ضعف تکنولوژی در صنعت چرم
صنعت چرم از جمله صنایعی است که کمتر کشوری توانسته به آن ورود کند. بدان معنا که این صنعت به این دلیل که رابطه مستقیمی با صنعت دامداری دارد، در کشورهای بخصوصی اجازه پیشرفت داشته است.
به گزارش بازتاب به نقل از کسب و کار ، در کشور ما نیز به این دلیل که مرتعداری و صنعت دامداری پیشینهای طولانی دارد، صنعت چرم توانست در مدتی کوتاه رشد کرده و جایی در بازارهای بینالمللی برای خود دست و پا کند. با گذشت سالها از ورود این صنعت به کشور، اما شاهد هستیم که امروزه این صنعت با مشکلات بسیاری دستوپنجه نرم میکند. مشکلاتی که کارشناسان این صنعت دلایل آن را چکهای برگشتی، رقابت نابرابر با محصولات وارداتی، کمبود سرمایهگذاری، فرسودگی ماشینآلات و … عنوان کردهاند.
کارشناسان و دستاندرکاران این صنعت معتقدند که در حال حاضر زنگ خطر برای این صنعت به صدا درآمده است. کاهش تولید محصولات چرمی زمینه را برای صادرات ارزانقیمت پوست خام فراهم کرده است. از طرفی فرسوده بودن ماشینآلات چرمسازی، نبود تسهیلات مناسب برای نوسازی و تکمیل خطوط تولید، کمبود نقدینگی و مشکلات فراوان مالی واحدها، فقدان حمایت جدی از صادرات، قاچاق و واردات کالاهای مشابه از دیگر مشکلاتی است که نیاز به توجه بیشتر مسئولان ذیربط دارد.
بهطور کلی در حال حاضر صنعت چرم ما به علت عدم تجهیز به تکنولوژی روز و عقبافتادگی از رقبای خود در خارج، نمیتواند در بازارهای خارجی حضور مناسبی داشته باشد و این در حالیست که از سوی دیگر باید اشاره کرد که هماکنون ماهیت کار با محصولات چرمى تغییر کرده و نیاز است تولیدکنندگان شناخت کافى نسبت به انواع چرمها، رنگ و سلیقه مشتریان داشته باشند.
مردم فقط به دنبال جنس ارزانقیمت هستند
ابوذر ابراهیمی، تولیدکننده کیف و کفش چرم
صنعت چرم ایران طی 20 سال گذشته بهطور عمده توسط شرکتهای دولتی اداره میشد و هیچیک از فعالان بخش خصوصی در این صنعت سرمایهگذاری نکرده بود. بنابراین صنعت چرم در این سالها در بهرهگیری از تکنولوژی پیشرفته و بهروز محروم مانده و پس از واگذاری کارخانههای چرمسازی به بخش خصوصی که حدود 8 سال پیش انجام شد، چرمسازان با مشکلات متعددی مواجه شدهاند. در حال حاضر صنعت چرم ایران به دلیل عدم تجهیز به تکنولوژی روز و عقبافتادگی از رقبای خود در خارج نمیتواند در بازارهای خارجی حضور مناسبی داشته باشد و این در حالیست که در بازارهای داخلی نیز به دلیل عدم رشد کافی در زمینه کیفیت، مدل و تنوع تولید، با مشکلات عدیدهای مواجه است.
امروز واحدهای تولیدی چرم در شرایط رکودی بدی قرار دارند و بیش از 300 کارخانه چرم در کشور وجود دارد که 70 درصد آنها با کمتر از 30 درصد ظرفیت فعالیت میکنند. این میزان فعالیت برای واحدها بهمعنی تولید نیست، بلکه فقط واحدهای خود را سرپا نگه داشتهاند. متاسفانه این صنعت در سالهایی که پشت سر گذاشتهایم، به دلیل غفلت و بیتوجهی به حاشیه رانده شده و اکنون نیازمند حمایت بیشتر است. وامهای کارآفرینی چرخه تولید چرم را به حرکت درمیآورد و همچنین این صنعت غیر از ماشینآلات و تجهیزات، به وام مواد اولیه و سرمایه در گردش هم احتیاج دارد.
