چگونه در مورد مسائل جنسی با کودکم حرف بزنم؟
پدر و مادر خیلی بیشتر از آنچه فکرش را بکنند بر نگرش بچهها در مورد مسائل جنسی تاثیر گذارند. این یک باور اشتباه است که میگویند نوجوانها دوست ندارند در مورد جنس مخالف و … با پدر و مادر خود صحبت کنند.
محققان میگویند بیشتر نوجوانها در مورد چگونگی برقراری روابط عاشقانهی سالم، اضطراب دارند و پریشانند.
حتی بدتر؛ محققان دریافتهاند آزار جنسی و تنفر از جنس مخالف (مخصوصا از جنس زن) در میان جوانان گسترده بوده و آمار تجاوز جنسی بسیار بالاست.
به گفتهی روانشناسان و پژوهشگران والدین باید گفتگوهای عمیقتر و صمیمانهتری در مورد عشق و مسائل جنسی با فرزندان خود داشته باشند. بررسیها نشان میدهد نوجوانان پذیرای این گفتگوها و رهنمودها هستند. حدود 70 درصد از نوجوانانی که از آنها سوال شد اینطور گفتند که آرزو دارند پدر و مادرشان در مورد جنبههای عاطفی و احساسی و جنسی رابطه با جنس مخالف، بیشتر با آنها حرف بزنند.
خیلی از پدر و مادرها دقیقا نمیدانند چه زمانی و چگونه باید در مورد اینجور مسائل با بچهها گفتگو کنند. چنین بحثهایی را باید قبل از شروع بلوغ، آغاز کرد. در واقع این مسئولیت ماست که در مورد مسائل جنسی از همان دوران کودکی با بچهها حرف بزنیم. شما به عنوان پدر یا مادر نباید نسبت به چنین گفتگوهایی احساس ناراحتی یا معذب بودن بکنید.
از دوران کودکی، مکررا در مورد مسائل جنسی با بچهها حرف بزنید
فرهنگ عامه به ما القا کرده که صحبت در مورد مسائل جنسی باید یک بار انجام شود و در یک چارچوب خاص مانند یک اتفاق تکرار نشدنی، با خجالت و سرهم بندی، اطلاعاتی به بچهها داده شود! اما این صحبتی است که باید مکررا و طی دوران کودکی و نوجوانی روی بدهد.
هدف این است که آموزش جنسی از سنین پایین شروع شود و فرایندی همواره در جریان باشد، تا وقتی به سنین نوجوانی رسیدند و بیشتر و دقیقتر به این حوزهها وارد شدند، کار شما راحتتر باشد و مجبور نباشید بار سنگینی را به یک باره زمین بگذارید. اگر گفتگو در مورد مسائل جنسی همیشه جریان داشته باشد، بخشی معمول از مکالمات شما با فرزندانتان شده و احساس شرم و ناراحتی از آن حذف خواهد شد.
اگر صحبت در مورد مسائل جنسی را از همان سالهای کودکی شروع کنید، اطمینان میان شما و فرزندتان نیز محکمتر شده و باعث میشود در سالهای بعد، برای پرسیدن سوالهایش راحتتر به شما مراجعه کند.
با بچههای کوچکتر چطور حرف بزنیم
طبیعی است که پدر و مادر در مورد معرفی مفاهیم جنسی به بچههای کوچکتر دچار اضطراب شوند اما یک راه ساده برای معرفی این مسائل به بچههای کوچکتر، آموزش اسامی درست اندامهای بدن به جای استفاده از واژهای عامیانه و بعضا کودکانه و بیمعنی است. صحبت کردن در مورد اندامها با زبان درست کمک میکند تا سختی ِ گفتگو در مورد مسائل جنسی کاهش پیدا کرده و بچهها نیز برای صحبت، آمادهتر شوند.
والدین میتوانند از کنجکاوی طبیعی بچهها بهره ببرند؛ وقتی کودک خردسالتان سوالهایی میپرسد شما میتوانید با عبارتهای بسیار ساده به سوالهایی که مطرح کرده پاسخ بدهید. یادتان باشد که در مواجهه با چنین سوالهایی نباید عصبانی شوید و کودک را سرزنش کنید یا بترسید و با سرهم بندی کردن از جواب طفره بروید چون کودک، گیج و آشفته خواهد شد.
برای صجبت در مورد بدن هرگز زود نیست. میتوانید از اجازه گرفتن شروع کنید. بچهها میدانند که نباید بدون اجازه به اسباب بازیهای دوستان خود دست بزنند و این می تواند به راحتی اینگونه تعبیر شود که؛ کسی حق ندارد بدون اجازه به بدنش دست بزند و او هم نباید بدون اجازه این کار را بکند.
