تیر تحریم نفتی به سنگ خورد
هر چند آمریکا مدعی بود فروش نفت ایران را با تحریم‌های جدید به صفر می‌رساند، اما قرار است به هشت مشتری نفتی ایران معافیت بدهد و برداشتن تحریم سوئیفت را بررسی کند.
به گزارش مشرق، در حالی که تحریم‌های جدید آمریکا علیه فروش نفت کشورمان رسما از ۱۳ آبان آغاز خواهد شد، بلومبرگ به نقل از مقامهای آمریکایی گزارش داد که در آستانه اجرای تحریم‌های نفتی و بانکی علیه ایران، واشنگتن با اعطای معافیت به ۸ کشور برای ادامه خرید نفت از ایران موافقت کرده است.
این شبکه خبری به نقل از منابع آگاه گزارش داد هرچند تا کنون تنها نام پنج کشور مطرح است و قرار است لیست کامل این کشورها روز دوشنبه منتشر شود، اما با اعطای معافیت به هشت کشور از جمله کره جنوبی، هند و ژاپن موافقت شده است.
چین، از واردکنندگان بزرگ نفت ایران، اگرچه همچنان در حال رایزنی با مقامات آمریکایی برای دریافت معافیت است اما در این لیست حضور دارد.
همچنین برخی اخبار حاکی از معافیت آنکارا از تحریم نفتی ایران است. خبرگزاری ایسنا به نقل از آناتولی گزارش داد که فاتح دونمز، وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه طی اظهاراتی درباره معافیت این کشور نسبت به تحریم نفتی ایران، گفته است: برخی شنیده‌ها حاکی از این موضوع است اما در این رابطه ابلاغیه کتبی دریافت نکرده‌ایم.
شکست تحریم‌ها
این امتیازدهی در شرایطی است که دولت آمریکا پیش از این تاکید کرده بود که به جز در موارد خیلی استثنایی که مرتبط با مسائل انسان دوستانه باشد هیچ معافیت دیگری در قبال تحریم‌ها علیه ایران صادر نخواهد کرد.
علاوه‌بر این طی روزهای گذشته بسیاری از تحلیلگران و ناظران بین‌المللی بر ناتوانی آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران تاکید کرده بودند.
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران نیز ضمن هشدار درباره تبعات افزایش قیمت نفت در صورت حذف نفت ایران از بازارهای بین‌المللی، گفته بود که تهران با هر روش ممکن نفت خود را صادر خواهد کرد و واشنگتن نمی‌تواند مانع از فروش کامل نفت ایران در بازارهای بین‌المللی شود.
در این وضعیت و در حالی که رئیس‌جمهور آمریکا ادعا کرده بود با آغاز تحریم‌های نفتی جدید علیه ایران، میزان فروش نفت کشورمان را به صفر می‌رساند، برآوردها نشان می‌دهد ایران در یک ماه منتهی به تحریم‌های جدید، ایران بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت فروخته که به معنی شکست تحریم‌های آمریکا است.
عقب‌نشینی در تحریم سوئیفت
ظاهرا عقب‌نشینی‌های آمریکا در برابر ایران، منحصر به امکان فروش نفت نیست. دیروز یک وبگاه خبری تحلیلی آمریکایی هم با بیان اینکه وزیر خارجه ایالات متحده متقاعد شده که اتصال ایران به سوئیفت قطع نشود، تحلیل کرد که واشنگتن قصد دارد امتیازات عمده‌ای به ایران بدهد.
در همین رابطه خبرگزاری فارس به نقل از وبگاه «واشنگتن فری‌بیکن» گزارش داد که مقامات وزارت خارجه آمریکا توانسته‌اند مایک پامپئو وزیر خارجه این کشور را متقاعد کنند که اجازه دهد ایران به سیستم سوئیفت (سامانه جهانی تعاملات بین بانکی) متصل بماند.
این وبگاه به نقل از چندین مقام دولتی و منابع آگاه در وزارتخانه‌های خزانه‌داری و خارجه آمریکا نوشت که علیرغم تهدیدات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور این کشور به اعمال تحریم‌های سخت و جدید علیه ایران، اما واشنگتن در برابر فشارهای متحدان اروپایی و ایران تسلیم شده و قصد عقب‌نشینی از مواضع خود را دارد.
عیارشناسی دیدگاه‌های مقاومت و سازش
کوتاه آمدن آمریکا از ادعای خود برای تحریم جدید نفتی و تحریم سوئیفت در حالی رخ می‌دهد که در سال‌های گذشته دو تحلیل کاملا متفاوت از رفتارشناسی آمریکا در برخورد با تحریم‌ها ارائه شده است.
از یک سو جریان غربگرا، همواره گفته است باید با غربی‌ها در هر شرایطی وارد مذاکره شد و با دادن امتیاز، از آنها امتیاز گرفت. این جریان فکری-سیاسی صراحتا از قابل اعتماد بودن غربی‌ها سخن گفته و آنها را شرکایی قابل اتکا می‌دانند.
در ماجرای برجام همین رویه پیش گرفته شد و تصریح کردند که بسیاری از مشکلات و حتی آب خوردن مردم نیز در پی توافق و مذاکره مستقیم با غربی‌ها حل خواهد شد. ظریف، وزیر خارجه روحانی هم اعلام کرد که امضای مقامات آمریکایی تضمین اجرای این معاهده خواهد بود.
