فرصت طلايي ايران براي هند/ هند بايد با سرعت وارد عمل شود

اگر هند مي خواهد به متحد بلند مدت ايران تبديل شود بايد ضمن در نظر گرفتن منافع راهبردي و جغرافيايي خود، در ارتباط با همکاري با ايران هر چه سريعتر گام بردارد و فقط به منافع خود توجه نشان دهد. اگر هند از انجام اين کار خودداري کند فرصتي طلايي را از دست خواهد داد.
به گزارش سرويس اقتصادي خبرگزاري آريا، سوراجيت آير، در گزارشي در يورو آسيا ريويو (امريکا) نوشت:

راهبرد هند درقبال ايران: زمان آن است که هند منافع ملي خود را در اولويت قرار دهد
جهان اکنون از پيروزي آقاي حسن روحاني در انتخابات رياست جمهوري ايران در رقابت با آقاي ابراهيم رئيسي با خبر شده است. بايد توجه داشته باشيم که بدون در نظر گرفتن اينکه چه کسي در اين انتخابات پيروز شده است يعني چه روحاني و چه رئيسي، هند بايد راهبردي سريع و متکي بر تامين منافع خود، در قبال ايران در پيش بگيرد. هند يکسال پيش با ايران و افعانستان در زمينه طرح توسعه بندر چابهار و ايجاد دالان تجاري از طريق خاک افغانستان توافق امضاء کرده است. اين توافق به هند اين تضمين را مي دهد که از طريق ايران و افغانستان به بازار آسياي ميانه دسترسي پيدا کند بدون اينکه نيازي به پاکستان وجود داشته باشد. هند با بهره گيري از اين توافق مي تواند روابط خود با کشورهاي غرب پاکستان را گسترش دهد. اما جدال ايران و آمريکا باعث شده است تا دولت هند موضع محتاطانه اي در پيش بگيرد و از شرکت هاي خود که در بند چابهار سرگرم فعاليت هستند بخواهد تا طرح هاي مرتبط با ايران را آهسته تر دنبال کنند. با اينکه هدف دولت هند از آهسته تر کردن آهنگ اجراي طرح هاي مربوط به بندرچابهار ارزيابي پي آمدهاي مربوط به تحريم هايي است که آمريکا عليه ايران برقرار مي کند اما واقعيت اين است که دولت هند نمي خواهد دوست تازه خود يعني آمريکا را به علت برقراري روابط دوستانه با ايران، آزرده خاطر کند.

تغيير: تنها ويژگي ثابت در سياست خارجي
تصميم هايي که دولت يک کشور اتخاذ مي کند اغلب در راستاي پاسداري از منافع ملي خود است. آمريکا که دوست تازه هند محسوب مي شود در خلال دوران جنگ سرد از ارتش پاکستان حمايت کرد. در جنگ ١٩٧١ بين هند و پاکستان، آمريکا يکي از ناوهاي هواپيما بر ناوگان معروف هفتم خود را براي نشان دادن اقتدار خود در خليج بنگال مستقر کرد. حتي اکنون نيز از قرار دولت آمريکا در زمينه جنگ عليه تروريسم، کمک هاي مالي در اختيار پاکستان قرار مي دهد و اين در حالي است که پاکستان از برخورد قاطع با کساني چون حافظ سعيد، سيد صلاح الدين و مسعود ازهر خودداري کرده است. نزديک ترين دوست هند براي چندين دهه متوالي، يعني روسيه امروزه به پاکستان جنگ افزار از جمله هواپيماهاي جنگي و هلي کوپترهاي تهاجمي مي فروشد. فروش اين گونه سازوبرگ نظامي از سوي مسکو به اسلام آباد نشان مي دهد که روسيه سياست خارجي خود در قبال پاکستان را تغيير داده است با اينکه روسيه در زمان اشغال افغانستان در دوران شوروي سابق هزاران نفر از نظاميان خود را در حمله مجاهدين افغان که از سوي پاکستان حمايت مي شدند، از دست داد.
روابط هند و آمريکا به تازگي به علت مساله بحث انگيز ويزاي ” اچ يک بي”( مقررات مربوط به اعطاي رواديد به اتباع خارجي جهت اشتغال در برخي از مشاغل خاص) در بخش فناوري که مبلغ آن به ١٦٠ ميليارد دلار مي رسد يعني ده درصد توليد ناخالص داخلي هند، تيره شده است. هند تصميم گرفت که در همايش اخير ” يک کمر بند يک جاده” که به تازگي در چين برگزار شد به اين علت که دالان اقتصادي چين- پاکستان از طريق بخشي از خاک کشمير عبور و در نتيجه حاکميت هند را نقض مي کند، شرکت نکرد. اما دوستان هند يعني روسيه و آمريکا با اعزام هيئت هاي خود به چين در اين همايش شرکت کردند. با توجه به اينکه هيچ يک از اين اقدامات آسيبي به مناسبات دهلي نو با واشنگتن و مسکو وارد نياورده است، در نتيجه اکنون زمان آن رسيده است که هند نيز در راستاي منافع خود گام بردارد و همکاري با ايران را حفظ کند.

