اطلاعات فیلمسازانی که از یک مرکز سینمایی دولتی پول گرفتند؛ از اخراجی‌ها تا آقازاده‌ها
سازمان سینمایی به درخواست دبیر فرهنگی تابناک، لیست میلیاردها تومان از منابع مالی که مرکز گسترش سینمای و مستند تجربی سازمان سینمایی در اختیار سینماگران قرار داده را منتشر کرده اما این اطلاعات نیز همچون اطلاعات پیشین به صورت ناقص منتشر شده و فاقد اطلاعات مربوط به سال‌های ماقبل سال ۱۳۸۴ است اما در همین لیست نیز نام‌های جالبی دیده می‌شود؛ از تهیه کننده و کارگردان اخراجی‌ها تا برخی آقازاده‌ها و از چپ تا راست.
مهدی خرم دل؛ پس از راه اندازی سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات، به درخواست نگارنده در اقدامی بی‌سابقه در تاریخ سینما، لیست فیلم‌هایی از بنیاد سینمایی سازمان سینمایی در حد فاصل سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶ به نگارنده اعلام و سپس همان لیست با حذف بخش مجموع توسط این بنیاد راساً نیز منتشر شد. آن گونه که فارابی اعلام کرده، دست کم ۳۲۹ فیلم در حد فاصل ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶ از منابع عمومی استفاده کرده‌اند که این میزان بیش از ۸۳ میلیارد و هشتصد و سی و پنج میلیون تومان دریافت داشته‌اند.
در پایان این لیست تأکید شده بود، با توجه به آنکه بخشی از پرداخت به شماری از فیلم‌های تولیدی در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ همچنان باقی مانده، نام این فیلم‌ها در سال ۱۳۹۷ اعلام خواهد شد و بنابراین، این لیست طولانی تر و رقم پرداختی به فیلم‌های سینمایی نیز بیش از ۸۳ میلیارد و هشتصد و سی و پنج میلیون تومان است.
انتظار می‌رفت، علاوه بر واکنشهای غیرعلنی، شاهد واکنشهای علنی نیز بودیم و شورای مرکزی کانون کارگردانان در بیانیه‌ای خواستار انتشار اطلاعات فیلم‌هایی شده که در این لیست قرار ندارند و به سال‌های پیش از سال ۱۳۹۰ بازمی‌گردد؛ هرچند همان گونه که اشاره شد، فیلم‌های تولیدی در سال ۱۳۹۶ نیز در این لیست قرار نداشتند و در سال ۱۳۹۷ باید اعلام شوند.
از قضا نگارنده پیش از صدور این بیانیه در درخواست‌هایی از سازمان سینمایی از طریق دسترسی آزاد به اطلاعات، لیست کمک‌های صورت پذیرفته به فیلم‌های سینمایی توسط بنیاد سینمایی فارابی از ابتدای سال ۱۳۸۰ تا پایان سال ۱۳۸۹ و همچنین در طول سال ۱۳۹۶ را مطرح کرده، تا تصویر کامل تری از میزان پرداخت‌ها و کارگردان‌هایی که سهم بیشتری داشته‌اند، نمایان شود.
اکنون در ادامه پاسخ به این درخواست‌های نگارنده، لیست منابعی که در اختیار شماری از فیلمسازان همزمان از طریق سامانه دسترسی آزاد اطلاعات در اختیار بنده قرار گرفت و در وب سایت سازمان سینمایی نیز منتشر شد. با توجه به آنکه مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی از منابع کمتری نسبت به فارابی و موسسه رسانه های تصویری برخوردار است، این لیست به مراتب کوتاه‌تر است.
لاله با ۶ میلیارد و پانصد و پنجاه میلیون تومان، شهابی از جنس نور با ۲ میلیارد و چهارصد میلیون تومان + ۳۰۰ هزار دلار ارز، رنج و سرمستی با یک میلیارد و چهارصد و شانزده میلیون، ساکن خانه چوبی با ۶۳۰ میلیون تومان، رستم و سهراب با ۵۸۰ میلیون، گیرنده با ۵۸۰ میلیون، قلب سیمرغ با ۵۴۴ میلیون، سلام بر فرشتگان با ۵۲۹ میلیون، ناهید با ۵۰۰ میلیون، متولد ۶۵ با ۴۷۱ میلیون، آبتین با ۴۱۵ میلیون، آسمان هشتم با ۴۵۲ میلیون، کاکا با ۴۴۶ میلیون، نمره ۴ با ۴۲۰ میلیون، پستچی سه بار در نمی زند با ۳۹۳ میلیون، مصائب چارلی با ۳۵۴ میلیون، گیتا با ۳۳۸ میلیون، دزد رویا با ۳۱۹ میلیون بیشترین دریافتی‌های بالای سیصد میلیون را داشته‌اند.