مشکل دیگر اینکه به خاطر قیمت نتوانستهایم با جنس خارجی مقابله کنیم. در کشور ما مشتریان و خریداران به جای خرید جنس مطلوب، به دنبال خرید جنس ارزان هستند و این ماجرا به دلیل عدم افزایش حقوق مردم با وجود گرانیهاست. به عبارت دیگر، مردم در سالهای پیش به دنبال مارک و برند بودند، اما الان فقط به دنبال جنس ارزان هستند. بنابراین برای پیروزی در این رقابت نیازمند پایین آوردن هزینه تولید هستیم.
صنعت چرم نیازمند تسهیل در واردات پوست خام است
مسعود کوهیار، فعال صنعت چرم
صنعت چرم آمیختهای از هنر و تکنولوژی است و در این میان تجربه جایگاهی ویژه در مدیریت صنعت چرم دارد. در حال حاضر کشورهای آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و ترکیه از خریداران چرم ایرانی محسوب میشوند. البته مدتی است که این صنعت با مشکلاتی روبه رو است که کمبود پوست خام مهمترین مشکل صنعت تولید چرم است. صنعتی که خواهان توسعه است باید بازاری برای فروش داشته باشد و در این میان اگر فقط بر بازارهای داخلی اکتفا شود، رکود آن قابل پیش بینی است.
صنعت چرم نیازی به حمایت مالی دولت ندارد و فقط خواهان تسهیل در واردات پوست خام است. برای تولید این محصول استاندارد علاوه بر اینکه کیفیت ماده خام اولیه یعنی پوست خام بسیار موثر است، میتوان چگونگی و شرایط انجام مراحل متنوع چرم سازی را نیز به نسبت بسیار قابل توجهی در حصول محصول استاندارد مورد نظر یعنی چرم دخیل دانست. همچنین صنعت چرم سازی از جمله معدود صنایعی است که در آن یک ماده خام طبیعی طی مراحل مختلف تبدیل به یک محصول استاندارد میشود. در شرایطی که حیوان زنده و گوشت به کشور وارد میشود این سوال مطرح است که چرا اجازه واردات پوست خام به عنوان نیاز اصلی تولیدکنندگان چرم از جانب سازمان دامپزشکی صادر نمیشود. از سوی دیگر، فقدان مراتع مناسب برای چراندن گاو را نیز باید از دیگر مشکلات پیش روی فعالان صنعت تولید چرم بدانیم. البته نقش تاثیرگذار دامداری سنتی در کاهش کیفیت پوست دام غیرقابل انکار است. این مشکل باعث شیوع بیشتر بیماریها در میان دامها شده و بیماریهای داخلی دامها به شکلی مستقیم به پوست دام منتقل میشود و از کیفیت آن میکاهد. ضرورت دارد افزایش صادرات چرم و همینطور محصولات چرمی از مهمترین برنامهها در سال جاری جهت پررنگتر شدن افزایش صادرات غیرنفتی باشد.
از نظر مدلهای روز دنیا کمی عقب ماندهایم
سعید حیاتی، رئیس اتحادیه فروشندگان چرم طبیعی
متاسفانه مانند سایر بخشهای اقتصادی کشور صنعت چرم هم طی سالهای گذشته دچار نوعی رکود شده که باید برای خروج از این وضعیت تلاش کرد. طی سالهای گذشته شرایط بازار به گونهای بوده که در بسیاری موارد تولیدکنندگان مجبور به فروش چرم نیمساخت به کشورهایی مانند ترکیه یا ایتالیا شدهاند و این کشورها پس از مدتی همین مواد را با پالایش به قیمت چند برابری به خود ما فروختهاند.
