پشت پرده تشکیل «ارتش عربی» توسط آمریکا
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین المللی سیاست خاورمیانه ای امریکا و استراتژی آن در مقابل ایران و برجام را مورد بررسی قرار داد.
امریکا در حال حاضر سعی می کند شرایط جدیدی را در منطقه پیش ببرد. ترامپ پس از تغییر تیم خود در کاخ سفید و وزارت خارجه، با حضور یک تیم ضد ایرانی، به تازگی حمله موشکی به سوریه را به بهانه یک حمله شیمیایی در دوما شکل داد. پس از این حمله بود که موضوع ارتش عربی در سوریه به میان آمد. ناظران معتقدند امریکا این روند را در مسیر فشار بر ایران و کاهش نفوذ منطقه ای آن انجام می دهد و از طرفی دیگر همزمان با آن قصد دارد این فشار را با خروج از برجام تکمیل کند.
چه آینده ای برای برجام وجود دارد؟ استراتژی امریکا در منطقه به چه سمتی خواهد رفت؟
نامه نیوز در این باره با علی بیگدلی کارشناس مسائل بین المللی گفت و گویی کرده است که از نظر می گذرانید.
آقای بیگدلی! پس از حمله موشکی امریکا به سوریه، سخن از اهداف بلند مدت تری برای امریکا در سوریه به میان آمده است. به نظرتان موضوع ارتش عربی یکی از این اهداف است؟
تشکیل و حضور ارتش عربی در سوریه بحث جدیدی نیست. قرار بوده است که سربازهای مصری و اردنی در مناطقی حضور داشته باشند، این یک تئوری در علم سیاست هست که نیکسون بنیانگذار آن بود که به آن ویتنامی‌کردن جنگ می گویند. در ویتنام، این مسئله شکل گرفت که سربازان آمریکایی دیگر به ویتنام نمی‌رفتند، در اواخر، سربازان ویتنام جنوبی را مجهز می‌کردند و به آن‌ها پول می‌دادند و آن‌ها می‌رفتند و می‌جنگیدند. البته در جنگ ظفار هم همین همینطور بود و آمریکایی‌ها نیامدند. نیروهای ایرانی، اردنی و سعودی رفتند و جنگیدند، آن طرف هم مصری‌ها بودند. در حال حاضر هم همین کار را می‌کنند، یعنی آمریکا خودش را دارد از درگیری و کشته‌شدن سربازانش رها می‌کند و این کمک‌های مستشاری و نظامی را به سربازهای مصری و برای عرب‌ها می دهد. این نکته خیلی مهم است. باید بدانیم که برای عرب‌ها، عرب‌بودن مقدم بر مسلمان‌بودنشان است. این نکته ظریفی است.
آقای حیدر العبادی هم در اتحادیه عرب در حقیقت بر این موضوع صحه گذاشت و بر عرب بودن عراق تاکید کرد. برای عرب‌ها عرب‌بودن خیلی اهمیت دارد، یعنی هویتشان هویت عربی است؛ قبل از این‌که هویت اسلامی داشته باشند.
به نظر می رسد اگر چنین ارتشی وارد شود، قطعا درگیری‌ها کاهش پیدا خواهد کرد، هدف این‌ها این است که مخصوصا در عراق، این یکدستی حاصل شود؛ در آستانه انتخابات عراق هم هستیم. این شگرد خیلی زیرکانه‌ای است که آمریکایی‌ها به کار بردند. سابقه داشته در تاریخ آمریکا و موفق هم خواهند شد؛ قطعا موفق خواهند شد. این کار زیرکانه‌ای است که این‌ها به این صورت شکل دادند.
حمله امریکا با متحدینش به سوریه را هم روشی برای بزرگنمایی حضور ایران و فشار بر آن می بینید؟
این حمله خیلی اهمیت نداشت، حمله خیلی کنترل‌شده و هدایت‌شده بود، باید گفت سازمان‌یافته بود و روسیه از این حمله خبر داشت. به احتمال زیادی سوریه هم خبر داشت، به خاطر این‌که مگر ممکن است که 120 موشک شلیک شود و هیچ کسی کشته نشود؟ قرار بود که منطقه تخلیه شود و این هم یک نمایش قدرتی بود برای به دست آوردن دل عربستان سعودی که خیلی علاقه‌مند بود که سوریه را تحت فشار قرار دهد.
به نظرتان این استراتژی امریکا در منطقه در راستای فشار بر ایران و در نهایت با توجه به تیم جدید ترامپ، لغو برجام است؟
در مورد برجام بحث کمی متفاوت است، این مهره چینی‌ها خیلی مهم نیست، الان در کشور ما خیلی پراهمیت جلوه داده شده است ولی خیلی مهم نیست، برای این‌که ترامپ مقید به هیچ استراتژی از پیش تعیین‌شده‌ای نیست و هر لحظه فکر و سیاستش را عوض می‌کند، ولی الان که نشسته‌ایم و داریم صحبت می‌کنیم، به احتمال 85 درصد آمریکا برجام را لغو خواهد کرد.
اگرچه اروپایی‌ها تلاش خود را کرده اند که جلوی این خروج را بگیرند، ولی چون ترامپ اصلا گوش به حرف آن‌ها نمی‌دهد و اصلا اروپا را در این زمینه حساب نمی‌کند و در یک سخنرانی گفته بود اروپا دیگر پیر شده است، بنابراین خیلی قابل اعتماد نیست. حتی مکرون هم پیشنهاد کرده بود که امریکا حتما در سوریه باقی بماند، ولی تردید های زیادی در این زمینه وجود دارد؛ بیرون‌آمدن آن هم حداقل به این زودی نیست. در مورد برجام هیچ عاملی نمی‌تواند جلوی آمریکا را بگیرد، یعنی هیچ عامل و هیچ کشوری نمی‌تواند مانع ماندن یا مانع نماندن آمریکا شود. این بستگی به رأی مستقیم ترامپ دارد، با توجه به این‌که کنگره هم خودش را کنار کشیده است ، اتحادیه اروپا هم کاری شکل نداده است، غیر از این‌که صحبت یکی، دو تا تحریم علیه ایران است، ولی کار پراهمیتی نکرده که بتواند ترامپ را راضی نگه دارد، از طرفی هم فشار عربستان سعودی و لابی‌های یهودی به قدری بر ترامپ زیاد است که تا الان به احتمال 85 درصد بیرون خواهد آمد، مگر این‌که فشار و درخواست اتحادیه اروپا بیشتر از این باشد.
