سکته قلبی در کمین مصرف کنندگان این دارو
محققان کانادایی دانشگاه مونترال در یک متاآنالیز که در سطح بیمار انجام شده، به این نتیجه مهم و کلیدی رسیدهاند که استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا NSAIDs، از جمله ناپروکسن که از سوی بعضی به عنوان یکی از ایمنترین داروها در این کلاس دارویی محسوب میشود، با افزایش قابل توجه خطر حمله قلبی همراه است. این آنالیز نشان داد بیشترین خطر حمله قلبی در همان هفته اول مصرف این دسته از داروها دیده میشود و هر چه دوز دارو بیشتر، سطح خطر هم بالاتر. این نتایج، بار دیگر تاکید میکنند که داروهای NSAID برای بیماران با کمترین دوز ممکن و در کوتاهترین زمان ممکن تجویز شوند.
اگرچه نتایج پژوهش پیشنهاد میکند افزایش خطر حمله قلبی در طول زمان کاهش مییابد، یافتهها در مورد مدت زمان به اندازه کافی قطعی نیستند. البته باید اذعان داشت که این میزان خطر برای بسیاری از بیماران اندک است. اگر شما میانگین افراد را با خطرات پایه متفاوت قلبی در نظر بگیرید، خطری که اختصاصی NSAID باشد فقط حدود 1 درصد در سال است.
بنابراین، از بیش از 100 بیماری که بهطور مداوم در یک سال با NSAID درمان میشوند، یکی از آنها با حمله قلبی اضافی مواجه خواهد شد که قابل انتساب به مصرف NSAID است. هرچند مطالعات قبلی نیز به ارتباط هم NSAIDهای رایج و هم NSAIDهای انتخابی COX-2 با افزایش خطر حمله قلبی اشاره کردهاند، اطلاعات موجود در زمینه زمان خطر، اثر دوز و طول دوره درمان و خطرات مقایسهای میان داروهای مختلف کافی نیستند. مطالعهای که اخیرا نتایج آن منتشر شده (مطالعه PRECISION)، نشان داد در دوزهای متوسط، سلکوکسیب برتری خاصی نسبت به ایبوپروفن یا ناپروکسن، از نظر ایمنی قلبیعروقی ندارد.
NSAIDهایی که در این مطالعه مورد توجه بودند، سلکوکسیب، 3 داروی اصلی رایج (دیکلوفناک، ایبوپروفن، و ناپروکسن) و روفکوکسیب rofecoxib بودند.
محققان با استفاده از رویکرد Bayesia- statistical، که احتمال را نشان میدهد، نسبت شانس (OR) را برای رخداد حمله قلبی، برای استفاده از دارو در گذشته، 5 گروه دوز ـ مدت از مصرف کنونی NSAIDها، عدم استفاده از هر گونه NSAID در طول یک سال قبل از مطالعه، محاسبه کردند. در کل، افزایش در خطر حمله قلبی برای استفاده کنونی از NSAIDها، در مقایسه با عدم مصرف آن، 20 تا 50 درصد گزارش شد. نویسندگان متذکر میشوند که افزایش قابل توجه در رخداد خطر حمله قلبی که مرتبط با استفاده کنونی از NSAIDها باشد، برای همه انواع NSAIDهای رایج مشاهده شد، از جمله ناپروکسن.
خطر رخداد حمله قلبی حاد برای سلکوکسیب، بیشتر از NSAIDهای رایج نبود و البته کمتر از روفکوکسیب. نکته مهم دیگر، وقوع سریع خطر حمله قلبی در هفته اول استفاده از NSAID است. در این بازه زمانی، احتمال افزایش خطر (احتمال خلفی OR بیشتر از 1) بیش از 90 درصد برای همه NSAIDها بود: 4/92 درصد برای سلکوکسیب، 3/97 درصد برای ایبوپروفن، 6/98 درصد برای دیکلوفناک و 8/98 درصد برای ناپروکسن و روفکوکسیب. این میزان خطر که به سرعت افزایش مییابد، محققان را شگفتزده کرده که انتظار آن را نداشتهاند. نکته مهم دیگر، آنکه دوزهای بالاتر هم با افزایش خطر حمله قلبی همراه بودهاند.
اگر NSAIDها به مدت 8 تا 30 روز و با دوز بالا مصرف شده بودند: ایبوپروفن (بیش از 1200 میلیگرم در روز)، ناپروکسن (بیش از 750 میلیگرم در روز) و روفکوکسیب (بیش از 25 میلیگرم در روز)، بیشترین خطر را متوجه بیمار میکردند.