راه پر پیچ و خم صدور پروانه ساختمانی

از زمان تشکیل دفاتر خدمات الکترونیک، روند صدور پروانه ساختمانی نه تنها کاهش نیافته بلکه طولانی‌تر شده است. فعالان این حوزه، علت اصلی را عدم واگذاری کامل امور به دفاتر که به مراجعات غیرضروری به شهرداری منجر می‌شود ابراز می‌کنند.

در شرایطی که ساخت و ساز شهر تهران تحت تاثیر کاهش توان طرف تقاضا، نوسانات نرخ ارز و افزایش قیمت مسکن در رکود به سر می‌برد و به گفته‌ی فعالان ساختمانی،‌ تمایل مالکان املاک کلنگی و سازندگان برای ورود به طرح‌های مشارکتی به طور محسوسی کاهش یافته، پیچیدگی‌های روند صدور پروانه ساختمانی هم به عنوان یک معضل قدیمی، کماکان خودنمایی می‌کند. کارشناسان بیان می‌کنند زمان صدور پروانه ساختمانی از ۱۶۰ روز به ۱۷۰ روز افزایش یافته است. بنا به گفته‌ی محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران، استعلام طولانی مدت از کمیسیون ماده ۷، موضوع ارجاع ناظر، بررسی کمیسیون معماری در مناطق و تداخل آن با فعالیت دفاتر خدمات شهر و همچنین بررسی نمای ساختمان از مشکلاتی است که به طولانی شدن فرآیند صدور پروانه‌های ساختمانی منجر شده است.

از سوی دیگر، دفاتر خدمات الکترونیک که با هدف برون‌سپاری فعالیت‌ها و کاهش بروکراسی اداری از سال ۱۳۸۸ تشکیل شده‌اند. یکی از خدمات ارایه شده از سوی این دفاتر مربوط به انجام کارهای صدور پروانه ساختمانی است. با این حال، فعالان این دفاتر از نداشتن اختیارات کافی و موازی‌کاری‌های غیرضرور با سایر ارگان‌ها که در روند کار آنها اختلال ایجاد می‌کند گلایه‌مند هستند. طی گفت‌وگو با مسوولان دفاتر خدمات الکترونیک شهر تهران، مشکلات این دفاتر و چالش‌های صدور پروانه ساختمانی را بررسی کردیم.

عده‌ای اجازه واگذاری امور به بخش خصوص را نمی‌دهند

کرمی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات الکترونیک شهر تهران گفت: من ۳۰ سال در شهرداری کار کردم و زمانی که اقدام به راه‌اندازی دفتر کردم با مشکلات آشنا بودم. ایجاد دفاتر خدمات الکترونیک در تهران بسیار کار خوبی بوده اما حالا که در مسیر قرار گرفته‌ایم عده‌ای از درون شهرداری به دلایل مختلف اجازه واگذاری امور به بخش خصوصی را نمی‌دهند. باید این افراد شناسایی شوند تا شفاف‌سازی صورت گیرد.

وی ادامه داد: اهداف و راهبردهای هر فعالیتی بعد از یک دوره ۵ یا ۱۰ ساله باید مورد بازنگری قرار گیرد. به اعتقاد من باید واگذاری به دفاتر خدمات الکترونیک سپرده شود، به آنها مسوولیت بدهیم و از آنها مسوولیت بخواهیم.

رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات الکترونیک شهر تهران درخصوص طولانی فرآیند صدور پروانه ساختمان با وجود دفاتر خدمات الکترونیک گفت: طولانی شدن روند صدور پروانه به دلیل همان یکی دو لینکی است که مردم مجبورند به شهرداری مراجعه کنند. مردم مجبور هستند برای این‌که فیش عوارض یا بروکف و طرح تفصیلی بگیرند به شهرداری بروند. این کار لزومی ندارد اما مردم تصور می‌کنند چون کارشان دیر انجام می‌شود باید به آن‌جا مراجعه کنند. اگر فرآیند واگذاری کامل شود بسیاری از این مشکلات حل خواهد شد و رانت و فساد کاهش می‌یابد.

