فیبروم رحمی موجب نازایی و سرطان می شود؟

فیبروم رحم یکی از شایع ترین بیماری های زنان است که هیچ گروه سنی زنان از ابتلا به آن مصون نیستند، هرچند سن شایع بروز آن دهه سوم و چهارم زندگی بوده و هم در افراد متاهل و هم در افراد مجرد دیده می شود .

فیبروم رحم یا فیبروئیدها به توده های غیر سرطانی و خوش خیم که در ناحیه رحم رشد می کنند، اطلاق می شود. بسیاری از زنان دارای فیبروم های رحمی می باشند.اگر علائمی مثل قاعدگی های سنگین و دردناک، خونریزی های بین دو دوره عادت ماهانه، احساس پُری در پایین شکم، تکرر ادرار، احساس درد هنگام رابطه جنسی و احساس درد در پایین کمر دارید در مراجعه به پزشک و انجام سونوگرافی از رحم درنگ نکنید.

فیبروم رحم آرزوی مادر شدن را به دل صاحبانش می گذارد یا اینکه رحم آنها را سرطانی می کند؟

معلوم نیست فیبروم ،سر و کله اش از کجا پیدا می شود. توی رحم خانه می کند و گاهی تا ویران کردن این خانه هم پیش می رود. بعضی زن ها وجود فیبروم رحمی را با درد احساس می کنند و بعضی با تلاش های ناموفق برای مادر شدن متوجه حضور فیبروم در بدن خود می شوند. فیبروم رحم، مشکل شایعی است که بسیاری از زن ها تجربه مبتلا شدن به آن را دارند؛ مشکلی که گاهی با کمی دارودرمانی از بین می رود و گاهی تا نابارور کردن زن یا حتی سرطانی کردن رحمش پیش می رود.

فیبروم رحم چیست و چرا به وجود می آید؟

دکتر نیرومنش، متخصص زنان و زایمان درباره فیبروم رحمی گفت :خانم هایی که در مراحل اولیه رشد فیبروم رحم برای درمانش اقدام نمی کنند، باعث می شوند که فیبروم به تدریج بزرگ شود و در سال نیم یا یک سانتی متر رشد کند و باعث خون ریزی و البته رفتن زیر تیغ جراحی شود. اگر شما هم به مشکل فیبروم رحمی مبتلا هستید یا نگرانید در آینده به آن دچار شوید در ادامه این مطلب راه های پیشگیری و درمان آن را بخوانید.

چه عواملی باعث ایجاد فیبروم رحمی می شود؟

اولین عامل زمینه ژنتیکی است. ممکن است مادر فیبروم داشته باشد، احتمال دارد این مسئله در دختر خانواده نیز مشاهده شود. عامل دیگر ایجاد فیبروم رحمی ،چاقی افراد است که فیبروم در آنها بیش از افراد لاغر دیده می شود اما لاغر ها هم از این امر مستثنا نیستند. عامل سوم، به وجود آمدن تغییراتی در هورمون های پروژسترون و استروژن و به خصوص استروژن است که ممکن است با هر سیکل ماهانه ای که فرد تجربه می کند ترشح شده و به تدریج باعث بزرگ شدن اندازه فیبروم ها شود، چون وابسته به هورمون استروژن است. بزرگ شدن فیبروم ها به خصوص در زمان بارداری بیشتر رخ می دهد چون میزان هورمون در سطح بالایی قرار دارد.

بیماری فیبروم رحمی چه نشانه هایی دارد؟

نشانه های بیماری فیبروم رحمی بسته به اینکه تعداد فیبروم ها و اندازه شان چقدر است و در کجا رشد می کنند علامت جداگانه ای ایجاد می کند. به طور مثال اگر فیبروم داخل حفره رحم یا نزدیک حفره رحم و نزدیک مخاط آن که آندومتر نامیده می شود، قرار گرفته باشد، باعث می شود فرد دچار خونریزی های غیرطبیعی و شدیدی شود. گاهی اوقات فیبروم بدون اینکه علامتی ایجاد کند به وجود می آید و باعث افزایش قطر شکم می شود گاهی اوقات هم ممکن است توده ای زیر ناف به وجود بیاید که با دست زدن احساس می شود.

