طرح احیا بافتهای فرسوده چابکتر شود
فرج الله رجبی- عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی
در احیا و نوسازی بافتهای فرسودی باید به عملکرد و ظرفیت شهرداریها بیشتر توجه داشت. شهرداریها از آنجاییکه طرحهای توسعه شهری را پیش میبرند از برخی توانمندی بالفعل برخوردار هستند. شهرداریها تعاملات گستردهای با مخابرات، شرکتهای آب، گاز و برق و سایر دستگاههای تامین کننده طرحهای زیربنایی و زیرساختی دارند. از سوی دیگر در شهرداری قانونهای وجود دارد که با اتکا به این قوانین میتواند در بحث احیا بافتهای فرسوده وارد شود. بنابراین شهرداری باید در اجرای این طرح بیشتر در محوریت قرار بگیرد.
وزارت راه و شهرسازی برای شروع کار چارتی را ارائه داده به گونهای که تشکل اصلی در تهران قرار دارد و دیگر تشکلها در استانهای کشور. اجرای این چارتها دشوار خواهد بود به گونهای که مجموعه در تشکیلات گیر میافتد. در ارتباط با طرح احیا بافتهای فرسوده یکی از همکاران توضیحاتی درباره آن ارائه داد اما به طورکلی این طرح باید اصلاح، عملیاتی، کوچکتر و چابکتر شود تا به اهداف خود برسد.
علاوه بر آن باید به این سوال پاسخ داده شود که که هدف اولیه در احیا بافت های فرسوده باید روی چه مواردی متمرکز گردد که مردم را با خود همسو کند.
بهطور طبیعی دولت تا همیشه نمیتواند در بخش احیا و نوسازی بافتهای فرسوده مداخله کند بلکه میخواهد یک چرخهای را راه بیندازد و در ادامه انرژی مولد آن که همانا حمایت مردم است را به جریان بیندازد به گونهای که مردم به این بخش وارد شده و سرمایهگذاری کنند. برای رسیدن به هدف باید فکری اساسی شود؛ چه باید کرد تا در مردم این انگیزه ایجاد شود قدم در اجرای این طرح گذارند.
بنده در چند سالی که شهردار شیراز بودم، در این زمینه اقداماتی انجام دادم. آن زمان دو محله فرسوده شیراز احیا شد به این صورت که اگر بتوانیم اندکی ارزش افزوده در املاک ایجاد کنیم، مردم بالافاصله از این ارزش افزوده استفاده کرده و خودشان این موتور را به حرکت در می آورند.
برای مثال در محلهای تعویض معبر انجام داده و آب، برق و گاز را داخل محله آوردیم و آن منطقه به یک شهرک متوسط شهری تبدیل شد. رکن این ماجرا ایجاد ارزش افزوده در آن منطقه بود.
بیشتر خانههایی که در محلههای قدیمی قرار دارند، فرسوده هستند و از ایمنی و استحکام کافی برخوردار نیستند. اگر زمین این خانهها ارزش افزوده پیدا کند، مالکان در احیای خانه خود پیش قدم میشوند.
این طرح بسیار خوب است که علاوه بر ایجاد اشتغال، چهره شهر را تغییر میدهد اما به هیچ عنوان طرح جایگزین توسعه مسکن نخواهد بود. طرح توسعه مسکن براساس نیازهای جامعه باید ادامه پیدا کند و با برنامهریزی پیش رود و در کنار آن نوسازی بافتهای فرسوده و استحکام بخشی به این بناها را نیز مورد توجه دولت باشد.
اگر دولت این طرح را به خوبی اجرا کند، این طرح ماندگار خواهد شد و مردم وارد میدان می شوند.