سرانجام پس از دو سال پیگیری شبانه‌روزی دولت روحانی و اجرای تمام تعهدات ایران از جمله دادن امتیازات حیاتی در حوزه صنعت هسته‌ای، در دیماه ۹۴ اجرای برجام کلید خورد و همگان منتظر مشاهده برکات برجام نشستند.
با این وجود آمریکا زیر قولش زد و در اردیبهشت امسال با ناامید کردن طرفداران سازش، نه تنها از برجام خارج شد که با اعلام دور جدید تحریم‌های نفتی علیه کشورمان، تلاش خود را برای فشار به شرکت‌های غربی و شرقی برای همراهی با این کشور و کاهش خرید از ایران آغاز نمود.
پیشنهاد مذاکره از ترس تحریم
اما با وجود تجربه آشکار برجام و دور زدن غربگرایان از سوی آمریکا، جریان سازشکار همچنان کوشید کشور را از تحریم‌های آمریکا بترساند و با تأکید بر تحریم‌های آمریکا، راهکار را مذاکره مستقیم با آمریکا عنوان کنند.
این طیف خرداد امسال با نوشتن نامه‌ای خطاب به مسئولان نظام خواستار بازنگری در تصمیمات اساسی نظام شدند. در این نامه که به امضای جمعی از افراد شاخص احزاب مختلف اصلاح‌طلب و تعدادی از ضدانقلاب و اپوزیسیون رسیده بود، پیشنهاد شد با آمریکا بطور مستقیم مذاکره شود.یکی از امضاکنندگان نامه بعدا در مصاحبه‌ای اظهار کرد که «در نامه‌اشاره شده است که اگر امریکا تضمین دهد بدعهدی نکند و مسئولان بتوانند چنین تضمینی از این کشور اخذ کنند، بدون پیش شرط جدید می‌توان برای حل مسائل با امریکا گفت‌وگو کرد»!اشاره به تعهد آمریکا در حالی است که این کشور امضای خود پای تعهدنامه بین‌المللی برجام با حضور پنج کشور مدعی از شرق و غرب را به راحتی زیر پا گذاشت، با این حال جریان غربگرا در اظهاراتی مشکوک باز هم آدرس مذاکره و اعتماد به آمریکا را میدادند. پس از این گراهای مذاکره، آمریکایی‌ها نیز موضوع مذاکره را پیش کشیدند شاید بتوانند کلاه جدیدی بر سر دولت ایران بگذارند.
مخالفت رهبری با مذاکره
اما رهبر انقلاب مرداد ماه در دیدار هزاران نفر از قشرهای مردم صراحتا اعلام کردند « تأکید می‌کنیم جنگ نخواهد شد و مذاکره نخواهیم کرد».
ایشان بر این نکته تأکید کردند که آمریکایی‌ها «پس از مذاکرات نیز به راحتی زیر وعده‌ها می‌زنند و به آنها عمل نمی‌کنند».
رهبر انقلاب که روزهای روشن عبور از تحریم‌های آمریکا را در سایه استقامت می‌دیدند، تصریح کردند: «در پرتو وحدت و همدلی مردم و مسئولان، این مرحله را به خوبی پشت سر خواهیم گذاشت».
حالا با عقب‌نشینی آمریکایی‌هامعلوم می‌شود که آن حرفها درست بوده و با وحدت می‌توان بر فشار غربی‌ها غلبه و بار دیگر اثبات کرد که آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند.
میوه مقاومت
در مقابل جریان غربگرا، برخی دلسوزان انقلاب هستند که از ابتدا اعتقاد داشته‌اند در برابر زیاده‌خواهی غربی‌ها باید مقاومت کرد و در برابر هر گام اعتمادسازی آنها تنها یک گام پیش رفت.
به اعتقاد این طیف، آمریکا با همه ادعایی که دارد در یک نقطه متوقف خواهد شد و نباید از ترس مرگ دست به خودکشی زد. به همین دلیل می‌گفتند اگر در برابر زیاده‌خواهی دولت اوباما استقامت شود، آمریکا کوتاه خواهد آمد.
بعد از امضای برجام، اوباما با تأیید ضمنی این تفکر، رسما اذعان کرد که اگر توافق هسته‌ای صورت نمی گرفت، تحریم‌ها خود به خود فرو می‌پاشید، ولی دیگر کار از کار گذشته بود و دولت ایران تعهدات نقد خود را در برابر وعده‌های نسیه غربی‌ها انجام داده بود.
وضعیت امروز تحریم‌ها به نوعی تأیید دوباره اندیشه‌های جریان دلسوز انقلاب بود که بار دیگر نشان داد آمریکایی‌ها علیرغم همه هیاهویی که برای ترساندن رقبا به پا میکنند، قادر به تحریم همه‌جانبه نیستند.
اوباما روزی ادعا داشت که تحریم‌هایش ایران را فلج خواهد کرد، اما با وجود اثرگذاری آن تحریم‌ها، ایران راه خود را ادامه داد و او پس از امضای برجام اذعان کرد که اگر مقاومت ایران ادامه می‌یافت، سازمان تحریم فرو می‌پاشید.
امروز هم با وجود ادعای ترامپ برای صفر کردن فروش نفت ایران، در آستانه آغاز تحریم‌ها، ایران ۱/۸ میلیون بشکه نفت می‌فروشد و آمریکا دارد به ۸ کشور معافیت می‌دهد و از سوی دیگر امکان استفاده ایران از سوئیفت را بررسی می‌کند.
سؤال این است که چرا جریان غربگرا همواره پیشنهاد مذاکره می‌دهد و آیا نمی‌توانستیم بدون دادن این همه امتیاز و وادادگی، به نقطه امروز برسیم؟