هند بايد ارباب سياست خارجي خود باشد
هند بايد بدون توجه به واکنش و مخالفت متحدان قدرتمند خود يعني آمريکا و روسيه راهبرد اصلي خود در قبال ايران را از سرگيرد. اين لحظه اي مغتنم براي هند جهت تقويت مناسبات خود با همسايگان غربي پاکستان است. همکاري و به مشارکت گذاشتن اطلاعات در اجراي طرح هاي اقتصادي نقش مهمي دارد. استدلال هند مبني بر اينکه ياداو ( مامور اطلاعاتي هند) از قرار توسط نيروهاي امنيتي پاکستان در نقاط نزديک به مرکز اين کشور ربوده شده است، ايجاب مي کند که هند با ايران همکاري هاي بيشتري بعمل آورد. هند به داشتن دسترسي به آسياي ميانه از طريق ايران و افغانستان چه در زمينه انرژي و چه تجارت، نياز دارد و طرح زيرساختي که در ايران در دست اجرا دارد نقش مهمي در زمينه برقراري ارتباط با آسياي ميانه خواهد داشت.
چنانچه متحدان روسيه از گسترش روابط هند با ايران ابراز نگراني کنند در آنصورت هند نيز مي تواند موضع قاطعي در اين زمينه در پيش بگيرد و از آمريکا و روسيه بخواهد تا موضع سرسختانه اي عليه پاکستان در پيش بگيرند تا اين کشور ناگزير شود به درخواست هاي آمريکا در زمينه مبارزه اسلام آباد با تروريسم تن دردهد. اگر هند در اين زمينه به فکر تامين منافع خود باشد از اين بابت سود خواهد برد و در غير اينصورت همواره قرباني سياست هاي متحدان خود يعني آمريکا و روسيه که قدرت هاي جهاني هستند خواهد شد که در راستاي منافع خود گام برمي دارند.

هند مي تواند دوست مورد نياز ايران باشد
در خلال کارزار انتخاباتي ايران، محافظه کاران فريادشان از ناتواني روحاني در اجراي وعده اي که در زمينه جذب سرمايه خارجي و ايجاد اشتغال داده بود، بلند شد . با توجه به اينکه ايجاد اشتغال در ايران يک مساله اجتماعي – اقتصادي به شمار مي رود، در نتيجه افزايش بودجه طرح هاي عمراني احتمالا در کانون توجه دولت اين کشور قرار خواهد گرفت. مساله ديگري که وجود دارد خودداري سرمايه گذاران موسسات و شرکت هاي خصوصي و محدود شدن سرمايه گذاري هاي خارجي به علت ترس از تحريم ها و اقدامات تنبيهي دولت آمريکاست. شرکت هاي هندي از فرصتي مناسب براي شرکت در مناقصات دولتي در ايران برخوردارند. ايران براي دستيابي به رونق اقتصادي به شريکي قابل اعتماد نياز دارد و اکنون بيش از هر زمان ديگري روحاني از اين امکان برخوردار است که به مخالفان خود که همواره با هر سياستي مخالفت مي ورزند ثابت کند که اشتباه مي کنند. سال گذشته هند نخستين گام را در زمينه طرح توسعه بندر چابهار برداشت. اما چنانچه هند در اين زمينه به بهانه خودداري از رنجاندن آمريکا از خود ترديد و اکراه نشان دهد، در آنصورت ايران ديگر به چشم يک شريک قابل اعتماد به هند نگاه نخواهد کرد.

هند و ايران و فرصت ها از دست رفته
هند مي بايد با سرعت وارد عمل شود. ترديد و سستي دولت هند در اجراي طرح هاي مربوط به توسعه بند چابهار ممکن است سرانجام اين طرح را در اختيار قدرت هايي قرار دهد که از همان ابتدا با دولت روحاني مخالف بوده اند و اين مساله اي است که در مورد ميانمار(برمه) نيز پيش آمد. حتي چين براي اجراي طرح يک کمربند يک جاده، براي دستيابي به قراردادهايي با ايران تلاش هاي بعمل آورده است. هند با ترديد هايي که از خود نشان مي دهد، فرصت فراهم آمده را از دست مي دهد. تا زماني که تحريم هاي آمريکا عليه ايران از ميان برداشته نشود کشورهاي غربي در اين کشور سرمايه گذاري جدي نخواهند کرد و زماني که تحريم ها برداشته شوند همه به سوي تازه ترين بازاري که درهاي آن به روي جهانيان گشوده شده است به سوي ايران سرازير خواهند شد. ايران براي چين، کشوري با درهاي باز محسوب مي شود چون سرمايه هاي کلاني از طريق بانک هاي خود در اختيار دارد. اگر هند بتواند به مسايل و مشکلات مالي خود سروسامان دهد در آنصورت هنوز فرصت دارد که در طرح هاي ايران با ديگران رقابت کند، درست برخلاف بازارهايي ديگري که به تازگي به روي جهان گشوده شده اند و هند امکان ورود به آن ها را ندارد. محمد جواد ظريف وزير امور خارجه ايران نيز چندي پيش در ديدار با همتاي هندي خود، خواستار برداشته شدن موانع و محدوديت هاي موجود بر سر راه همکاري هاي بانکي دو کشور شد.
اگر هند مي خواهد به متحد بلند مدت ايران تبديل شود بايد ضمن در نظر گرفتن منافع راهبردي و جغرافيايي خود، در ارتباط با همکاري با ايران هر چه سريعتر گام بردارد و فقط به منافع خود توجه نشان دهد. اگر هند از انجام اين کار خودداري کند فرصتي طلايي را از دست خواهد داد.