چرا روزانه قلب 300 ایرانی میایستد؟
اغلب ایرانیها به تغذیه بد، نداشتن تحرک و استرسهای روزانه عادت کردهاند. این سبک زندگی غلط، فشار سنگینی بر ارگانهای مختلف بدن بهویژه قلب به جا میگذارد. بیجهت نیست که روزانه ۳۰۰ نفر در کشور بر اثر عوارض قلبی فوت میکنند.
آمارها نشان میدهد از هر صد نفر ایرانی، دو نفر به نارسایی قلبی مبتلا میشوند. بدتر آن که خیلی از این بیماران که معمولاً با مشکلات متابولیکی مثل قند، چربی، فشارخون بالا و چاقی دسته و پنجه نرم میکنند، خودشان نمیدانند مبتلا به نارسایی قلبی یا مشکلات عروقی هستند و نشانههایی چون تنگی نفس، احساس خستگی و کمتوانی در حین فعالیتهای روزانه و دردهای گهگاهی قفسه سینه، پشت، بازو و شانهها را جدی نمیگیرند.
اهمیت پیشگیری و تشخیص زودهنگام مشکلات قلبی و عروقی آن قدر زیاد است که بهانه اصلی گفتوگوی ما با دکتر مسعود قاسمی، متخصص قلب و عروق و رئیس انجمن آرترواسکلروز ایران در روز جهانی قلب باشد.
اگر میخواهید بدون هیچگونه مشکل یا عارضه قلبی برای ۷۰ تا ۸۰ سال زندگی کنید باید چند موضوع مهم را از دوران کودکی مدنظر داشته باشید. بر این اساس باید تغذیه مناسب، تحرک منظم روزانه، کنترل وزن، برنامه صحیح استراحت، کاهش استرس روزانه، نکشیدن سیگار، آگاهی از بیماریهای ارثی و پیگیری و انجام آزمایشهای پیشگیرانه و غربالگریهای لازم در طول زندگی مورد توجهتان باشد.
بعلاوه اگر فرد مبتلا به بیماری قلبی بشود باید مراقبتها و درمانهای لازم و مستمر را به عمل آورد تا از تکرار و تشدید بیماریاش پیشگیری شود.
اگر زمینه خانوادگی بیماری قلبی دارید
کسانی که زمینه خانوادگی بیماری قلبی در فامیل نزدیک درجه یک و دو نسبی دارند یا سابقه بیماری تنگی عروق قلب بهویژه در سنین زیر 55 سال در اعضای خانواده دارند، باید از دوران کودکی، سبک زندگی سالم را تحت نظر پزشک رعایت کنند. چنین افرادی باید چربی و فشارخونشان را بهطور دقیق، اندازهگیری کنند. بهویژه هر نوع علائم مرتبط با قلب را با مراجعه به پزشک پیگیری و در صورت تشخیص بیماری قلبی نیز درمانها را به دقت انجام دهند.
چنین افرادی باید تلاش کنند عوامل خطر بیماریهای قلبی ـ عروقی را در زندگیشان به حداقل برسانند و فراموش نکنند که مردان پس از 35 سالگی بیشتر در خطر سکتههای قلبی در صورت دارا بودن ریسک شاخص قلبی، بهویژه دیابت، چربی و فشارخون، سیگار کشیدن و عوامل ارثی هستند.
اگر در فعالیت روزانه، دچار خستگی زودرس میشوید یا هنگام برخی فعالیتها احساس درد و فشار در ناحیه قفسه سینه میکنید یا وقتی وسیلهای را بلند میکنید، زود خسته میشوید باید تحت چکاب قلبی قرار بگیرید
وقتی چربی و فشارخونتان بالا میزند
کسانی که چربی خون بالا دارند باید از داروی کنترل چربی، تحت نظر پزشک استفاده و از برنامههای غذایی غیرعلمی و روشهای غیرطبی بهجای مصرف قرص اجتناب کنند.
همچنین توجه داشته باشید فشارخون بالا از بزرگترین عوامل خطرساز قلب است. افزایش فشارخون در صورت درمان بهموقع بسیار خوب کنترل میشود و عمده عوارض ناشی از آن حذف خواهد شد. ولی کسانی که آگاهانه و با وجود اینکه از بیماری خود اطلاع دارند نسبت به درمان آن بیتوجهی میکنند با خطر جدی نارسایی قلبی مواجه هستند.
رد پای درد قلبی در چانه یا شانه!
بیماری قلبی میتواند تظاهرات ساکت و آرامی داشته باشد یا بیماری به صورت کاذب، تظاهراتی با اعضای دیگر بدن داشته باشد. به عنوان مثال، درد پشت، شانه، دل درد، درد شانه، بازوها، چانه و فک تحتانی معمولاً به عنوان بیماری غیرقلبی در نظر گرفته میشود. در حالی که این نشانهها میتوانند زنگ خطر جدی برای مشکل قلبی باشند.
معمولاً رد ساکت و آرام بیماریهای قلبی را باید در کسانی جستوجو کرد که سابقه چربی و فشارخون بالا و زمینه بیماری قلبی خانوادگی داشته باشند یا خانمهایی در سنین یائسگی باشند. حتی اصطلاحی به عنوان «سکته ساکت» داریم که معمولاً در افراد مسن و دیابتی اتفاق میافتد.
چرا زود خسته میشوید؟
اگر در فعالیت روزانه، دچار خستگی زودرس میشوید یا هنگام برخی فعالیتها احساس درد و فشار در ناحیه قفسه سینه میکنید یا وقتی وسیلهای را بلند میکنید، زود خسته میشوید باید تحت چکاب قلبی قرار بگیرید.
از آن مهمتر، هر گونه فشار در قفسه سینه، احساس درد یا عدم راحتی در این ناحیه را که با انتشار درد به چانه، فک تحتانی، بازوها و شانهها همراه باشد باید جدی بگیرید. توجه داشته باشید لزوماً انتقال درد قلبی به دست چپ صورت نمیگیرد و انتشار علائم قلبی ممکن است در هرجای بدن، بهویژه قفسه سینه، شانهها و چانه بروز کند و باید جدی گرفته شود.
جوانهایی که سکته میکنند
متأسفانه برخی از افراد مبتلا به چربی خون بسیار شدید ارثی هستند و کنترلی برای بیماریشان به طور جدی مقدور نیست. این افراد ممکن است در سنین خیلی پایین (در کودکی، نوجوانی یا جوانی) دچار سکته قلبی شوند. البته با روشهای دشوار شاید بشود بیماری این دسته افراد را کنترل کرد، اما باید تحت مراقبت قرار بگیرند. بیماریهای ارثی و سندرمهای ژنتیکی هم البته به صورت نادر ممکن است به سکته در سنین پایین منجر بشوند. برخی بیماریهای ویروسی نیز ممکن است باعث تغییراتی در جداره رگها و سکته قلبی در سنین پایین بشود که البته بسیار نادر است.