکت در بازی شطرنج مرگبار ترامپ نخواهند بود. روابط به بن بست رسیده واشنگتن با کشورهای اروپائی در روابط آمریکا با متحدان آسیائی خود نظیر ژاپن، کره جنوبی، فیلیپن، ویتنام نیز مشاهده می شود. در نتیجه بازی شطرنج ترامپ، بازی شطرنج نیست بلکه نشستن بر سر میز قمار است.

اگر آمریکا می خواهد با خروج از پیمان منع موشکهای هسته ای میانبرد، با توان موشکی میانبرد چین در پاسیفیک مقابله کند، روسیه با استفاده از آن، به گسترش سلاحهای موشکی اتمی و استقرار آنها ادامه خواهد داد. اگر آمریکا می خواهد با خروج از این پیمان بلوف زده و روسیه و چین را در تنگنا قرار دهد، با نتایج غیر منتظره روبرو خواهد شد. خطای استراتژیک آمریکا با خروج از پیمان موشکهای هسته ای میانبرد، برای متحدان اروپائی و آسیائی آمریکا دردسر آفرین خواهد بود.