برای شرکت در بازسازی سوریه باید نقش میدانی را تبدیل به نقش سیاسی کنیم

جنگ در سوریه هنوز ادامه دارد و بدون حمایت هوایی روسیه و کمک‌های میدانی ایران احتمال زمینگیر شدن دولت سوریه بالاست و سایر طرف‌های درگیر چون آمریکا، ترکیه، عربستان سعودی و اسرائیل که تازه پایش به جنگ مستقیم در سوریه باز شده حاضر نیستند از سیاست‌های خود در سوریه دست بکشند. اما مباحث مربوط به مشارکت در بازسازی این کشور در رسانه‌ها آرام آرام در حال مطرح شدن است.

به گزارش برنا؛ «قاسم محب علی»، مدیر کل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه، در خصوص مباحث مربوط به بازسازی سوریه به برنا می‌گوید: «ابتدا باید توجه کنیم که سوریه هنوز تکلیفش نهایی نشده که مسئله بازسازی در میان باشد. در همه نقاط سوریه جنگ ادامه دارد لذا ابتدا باید تکلیف جنگ مشخص شود. به نظرمن، تنها پایان جنگ نیز کافی نیست، باید تکلیف مصالحه پس از جنگ نیز مشخص شود.»

قاسم محب علی در خصوص چگونگی روند توافق بر سر بازسازی سوریه می‌گوید: «باید دید این مصالحه از چه طریق انجام می‌گیرد و موازنه جدید به چه سمتی خواهد رفت؟ باید تکلیف سیاست خارجی و سیاست داخلی سوریه مشخص شود، پس از آن می‌توان به بازسازی در این کشور و توافقات مرتبط با آن پرداخت.»

این کارشناس مسائل خاورمیانه درباره مشارکت ایران در امر بازسازی می‌گوید: «ایران به شرط آنکه در مصالحه حضور داشته باشد، طبیعی است که در بازسازی هم سهم داشته باشد. حضور در جنگ به عبارتی شرط لازم است اما کافی نیست. در سوریه همکاری‌های مقطعی و بر اساس مصلحت زمان و مکان صورت می‌گیرد. روسیه به عنوان اصلی‌ترین متحد ایران بعد از دولت سوریه در این کشور تنها با ایران طرف نیست. آمریکا، ترکیه، اعراب و حتی اسرائیل طرف‌های روسیه در سوریه هستند. برای نمونه روسیه به لابی یهود در آمریکا احتیاج دارد تا بتواند در حل مشکلاتش با غرب از آنها استفاده کند.

وی اضافه کرد: از آنجایی که ایران نقش میدانی و زمینی در سوریه دارد باید این نقش را تبدیل به نقش سیاسی کند تا بتواند در پای میز مذاکره حضور داشته باشد؛ وگرنه مانند جنگ بوسنی همه از ایران تشکر می‌کنند و می‌گویند خب بفرمایید بیرون!»

محب علی ادامه داد: «هر جنگی یک ثمره دیپلماتیک و سیاسی می‌خواهد. قدرت نظامی کافی نیست. قدرت هوایی امروز تعیین کننده ترین فاکتور در سرنوشت جنگهاست. در همین سوریه تا نیروی هوایی روسیه وارد نشده بود نظام این کشور در آستانه سقوط بود. روسها مایل به استفاده از قدرت زمینی در سوریه نبودند و ترجیح دادند این نقش را ایران و حزب الله لبنان بر عهده گیرد. اگر ایران نتواند این قدرت را تبدیل به وزن سیاسی در سوریه کند حتی بعید نیست از مباحث بازسازی سوریه کنار گذاشته شود، پس باید به این سمت برویم.

وی در پایان گفت: مشکل ایران این است که با آمریکا و اعراب یعنی عربستان سعودی و متحدانش رابطه خوبی ندارد، اسرائیل را هم به رسمیت نمی‌شناسد؛ از این رو ممکن است در حاشیه قرار گیرد.