با بچههایی که در سنین پیش از نوجوانی هستند چطور حرف بزنیم
بچهها در سن 9 یا 10 سالگی باید بدانند که بدن آنها و همسالانشان به زودی شروع به تغییراتی خواهد کرد تا دستگاه تناسلیشان فعال شود. در سالهای پایانی دوران ابتدایی والدین باید در مورد مهارتهای ارتباطی با جنس مخالف با بچهها حرف بزنند، هر چند که بیشتر بچهها در این سنین هنوز وارد رابطهی خاصی با جنس مخالف خود نمیشوند اما با فراگرفتن مهارتهای ارتباطی، برای زمانی که نسبت به روابط دوستانه و عاشقانه در سالهای بعدی تمایل پیدا میکنند آماده میشوند.
این سالها زمانی هستند که پدر و مادر سعی میکنند دربارهی مسائل جنسی با فرزندان حرف بزنند و احتمالا بیشتر آنها نیز اینچنین میشنوند که: من نمیخواهم در مورد این جور چیزهای با شما حرف بزنم! یا بسیار خب مامان، من خود اینها را بلدم!
والدین نباید تحت تاثیر اعتراض بچهها مبنی بر دانستن همه چیز در مورد مسائل جنسی قرار بگیرند. پدر و مادر میتوانند به بچهها یادآوری کنند که: میدانم تو همین الان هم خیلی چیزهای پیرامون مسائل جنسی میدانی اما باز هم باید با هم درموردش حرف بزنیم.
ممکن است بچهها در ظاهر وانمود کنند که به حرفهای پدر و مادر گوش نمیدهند و توجهی ندارند اما در واقع خوب هم گوش میدهند!
فراموش نکنید که صحبت در مورد مسائل جنسی فقط مربوط به پیشگیری از بارداری نیست. والدین باید در مورد رابطهی جنسی بیخطر نیز حرف بزنند و دربارهی بیماریهایی که از طریق تماسهای جنسی منتقل میشوند فرزندان را آگاه کنند. بچهها را از این بیماریها نترسانید، بلکه فقط باید به عنوان گروهی از بیماریها که باید آنها را جدی گرفت معرفیشان کنید.
در مورد زندگی، عشق و اخلاقیات صحبت کنید
طی زندگی فرزندانمان، فرصتهای بسیار زیادی وجود خواهد داشت که بتوانیم در مورد جنبههای گوناگون مسائل جنسی با هم حرف بزنیم. مهم این است که زودتر شروع کنیم و اغلب هم بحث آن را پیش بکشیم تا اینگونه گفتگوها عادی شوند. پایه ریزی برای یک ارتباط باز و صمیمی کارتان را برای کند و کاو جنبههای پیچیدهتر مسائل جنسی راحتتر میکند، جنبههای چالش برانگیزی که بچهها با بزرگتر شدن خواه ناخواه با آنها روبرو خواهند شد مانند عشق، روابط سالم و اخلاقیات.
برای فرزندتان تعریفی از رابطهی سالم ارائه دهید
وقتی پای عشق به میان میآید توصیه میشود پدر و مادر به بچهها در درک تفاوتها میان جذب شدنهای آتشین و ناگهانی و عشق بالغ کمک کنند. نوجوانها ممکن است پریشان شوند و ندانند آیا احساسی که دارند عشق است یا سرمستی و هیجان. همچنین شاید درمورد نشانههای عشق سالم در مقایسه با روابط ناسالم دچار تردید شوند. پدر و مادر میتوانند با مثالهایی از زندگی خودشان و اطرافیان و یا افراد مشهور، آنها را راهنمایی کنند. به گفتهی محققان این نشانهها و معیارها باید حول این محور باشد که آیا هر دو طرف احساس امنیت، همدلی، امید و اطمینان دارند یا نه.
آزار و اذیت و سوء استفادهی جنسی را برایش تعریف کنید
نوجوانها برای اینکه بتوانند روابط سالمی برقرار کنند باید بدانند احترام در رابطه با جنس مخالف چه مفهومی دارد. به توصیهی محققان و کارشناسان والدین باید انواع سوء استفادههای جنسی و روابط جنسی را برایش توضیح دهند (مثلا همجنسگرایی یا دگر جنسگرایی).
حرف آخر اینکه فردی با اخلاق بودن، بخشی اساسی از داشتن روابطی سالم است، چه روابط دوستانه و چه روابط جنسی. اگر پدر و مادر به بچهها کمک کنند تا آنها بفهمند چطور به دیگران احترام بگذارند و به دور از جنسیت و …، مراقب و با محبت رفتار کنند، بچهها میتوانند در هر مرحلهای از زندگیشان، روابطی مسئولانه برقرار کنند.
اگر هنوز هم پدر یا مادری هستید که از گفتگو پیرامون مسائل جنسی با فرزندان خود واهمه دارید و نمیتوانید خجالت و ترس را کنار بگذارید خوب است بدانید که: «هیچ منبع قابل اعتمادتر، درستتر و با کیفیتتری از شما برای فرزندانتان وجود ندارد که آنها را نسبت به واقعیتهای جنسی آگاه کند».