بعضی وقت ها فیبروم ها در محل بیرونی رحم قرار گرفته اند که باعث فشار به اعضای لگنی، روده، حالب و مثانه می شود. یکی از شکایات خانم ها هم همین است و می گویند احساس سنگینی و فشار، درد لگن و تکرر ادرار دارند و احساس می کنند مثانه شان زود پر می شود و زود به زود باید به دستشویی بروند. گاهی ممکن است فیبروم از دهانه رحم بیرون بزند و خانم هایی که درگیر این نوع فیبروم هستند، معمولا از خونریزی بعد از مقاربت یا دردهای واژینال شکایت دارند که بعد از تماس باعث زخم شدن دهانه رحم یا پولیپ دهانه رحم و سپس بزرگی آن می شود.

گاهی اوقات با خانم هایی مواجه می شویم که در طی سال های متمادی خونریزی های شدیدی دارند. وقتی سونوگرافی واژینال انجام می دهیم می بینیم رحم بزرگ است که به آن رحم میوماتو یا رحم فیبروماتو می گویند. مشخص می شود سطح رحم آنها پر از فیبروم است و با بزرگ شدن رحم، فرد دچار خونریزی شده است. در هر صورت به خانم ها توصیه می کنیم اگر با این نشانه ها مواجه شدند، حتما برای معاینه به پزشک مراجعه کنند.

آیا فیبروم های رحمی شکل و اندازه رحم خانم ها را تحت تاثیر قرار می دهند؟

رحم عضوی عضلانی و توخالی است که داخل لگن و بین مثانه و رکتوم قرار گرفته و از سه لایه جدا از هم تشکیل شده است. فیبروم رحمی، توده هایی است که از بافت عضلانی جداره رحم سرچشمه می گیرد و تشکیل آن در خانم ها بسیار شایع است. اندازه فیبروم های رحمی از چند میلی متر تا چند سانتی متر است و گاهی ممکن است به ۲۰ سانتی متر هم برسد. گاهی اوقات می بینیم اندازه رحم خانمی به اندازه یک بارداری ۹ ماهه بوده یا حتی به نظر می آید دو قلو باردار است. بررسی که می کنیم می بینیم در رحم خانم بیش از ۱۵۰- ۱۰۰ فیبروم وجود دارد که تا این حد باعث بزرگی رحم شده است.

آیا ممکن است خانمی فیبروم داشته باشد اما هیچ علامتی از خود نشان ندهد؟

بله. اگر فیبروم در قسمت خارجی حفره لگن باشد، ممکن است علامت واضحی از خود نشان ندهد.

فیبروم رحمی بیشتر در چه سنینی و در چه افرادی دیده می شود؟

فیبروم هم در افراد متاهل و هم در افراد مجرد دیده می شود و هیچ فرقی نمی کند. از نظر سنی در بعضی از آمار ها گفته شده خانم هایی که در محدوده سنی بین ۴۰ تا ۴۵ سالگی هستند، درگیر فیبروم می شوند اما در زنانی که بین ۵۰ تا ۶۰ سال دارند، از شیوع بیشتری برخوردار است. البته گاهی اوقات این فیبروم ها از زمان بلوغ نیز در فرد ایجاد می شود.

آیا با وجود فیبروم امکان بارداری وجود دارد؟

بله. البته خانم هایی که فیبروم دارند و فیبروم های یشان در کنار مخاط رحم است، زمانی که ازدواج می کنند، صلاح نیست که جلوگیری داشته باشند چون جلوگیری باعث بروز مشکلات متعددی می شود. به آنها توصیه می کنیم ظرف یک سال اقدام به بچه دار شدن کنند اما اگر زنی با وجود فیبروم رحمی اقدام به جلوگیری کند و بارداری را به چند سال بعد موکول کند، پس از بارداری و در طول این دوران فیبروم ها با هربار ترشح استروژن بزرگ و بزرگ تر می شوند و باعث درد، زایمان زودرس، سقط جنین، جدا شدن جفت، پارگی کیسه آب می شوند.

زنانی که با وجود فیبروم باردار می شوند، در زایمان سزارین مشکل دارند و برای شان خطرناک است. اگر در زمان سزارین، فیبروم در محل برش زایمان باشد، سبب خونریزی می شود البته گاهی اوقات خانم ها می خواهند در زمان سزارین فیبروم نیز برداشته شود. اما چون رحم در دوران بارداری پرخون است، فیبروم هم پر خون است، گاهی برداشتن فیبروم موجب خونریزی شده و باعث تزریق مجدد خون می شود. بعضی وقت ها هم زمانی که جراح می بیند خونریزی بیش از حد معمول است، رحم را به طور کامل خارج می کند. به همین علت برای خانم هایی که دوران بارداری شان با وجود فیبروم طی شده است، بهتر است به شکل طبیعی زایمان کنند.

