استفاده مناطق محروم از سوخت ارزان
قرارداد احداث خط لوله انتقال گاز ایرانشهر- چابهار میان دو وزارتخانه نفت و دفاع با هدف گازرسانی به جنوب استان سیستان‌و‌بلوچستان در وزارت نفت به امضا رسید.
به گزارش بازتاب به نقل از آرمان، اجرای طرح صادرات گاز ایران به عمان نیز در گرو بهره‌برداری از این خط انتقال گازی است. باید یادآور شد این طرح از اسفند ۹۵ از سوی بخش‌خصوصی در حال اجراست و تاکنون نیز بیش از ۱۷درصد این طرح پیشرفت داشته است. این خط برای تامین گاز طبیعی به‌صورت خوراک و سوخت صنایع پتروشیمی، فولاد و نیروگاه‌های چابهار و کنارک در نظر گرفته شده است و در اولویت طرح‌های شرکت ملی گاز نیز قرار دارد. گفته می‌شود اجرای این طرح حدود سه سال به طول خواهد انجامید و به هزینه‌ای حدود‌هزار‌میلیارد تومان نیاز دارد. در مورد چگونگی اجرای این طرح نرسی قربان، کارشناس انرژی می‌گوید:« این طرح پیشتر قرار بود به کشورهای هند و پاکستان ختم شود که در ادامه به‌دلیل برخی شک و شبهات از سوی کشورهای طرف قرارداد این طرح متوقف شده و صرفا امتداد خطوط لوله‌کشی به سمت کشور عمان و همچنین مناطق کم برخوردار از سوخت مایع در داخل کشور مدنظر قرار گرفته است.»
قرارداد انتقال لوله گازی به سمت مناطق کم برخوردار از سوخت مایع چه زمان مطرح شد و چنین طرح‌هایی آیا تداوم خواهد داشت یا خیر؟
منظور از این قرارداد انتقال گاز سراسری شماره هفت بود. همچنین بر مبنای این قرارداد قرار بود تا خط لوله گازی مدنظر نخست به سمت کشور هند و پاکستان هدایت شود. از ابتدا نیز استراتژی انتقال گاز از ایران به کشور هند و پاکستان در دستور کار بود. در ادامه ضمن این انتقال گاز نیز قرار بود تا در بین مسیر بخشی از این خط لوله گازی به سمت شهر یا مناطق کم برخوردار یا محروم از سوخت گازی انتقال داده شود. اما در ادامه از آنجا که برای تداوم این استراتژی، صادرات به هند منتفی شده و پاکستان نیز از پرداخت هرگونه هزینه مالی سرباز زد و تداوم همکاری با شک و شبهه مواجه شد، تصمیم گرفته شد جای انتقال گاز به کشور هند و پاکستان از این منبع برای پوشش گازی داخل کشور استفاده شود. در مورد مخارج انتقال لوله گاز نیز باید یادآور شد هنوز برآورد هزینه‌ای صورت نگرفته است. ضمن آنکه صادرات گاز به کشور هندو و پاکستان به حالت متوقف درآمده است. بنابراین وزات نفت نیز در تلاش است تا از گاز مدنظر برای مصارف مناطق داخلی که از گاز مصرفی محروم هستند، استفاده کند. البته باید در نظر داشت که از گاز برای مصارف استان‌هایی استفاده می‌شود که تا پیش از این مصرف گاز نداشتند و به عبارتی محروم از گاز بودند و چه بسا جای گاز ، مصرف داخلی آنان از طریق سوخت مایع و میعانات نفتی تامین می‌شد. با این کار امکان استفاده از میعانات گازی برای مناطق محروم فراهم شده و این فرصت برای وزات نفت نیز فراهم می‌شود تا در ادامه از انتقال نفت و میعانات نفتی جلوگیری کرده و از این مایع در راستای افزایش صادرات بهره گیرد. باید در نظر داشت که سوخت مایع در شرایط فعلی گران‌تر از سوخت گازی است.
این قرارداد تا چه اندازه برای ایران اهمیت دارد؟
این قرارداد یک قرارداد انتقال گازی است. از سوی دیگر علاوه بر بندرعباس صحبت از انتقال این لوله گازی به کشور عمان مطرح است.
در مورد خط لوله گازی از ایران به عمان به چه میزان سرمایه‌گذاری مالی نیاز داریم؟ آیا سرمایه مالی این انتقال گاز با ایران است یا با کشور هدف؟
اگر این انتقال گاز در داخل کشور باشد قطعا سرمایه‌گذار مالی آن با خودمان خواهد بود،.به عبارتی آنچه در ایران و برای مصارف ایران است هزینه انتقال لوله گاز آن نیز با خودمان خواهد بود. اما اگر انتقال این لوله گازی به کشور هدف یعنی عمان باشد باید سرمایه‌گذاری مالی آن نیز با کشور عمان باشد. به عبارتی بودجه لازم برای انتقال این لوله گازی توسط کشور عمان پرداخت شود. پیشتر نیز مطرح شده بود که لوله گاز از بندر جاسک به عمان انتقال داده خواهد شد. بخش‌های انتقال گاز که از مسیر دریا صورت خواهد گرفت بسیار پرهزینه و نیازمند همکاری یا مشارکت یک کنسرسیوم است و احتمال آنکه این کنسرسیوم یک کشور خارجی دیگری باشد بیشتر است. البته در کنار این مهم احتمال همکاری ایران با این کنسرسیوم نیز پیش‌بینی می‌شود. در ادامه باید افزود این رابطه همکاری نیز مستلزم رابطه خرید گاز از ایران است. در ادامه باید خاطرنشان کرد، بخشی از این صادرات گازی تا جایی که مربوط به کشور ایران است در یک بسته صادراتی ملاحظاتی صورت گرفته است .
ارزش مالی این قرارداد چه میزان است ؟
باید هزینه‌های مصارف نفتی را نخست با هزینه‌هایی که مصارف گازی در بردارد با یکدیگر قیاس و ارزیابی کرد، پس از آن مشخص می‌شود که هزینه‌های مصرفی مصارف نفتی بالاتر بوده یا مصارف گازی؟ از سوی دیگر باید اذعان داشت که مصارف نفتی معمولا هزینه بر است. این در حالی است که دولت بیشتر در تلاش است تا با جایگزینی مصارف گازی جای نفت، از مصرف فرآورده‌های نفتی کم کرده و به صادرات آن کمک کند. اگر این انتقال گازی نیز صورت گیرد قاعدتا کمک بزرگی به تداوم صادرات نفتی خواهد بود و در کنار آن مناطق محروم و بی‌‌‌برخوردار از گاز، از سوختی ارزان‌تر بهره‌مند می‌شوند.