واگذاری “بروکف” هنوز اجرایی نشده است

به گزارش ایسنا، هم‌چنین عبداللهی نایب رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات الکترونیک شهر تهران اظهار کرد: به دنبال اجرای اصل ۴۴ متاسفانه در فرآیندهای قانونی که برون‌سپاری انجام می‌شود یک متولی تحت عنوان نهاد حاکمیتی وجود دارد. امور تصدی‌گری هم به مجموعه‌ها سپرده می‌شود. در این روند مشکلاتی ایجاد شده است. بدین صورت که فعالیت‌های متصدی باید به طور دائم توسط نهاد حاکمیتی تایید شود که فرآیند را بسیار پیچیده و طولانی کرده است. درخواست ما که در این همایش نیز دنبال می‌شود این است که فرآیند واگذاری را ساده کنند.

وی افزود: در سازمان نظام مهندسی هم این مشکل وجود دارد. پروانه مهندسان توسط وزیر راه و شهرسازی امضا می‌شود؛ در حالی که اگر سازمان نظام مهندسی متولی امر ساخت و ساز است باید این مسوولیت را انجام دهد تا دچار پیچیدگی‌های قانونی ایجاد نشود.

نایب رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات الکترونیک شهر تهران با اشاره به اجرای فرآیند “بروکف” خاطرنشان کرد: حدود یک سال و نیم پیش قالیباف شهردار وقت تهران دستور داد که تصدی‌گری بروکف به دفاتر واگذار شود اما هنوز این موضوع محقق نشده است؛ در حالی که ما پیشخوان هستیم و مراجعین از ما انتظار دارند. توقع ما این است قوانینی که ۱۰ سال پیش در این حوزه وضع شده اصلاح و واگذاری به طور کامل به ما انجام شود. هم‌اکنون با گسترش فناوری، بسیاری از امور می‌تواند به ماشین سپرده شود. ولی می‌بینیم زمان صدور پروانه از ۱۶۰ روز به ۱۷۰ روز افزایش یافته و سازندگان با توجه به خواب سرمایه دچار ضرر می‌شوند و نهایتا پول‌های خود را از بخش‌های مولد خارج می‌کنند.

نصرت‌الله کاشانی، معاون اسبق معماری و شهرسازی شهرداری تهران و موسس دفاتر خدمات الکترونیک نیز اظهار کرد: این‌که عنوان می‌کنند دفاتر از ریل اصلی خود خارج شدند صحت ندارد بلکه شهرداری از ریل خود خارج شده است. زمانی که بنده دفاتر را تشکیل دادم باید نیروی شهرسازی به صفر می‌رسید. الان در شهرسازی نه تنها نیروها به صفر نرسیده بلکه چند برابر شده است. زمانی که اعلام کردیم صدور پروانه یک هفته‌ای صادر شود نقشی برای باج‌گیری کمیسیون ماده ۷ و آتش‌نشانی تعیین نکرده بودیم. چرا باید آتش‌نشانی خودش ضابطه بگذارد و هر هفته آن را تغییر دهد؟

وی تاکید کرد: در صدور پروانه، زمان استعلام آتش‌نشانی بسیار طولانی است. زمانی فقط شهرسازی مسوول صدور پروانه بود. الان دو معاونت دیگر هم در این روند خود را دخیل دانسته‌اند. در فضای سبز شش ماه طول می‌کشد. فضای سبز باید پارک و باغ بسازد و نگهداری کند. آتش‌نشانی باید کارهای خود را انجام دهد و ضوابط را شهرسازی بدهد.

کاشانی خاطرنشان کرد: از نیروی ساده معاونت شهرسازی گرفته تا معاونت‌های مختلف که بیکار می‌شوند با تشکیل این دفاتر که قرار بر این بوده و آن موضوع انجام نشده است، به اعتقاد من شهرداری دیواری کوتاه‌تر از این افراد نمی‌بیند. شهرداری الان می‌خواهد بگوید که دفاتر خدمات شهری باعث طولانی شدن صدور پروانه شده‌اند ولی به نظر من شهرداری مقصر است.