فیبروم رحمی هم در افراد متاهل و هم در افراد مجرد دیده می شود

درمان قطعی برای فیبروم وجود دارد؟

خیر. چون فیبروم وابسته به هورمون است، درمان قطعی برای آن وجود ندارد و این طور نیست که به بیمار بگوییم قرصی را یک هفته ۱۰روز مصرف کن، خوب می شوی.

به شرایط بیمار بستگی دارد؛ یعنی بسته به اینکه بیمار چه سن و سالی دارد، اگر متاهل است از چه علامت بیماری شکایت دارد، تمایل به بچه دار شدن مجدد دارد یا خیر و تعداد فرزندانی که دارد کافی است یا نه، نوع درمانی که برایش تجویز می کنیم، فرق می کند.

آیا ممکن است فیبروم نیازی به جراحی و درمان نداشته باشد؟

بله. اگر اندازه فیبرومی که در بدن تشکیل می شود، قابل ملاحظه نباشد به جراحی و درمان نیاز ندارد اما لازم است خانم هر شش ماه یا سالی یک بار آزمایش بدهد تا مشخص شود آیا فیبرومش به اندازه تقریبی سال گذشته باقی مانده است یا خیر. اگر این طور باشد که نیازی به جراحی و درمان وجود ندارد اما اگر اندازه فیبروم خیلی بزرگ شده و همچنین باعث درد و خونریزی غیر طبیعی شود، حتما به جراحی نیاز دارد.

از زمان تشکیل فیبروم تا زمانی که ممکن است خطرناک شود، بیمار چقدر فرصت دارد تا جلوی بدتر شدن وضعیت را بگیرد؟

تنها در پنج درصد فیبروم ها ممکن است تغییرات بدخیمی ایجاد شود بنابراین جای نگرانی وجود ندارد مگر اینکه در روند آزمایش مشخص شود که فیبروم در مدت کوتاهی مثلا سه، چهار یا شش ماه رشد قابل ملاحظه ای داشته است چراکه احتمال بدخیمی وجود دارد.

آیا نشانه هشدار دهنده ای قبل از ایجاد فیبروم وجود دارد که یک خانم با مشاهده آن به پزشک مراجعه کند؟

به جز نشانه های بیماری که به آن اشاره شد و لازم است خانم ها به آن توجه داشته باشند، راه دیگری وجود ندارد و این پزشک است که با انجام سونوگرافی می تواند وجود فیبروم را تشخیص دهد و پس از تشخیص هم فرد باید زیر نظر پزشک باشد.

آیا فیبروم ممکن است باعث ناباروری شود؟

بله. اگر فیبروم باعث بسته شدن مجرای دهانه رحم یا لوله های رحمی شود امکان ناباروری وجود دارد.

فیبروم ها می توانند شکل خطرناک به خود گرفته و در بدترین حالت سرطانی شوند؟

بیش از ۹۵ درصد فیبروم ها خوش خیم هستند و نگرانی ایجاد نمی کنند اما در مواردی مثل خانم هایی که بالای ۴۰ تا ۴۵ سال دارند، تعداد فرزندانی که دارند کافی است و تمایلی به باروری دوباره ندارند، اگر یک دفعه فیبروم برای شان مشکل ایجادکند، درد و خونریزی شدیدی داشته باشند و در فاصله زمانی کوتاهی فیبروم بزرگ شود، یعنی مثلا قبلا فیبروم سه سانتیمتری داشته اما بعد از یک سال اندازه آن به ۱۰ سانتیمتر رسیده است، ما دیگر احتمال نمی دهیم فیبروم از نوع خوش خیم باشد.

با جراحی و خارج کردن کامل فیبروم رحمی، امکان رشد مجدد آن از بین می رود؟

این مسئله قابل پیش بینی نیست و ممکن است فیبروم دوباره عود کند؛ یعنی ممکن است کسی فیبروم ۱۰، ۱۵ سانتیمتری اش را با جراحی بردارد اما دو، سه سال بعد دوباره عود کند. خانمی که با این مشکل مواجه است و فیبرومش دوباره عود می کند، حتما باید سالانه مورد معاینه قرار بگیرد و شکل و اندازه فیبرومش اندازه گیری شود.