آیا اقدامات خودروسازان، مانند پیش فروش این تعداد خودرو، تاثیری بر نوسانات فعلی بازار دارد؟
این روزها بازار خودرو بیش از پیش‌نوسان دارد. فعالان بازار دلیل اصلی این مساله را کمبود عرضه می‌دانند. با این حال هنوز اقدام موثری ازسوی مسوولان وزارت صنعت به‌عنوان متولی و سیاست‌گذار صنعت خودرو و همچنین دو خودروساز بزرگ کشور به‌منظور مهار این نوسانات صورت نگرفته است.
با توجه به التهابات بازار آنچه تا به امروز از سوی مسوولان و تولیدکنندگان انعکاس یافته، تنها اظهار نظراتی است که دلالان و سفته‌بازان را مقصر اصلی شرایط کنونی بازار می‌داند.
مُسکنی برای سردرد بازار
از طرف دیگر خودروسازان نیز با تاکید بر برخی چالش‌ها همچون عدم تامین کافی قطعات مورد نیاز خطوط تولیدی محصولات خود، هر گونه احتکار و کم‌فروشی را رد می‌کنند ولی به هر حال عرضه خودرو به بازار کاهش یافته و همین امر منجر به عرض اندام بیشتر دلالان در بازار شده است. حال مسیری که می‌تواند به راحتی دست سفته‌بازان را از بازار کوتاه و سرمایه‌های سرگردان را از این بازار دور کند، عرضه متناسب با تقاضای نسبی است. این مسیر دوشنبه شب گذشته در یک برنامه تلویزیونی مورد تاکید دو مدیرعامل شرکت خودروساز نیز قرار گرفت؛ حال آنکه برخی کارشناسان از مسیر یادشده تنها به‌عنوان مسکنی برای بازار خودرو یاد می‌کنند.به این ترتیب در تازه‌ترین اقدامی که در دستور کار این دو شرکت خودروساز قرار گرفته، پیش‌فروش۹۰ هزار دستگاه خودرو طی هفته‌جاری و هفته آینده برای تنظیم بازار است. آن‌طور که پیش‌تر عنوان شده این پیش‌فروش‌ها به‌منظور جلوگیری از سفته‌بازی، با محدودیت‌هایی در عرضه روبه‌رو است. ایجاد این محدودیت‌ها از آن جهت است که خودروهای پیش فروش شده به دست مصرف‌کنندگان واقعی برسد. با این حال این سوال همچنان باقی است که آیا این دست اقدامات خودروسازان، مانند پیش‌فروش این تعداد خودرو، تاثیری بر نوسانات فعلی بازار دارد؟
اینکه خودروسازان قرار است به یکباره ۹۰ هزار خودرو وارد بازار کنند خود دارای ابهاماتی است؛ چراکه پیش از این با ادعاهایی همچون نبود قطعه، عرضه‌ای قطره‌چکانی به بازار داشتند. اما حالا قصد سرازیر کردن ۹۰ هزار خودرو به بازار را دارند. در این بین برخی کارشناسان معتقدند اینگونه اقدامات توسط خودروسازان نمی‌تواند تاثیر ملموسی بر کاهش التهابات بازار داشته باشد؛ چراکه مشخص است خودروسازان قصد عرضه آنی به بازار را ندارند و با پیش فروش خودرو اولا نقدینگی مورد نیاز خود را از طریق مشتریان تامین می‌کنند و از سوی دیگر خواهان آن هستند که پس از قیمت‌گذاری شورای رقابت محصولات خود را به قیمت روز به فروش برسانند. با این حساب به‌نظر می‌رسد که پیش فروش ۹۰ هزار خودرو تنها مسکنی است برای کاهش موقتی التهابات بازار. در این زمینه برخی کارشناسان تاکید دارند که اگر اراده‌ای برای خروج دلالان از بازار خودرو وجود داشت، باید تولیدکنندگان مقید به عرضه فوری خودرو به بازار می‌شدند تا سرمایه‌های سرگردان هر چه سریع‌تر قصد خروج از بازار مذکور را می‌کردند حال آنکه پیش‌فروش دردی را دوا نخواهد کرد.
