ورود بانک‌های مرکزی اروپا به تسویه پول نفت ایران
بعد از خروج آمریکا از برجام، نگرانی‌هایی بابت خرید نفت وجود دارد؛ اما در صورت حضور بانک‌های مرکزی کشورهای اروپایی خریدار نفت ایران در تسویه حساب مالی، این ریسک تا حدود زیادی برطرف خواهد شد.
به گزارش مهر، برخی منابع خارجی عنوان می‌کنند در صورت اجرایی شدن تحریم های جدید آمریکا، چیزی حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه از بازار ایران در اروپا از دست خواهد رفت و بعد از این اتفاق، شرق آسیا هم از این موضوع تبعیت کرده و طی دو سال، صادرات نفت ایران به حدود یک میلیون بشکه خواهد رسید.
گرچه این تحریم ها ممکن است بازاریابی نفت ایران را با چالش هایی مواجه کند؛ اما باید خاطرنشان کرد که حجم این تحریم ها، خطرناک تر از تحریم های سال ۹۰ نیست؛ چراکه در آن زمان اجماع جهانی در رابطه با تحریم نفتی ایران وجود داشت، اما اکنون اروپا هم به جمع مدافعان حفظ برجام پیوسته است و همین موضوع، کار را اندکی سهل‌تر می‌کند.
در این میان اظهارنظرهای متفاوتی در رابطه با تحریم‌های جدید آمریکا شنیده می‌شود. برخی بر این باورند که تحریم های جدیدآمریکا به مانندتحریم های گذشته تاثیرگذار نخواهد بود؛ اما با این وجود وزارت نفت باید با بهره‌گیری از تجربیات گذشته، به صورت چراغ خاموش به حرکت خود ادامه دهد.
هدایت الله خادمی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به اینکه در تحریم های سال ۹۰ به بعد، بزرگترین ضربه در حوزه تجارت نفت، تحریم بانک مرکزی بود، گفت: تا آن زمان، هیچ گاه بانک مرکزی ایران تحریم نشده بود؛ ولی آمریکا با پایش دقیق اقتصاد ایران، بانک مرکزی را در لیست تحریم قرار داد تا عملا، اقتصاد کشور را تضعیف کند.
مبادلات بانکی، پاشنه آشیل فروش نفت؟
وی ادامه داد: اصولا در فروش نفت، چند بخش مهم وجود دارد. یکی قراردادها، دیگری بیمه، بخش دیگر حمل و نقل و از همه مهمتر بخش مبادلات بانکی است. در سه بخش نخست، امکان دور زدن تحریم ها با روش هایی خاص وجود داشت؛ ولی وقتی سیستم بانکی روی ایران بسته شد، همه چیز به اغماء رفت.
خادمی با اشاره به تعطیل شدن بانک مرکزی در آن روزها، گفت: با تحریم بانک مرکزی، عملا پول فروش نفت ایران بلوکه شد؛ زیرا بر اساس روابط مالی شرکت ملی نفت و بانک مرکزی، همه عواید فروش نفت به حساب های بانک مرکزی در بانک های جهان واریز می شد که با این تحریم، پول نفت بلوکه گردید که البته پس از برجام به صورت مرحله ای آزاد شد.
وی تصریح کرد: در آن مقطع به بعد، همه وظایف بانک مرکزی به شرکت ملی نفت ایران واگذار شد؛ به طوری که این شرکت مجبور بود برای واردات کالاهای اساسی و دارو وارد عمل شود؛ در حالی که چنین وظیفه ای نداشت؛ البته در تحریم های فعلی خبری از تحریم بانک مرکزی ایران نیست و رئیس کل بانک مرکزی تحریم شده است.
این عضو خانه ملت در پاسخ به این پرسش که بهترین راهکار برای عدم کاهش صادرات نفت چیست، گفت: کاهش صادرات نفت یک بحث است و عدم واریز درآمدهای نفتی به حساب ایران یک بحث دیگر. در بخش نخست باید با در نظر گرفتن امتیازاتی خاص که در این مواقع مرسوم هستند، بازار خود را حفظ کنیم و در مرحله بعد، به سمت پیمان های ارزی با برخی مشتریان روی بیاوریم. مثلا چینی ها به تازگی نفت را با یوآن معامله می‌کنند که مورد استقبال شرکت های نفتی جهان هم قرار گرفته است و ما نیز می توانیم از این روش برای فروش به چین استفاده کنیم؛ هرچند که برای تبدیل یوآن به یورو، ممکن است ناچار شویم هزینه ای پرداخت کنیم.
مدیرعامل اسبق شرکت حفاری شمال، جنگ امروز آمریکا را با ایران جنگ اقتصادی دانست و افزود: دشمنان کشور قصد دارند با ایجاد اخلال اقتصادی و نفتی در ایران، کشور را دچار هرج و مرج کنند و در این میان، مسئولان کشور و دولت باید با هوشمندی دقیقی برنامه های آمریکا را خنثی کنند.
تضمین به روش چشم آبی ها/وقتی اروپایی ها آستین بالا بزنند
در همین باره، افشین خدابنده، کارشناس حوزه بین الملل در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به زمزمه های ورود بانک های مرکزی اروپا به موضوع تسویه حساب نفتی با ایران گفت: این یک گام مهم است که اروپایی ها برای تضمین برجام، می خواهند بانک های مرکزی خود را وارد عمل کنند تا جایگزین بانک های خصوصی شوند؛ چراکه چه بانک های بزرگ و چه بانک های کوچک خصوصی اروپایی نمی توانند چنین ریسکی را بپذیرند و چنانچه اروپایی ها به وعده های خود عمل کنند، مشکلی حادی در این باره وجود نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه در طرح تحریمی آمریکا، امکان دور زدن آنها وجود دارد گفت: مهمترین بخش از این تحریم ها، دسترسی ایران به شبکه مبادلات بانکی است و از آنجایی که ایران رسما اعلام کرده است نفت خود را با ارز یورو می فروشد، بانک های اروپایی دیگر مشکلی برای تسویه حساب با بانک مرکزی ایران نخواهند داشت؛ هرچند که باید از جزئیات این پیشنهاد و تکنیک های تسویه حساب، اطلاعات بیشتری کسب شود.
وی تاکید کرد: مشکل اصلی ایران در تحریم های نفتی زمانی حاد می شد که کشور به شبکه سوئیفت یورویی اروپا در بروکسل دسترسی نداشت؛ ولی امروز با چنین پدیده ای روبرو نیستیم؛ گرچه برای بانک های اروپایی خصوصی برای تبدیل یورو به دلار در اتاق پایاپای مبادلات دلار مشکل ایجاد خواهد شد؛ ولی در صورت حضور بانک های مرکزی کشورهای اروپایی خریدار نفت ایران در تسویه حساب مالی با ایران، این ریسک تا حدود زیادی برطرف خواهد شد.
