شل، چگونه حریف قدرتمند اوپک شد؟
تولیدکنندگان بینالمللی و باسابقه بازار نفت به دنبال انطباق خود با قیمتهای ۴۰ تا ۵۰ دلاری هر بشکه نفت خام هستند تا همانند تولیدکنندگان شیل، همچنان سودآور باقی بمانند.
کاهش 5 درصدی قیمت نفت در بازارهای جهانی پس از پایان اجلاس 172 اوپک، برای بسیاری بهت آور و دور از انتظار بود. تحلیلگران و کارشناسان بازار انرژی تلاش کردند تا رفتار بازار را برای مخاطبان تشریح کنند.
به گزارش بازتاب به نقل از خبرآنلاین، دانیل یارگین، تحلیلگر برجسته بازار نفت در این باره گفت: «اوپک در سایه فریز نفتی همانند یک تولیدکننده دارای ظرفیت اضافه تولید، به صحنه بازی بازگشته اما این شیر پیر به موجودی بیآزار و بدون دندان تبدیل شده است.»
وی ادامه داد: «در سالهای اخیر، پیشرفت فناوری، تولید نفت شیل ایالات متحده را در قیمتهای پایین بازار نیز سودآور کرده است و جبهه اوپک و روسیه به خوبی از این موضوع آگاهند. با اجرای طرح فریز نفتی در ابتدای سال جاری میلادی، شاهد بازگشت قیمتها به بازه ۵۰ دلار بودیم. اما در سایه عدم دستیابی اوپک به توافقی جدید و در پیش نگرفتن رویکردی تهاجمی، قیمتها ۴.۸ درصد کاهش یافت.»
او می گوید: «از تابستان سال ۲۰۱۴ میلادی و آغاز سقوط قیمتها، ما شاهد بازنگری در ساختار هزینهها از سوی شرکتهای صنعت نفت بودهایم. شرکتهای صنعت شیل توانستهاند هزینه سر به سری تولید خود را کاهش چشمگیری دهند. اگرچه سه سال پیش، هزینه تولید یک بشکه نفت شیل ۷۰ تا ۸۰ دلار اعلام شده بود، اما در سایه نوآوری، ما با نسخه جدیدی از این منبع نوظهور و یا شیل ۲ روبرو شدهایم، صنعتی متفاوت که نسبت به سه سال پیش، دگرگون شده است.»
خاطره سقوط های سه رقمی
سقوط قیمتهای سه رقمی مبادله نفت تا ۲۷ دلار در اوایل سال ۲۰۱۶ میلادی، هیچگاه از اذهان فعالان بازار پاک نخواهد شد. چرا که بسیاری از بازیگران انقلاب منابع شیل را با ورشکستگی و مصادره داراییها و خروج از بازار روبرو کرد.
این تحلیل گربازار انرژی گفته است: «با رشد سریع و پرشتاب تولید نفت ایالات متحده در سال جاری، دیگر شاهد افزایش چشمگیر عرضه نفت در سال آینده نخواهیم بود.»
رهبران اوپک پس از پافشاری بر سیاست حفظ سهم بازار در سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ میلادی که قیمت هر بشکه نفت را از قیمتهای بالاتر از ۱۰۰ دلار تا ۲۶ دلار کاهش داد، ایده فریز نفتی را مطرح کردند. هرچند زمان پایان این طرح در هالهای از ابهام قرار دارد.
اکثر کارشناسان معتقدند توافق سال گذشته رهبران اوپک برای فریز نفتی در ایجاد تعادل در بازار عرضه و تقاضا چندان موفق نبوده است. البته از پایبندی بی سابقه ۲۱ کشور عضو اوپک و غیراوپک به سهمیههای تعیین شده در شش ماه گذشته نمی توان چشم پوشی کرد.
به نظر میرسد در سایه شرایط کنونی و در افق میان مدت، قیمت هر بشکه نفت در بازه ۵۰ تا ۶۰ دلار حفظ خواهد شد. دولتهای تولیدکننده ۶۰ درصد نفت دنیا برای نخستین بار (در دهه اخیر) به توافق برای کاهش عرضه دست یافتهاند و اینک زمان دستیابی بازار به تعادل، نزدیک تر از همیشه شده است.