خروج اندک تقاضا از بازار
اما در شرایطی که برخی عملکرد خودروسازان را در مدیریت بازار بسیار ضعیف می‌خوانند حسن کریمی سنجری، کارشناس خودرو، در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» عنوان می‌کند که با توجه به شرایط فعلی، دولت می‌تواند با قبول عرضه درصد کمی از تولیدات خودروسازان با قیمت نزدیک به حاشیه بازار، این امکان را برای تولیدکنندگان فراهم کند تا مسیر ورود نقدینگی را برای خود هموار کنند.این کارشناس تاکید می‌کند در شرایط فعلی خودروسازان به‌دلیل چالش‌هایی که از ناحیه پرداخت دستمزد و تامین مواد اولیه با قیمت‌های بالا دارند، نمی‌توانند تا نقدینگی مورد نیاز خود را تامین کنند؛ بنابراین این دست پیشنهادها می‌تواند بخشی از نقدینگی خودروسازان را هر چند اندک، تامین کند.کریمی سنجری در پاسخ به این سوال که آیا عرضه ۹۰ هزار دستگاه خودرو به‌صورت پیش می‌تواند سبب کاهش التهابات بازار در شرایط فعلی شود یا خیر؟ معتقد است این دست اقدامات تنها می‌تواند مسکنی برای شرایط فعلی باشد؛ زیرا تنها می‌تواند بخش اندکی از تقاضای فعلی را جوابگو باشد. اما با توجه به محدودیت تعداد و حجم تقاضا، نمی‌تواند تاثیر گذار باشد.
به گزارش دنیای اقتصاد، فربد زاوه، کارشناس خودرو هم با کریمی سنجری موافق است. زاوه به خبرنگار ما می‌گوید: اقداماتی این‌چنینی تنها تاثیر موقت دارد و دولت باید برای حل التهابات بازار خودرو مشکلات دیگر را که علت اصلی ایجاد این التهابات هستند، از میان بردارد.در حالی این کارشناس از تاثیر کم این قبیل اقدامات سخن می‌گوید که این احتمال وجود دارد با توجه به شروع تحریم‌های نفتی در آبان‌ماه و فشار مضاعفی که از این ناحیه متوجه کشور می‌شود، خودروسازان نتوانند تا تعهدات خود را در سه ماه پایانی سال در موعد مقرر به انجام برسانند.این نکته مورد توجه زاوه قرار دارد. این کارشناس خودرو می‌گوید همزمانی تحویل خودروهای پیش‌فروش‌شده در ماه‌های پایانی سال با آغاز دوباره تحریم‌های نفتی که به‌صورت یک‌جانبه از سوی ایالات‌متحده در دستور کار قرار گرفته است، باعث بدبینی متقاضیان به این پیش فروش شده است. با این حال زاوه معتقد است در شرایط فعلی که حجم تقاضا در بازار بالاست، این قبیل عرضه محصولات مورد توجه بخشی از تقاضای بازار قرار می‌گیرد و در زمان اندکی خودروهای عرضه‌شده، پیش‌فروش می‌شود.
این کارشناس خودرو با توجه به تجربه حراج منابع ارزی با تک نرخی کردن ارز و همچنین پیش فروش سکه توسط بانک مرکزی که منجر به حراج ذخیره طلای کشور شد این سوال را مطرح می‌کند که با توجه به اینکه اقدامات قبلی موفقیت‌آمیز نبوده‌اند چه دلیل دارد تا بار دیگر این اقدام شکست‌خورده را این بار در ارتباط با بازار خودرو در دستور کار قرار دهیم؟زاوه همچنین با پیشنهاد فروش درصد کمی از محصولات خودروسازان با قیمتی نزدیک به حاشیه بازار موافق نیست و معتقد است این اقدام نمی‌تواند التهابات فعلی را از میان ببرد.