بدرود بغداد با ۲۹۷ میلیون، پوسته با ۲۸۷ میلیون، پنجشنبه آخر ماه با ۲۵۳ میلیون، آناهیتا با ۲۴۵ میلیون، یهودستیز با ۲۲۸ میلیون، مرگ کسب و کار من است با ۲۱۹ میلیون، آتشکار با ۲۱۷ میلیون، پرسه در مه ۲۰۷ میلیون، آقای هنرپیشه با ۲۰۰ میلیون، اخراجی‌ها ۱ با ۱۸۲ میلیون، فرمانده کوچولو با ۱۵۷ میلیون، اخراجی های ۲ با ۱۵۰ میلیون، بی خوابی با ۱۴۷ میلیون، چیزهایی هست که نمی‌دانی با ۱۴۴ میلیون، پایان دوم با ۱۳۸ میلیون، باغ قرمز با ۱۳۴ میلیون، جایی نزدیک زمین با ۱۳۰ میلیون، فصل باران های موسومی با ۱۲۶ میلیون، شغل شریف با ۱۲۶ میلیون، لبه پرتگاه با ۱۲۵ میلیون، طاووس‌های بی پر با ۱۲۱ میلیون، لطفاً مزاحم نشوید با ۱۲۰ میلیون، نویسنده با ۱۱۸ میلیون، نزدیک تر از آشنا با ۱۱۷ میلیون، برخورد خیلی نزدیک با ۱۱۲ میلیون، خاله سوسکه با ۱۱۱ میلیون، برف با ۱۰۹ میلیون، کلبه با ۱۰۵ میلیون، بی انتها با ۱۰۴ میلیون، خانواده ارنست با ۱۰۲ میلیون، دوزخ برزخ بهشت با ۱۰۰ میلیون دیگر فیلم‌هایی هستند که مالکین‌شان بیش از صد میلیون تومان از مرکز گسترش مستند و تجربی دریافت کرده‌اند.
نکته قابل تامل اینکه بسیاری از فیلمسازانی که پیش از این مدعی بودند به صورت کاملاً مستقل فیلم‌هایشان را ساخته‌اند و هیچ گاه کمکی از دولت دریافت نکرده‌اند در این لیست حضور دارند. همچنین نام برخی آقازاده‌ها نیز در این لیست مشاهده می‌شود.
نکته دیگر اینکه رقم‌های دریافتی را نباید به تنهایی نگریست، بلکه سال این پرداخت و همچنین درصدی که مابه ازای این پرداخت از فیلم خریداری شده را نیز باید توجه کرد. به عنوان نمونه به یک فیلمساز بابت ۵۰ درصد امتیاز فیلمش ۳۰۰ میلیون پرداخت شده و به فیلمساز دیگری بابت ۲۵ درصد امتیاز فیلمش ۳۰۰ میلیون پرداخت شده و طبیعتاً فیلمساز دوم عملاً دریافتی به ارزشی دو برابر فیلمساز اول داشته است. همچنین فیلمسازی در سال ۱۳۸۵، ۲۰۰ میلیون دریافت کرده، از فیلمسازی که سال ۹۶، ۲۰۰ میلیون دریافت کرده، رقم بیشتری را کسب کرده است.
نکته سوم اینکه، این درخواست نگارنده نیز همچون درخواست‌های پیشین به صورت ناقص است و با وجود آنکه از مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی درخواست شده، اطلاعات از سال ۱۳۸۰ تاکنون ارائه شود اما این مرکز نیز همچون دیگر نهادهای سینمایی، اطلاعات ماقبل از سال ۱۳۸۴ را منتشر نکرده است. انتظار می‌رود با توجه به آنکه انتشار کامل این اطلاعات برای درک چرخه توزیع منابع در یک دوره بلندمدت کمک شایانی می‌کند، مابقی این اطلاعات نیز منتشر شود و روند انتشار این اطلاعات برای سال ۱۳۹۷ نیز تداوم یابد.