اکنون تولیدکنندگان ما از جنبههای مختلف تحت فشار قرار دارند و در نهایت با بالا رفتن هزینههای مالیات، تامین نیرو، انرژی و… آنها مجبور به افزایش قیمت تمامشده خود میشوند، اما همین افزایش قیمت موجب میشود که خریداران بازار چرم طبیعی دیگر توان خرید نداشته و به سراغ نمونههای مصنوعی بروند. حتی در این حوزه برخی کشورها به تولید گسترده چرم مصنوعی پرداخته و حتی چرم طبیعی را با آن مخلوط کردهاند و در نهایت کالای به دستآمده به گونهای است که شاید از نظر ظاهر هیچگونه تفاوتی با چرم طبیعی نداشته باشد. بر همین اساس در بسیاری از موارد به دلیل قیمت ارزانتری که در این نمونهها وجود دارد، افراد نسبت به خرید آن اقدام میکنند، اما در برخی افراد مانند بیماران دیابتی این کفشها موجب ایجاد مشکلات متعدد میشود. صنعت چرم ایران یکی از بهترینهای دنیا بوده است و حتی اکنون ما بهترین تولیدکنندگان را داریم. البته ممکن است از نظر مدلهای روز دنیا کمی عقب باشیم که اگر حمایتهای کافی از این صنعت صورت گیرد به راحتی امکان طراحی مدلهای جدید و کپیبرداری از مدلهای روز دنیا وجود دارد. اما مساله آن است که حمایتهای مربوطه صورت نمیگیرد در حالی که اگر چنین شرایطی وجود داشت ما حتی میتوانستیم کارگاههای کوچک را به صورت هلدینگ با یکدیگر ادغام کنیم تا در نهایت محصول آنها با عنوان یک برند داخلی تبلیغ و شناسانده شود و راه برای کالاهای قاچاق، تقلبی و بیکیفیت بسته شود.
متاسفانه طی این سالها از میان اعضای این صنف واحدهای متعدد اقدام به تعطیلی کردهاند و این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که کشوری مانند ترکیه به دلیل پرداخت نقدی پول طی این سالها توانسته است چرم نیمساخت ما را به قیمت مفت و ارزان تهیه کرده و پس از پالایش آن را دوباره با قیمتی چند برابر به خود ما بفروشد یا کشوری مثل ایتالیا نیز چنین رویکردی را دنبال کرده و ما مجبوریم به دلیل رکود بازار کالای خود را با قیمتی به مراتب پایینتر از قیمت حقیقی به این کشورها صادر کنیم و پس از پالایش کالا با قیمت چند برابری آن را وارد کنیم، در صورتی که اگر در کشور سرمایه کافی وجود داشت و ما میتوانستیم دستگاههای لازم را که هزینهای بالا دارد، خریداری کنیم این امکان وجود داشت که این عملیات در داخل مرزهای کشور انجام شود.
همچنین مشکلات دیگری نیز بر سر راه بخش تولیدی وجود دارد. اگر قرار باشد بخش تولید از رکود خارج شود، باید ابتدا از بانکها شروع کرد. در شرایطی که بانکها سودی تا ۳۱ درصد به مردم میدهند، طبیعی است مردم ترجیح میدهند به جای سرمایهگذاری در بخش مولد پولهای خود را راهی بانکها کنند. از سوی دیگر وقتی بحث مالیات مطرح میشود، نوعی وحشت در میان مردم ایجاد میشود و تمام این موارد در کنار یکدیگر بخش تولید را از حرکت موثر باز میدارد.
باید به وامهایی که تاکنون به برخی شرکتهایی که اسما خصوصی شدهاند و همچنان شائبه دولتی بودن آنها مطرح است نیز اشاره شود. طی سالیان گذشته این شرکتها وامهای چندین میلیاردی گرفتهاند و حال این وامها را به بانکهای مربوطه باز نمیگردانند. در چنین شرایطی وقتی خود بانکها منابع مالی لازم را در اختیار ندارند، چگونه میتوان از آنها انتظار داشت که به دیگران وام بدهند؟ این روزها باید همکاران ما برای فصل آغاز مدارس به تولید بپردازند، اما با توجه به شرایطی که وجود دارد همگی بلاتکلیف مانده و انگیزهای برای تولید ندارند و منتظر هستند تا حداقل در خردادماه وضعیت مالیاتهای آنها مشخص شود تا بدانند در ادامه چگونه عمل کنند. از سوی دیگر برخی تولیدکنندگان به عنوان مثال دمپایی هم امسال اصلا تولید نکردهاند، چرا که وضعیت بازار در شرایط باثباتی قرار ندارد.