چالش اخذ کارت ملی هوشمند؛ از اختلال در سامانه ثبت نام تا درآمد دولت از محل صدور کارت و ضرب الاجلی که منتفی شد

از چند سال قبل روند تغییر کارت های ملی کاغذی به هوشمند آغاز شده و مردم می باید با مراجعه به سامانه ای درخواست اولیه خود را برای اخذ کارت ملی ثبت نمایند.

به گزارش الف، اما فرایند اخذ کارت ملی آسان نبوده و عملاً مشکلات عدیده ای را برای مردم بوجود آورده است. از هزینه ای که باید پرداخت شود تا قطعی سامانه و زمانی که باید صرف این کار شود و اینکه احتمالا چند سال بعد دوباره همین پروسه باید طی شود.

اختلال در سامانه ثبت نام کارت ملی هوشمند

دیروز با وجود تاکیدات همیشگی مسئولان ثبت احوال مبنی بر مهلت زمانی پایان سال برای گرفتن کارت ملی، بالاخره صحبت از تمدید زمان صدور تا اوایل سال آینده شد.

حمید پارسایی معاون فناوری اطلاعات و آمار جمعیتی سازمان ثبت احوال در پاسخ به این سئوال که با وجود تاکید سازمان ثبت احوال بر تمدید نشدن مهلت ثبت‌ نام کارت ملی هوشمند، چرا مهلت آن تمدید شده است؟، اظهار کرد: مهلت ثبت‌ نام کارت ملی هوشمند تا پایان خرداد ماه تمدید نشده است.

وی در ادامه افزود: به علت نزدیک بودن ایام عید و افزایش حجم کار شهروندان از وزیر کشور درخواست کردیم تا مهلت ثبت نام کارت ملی هوشمند برای چند ماه اول سال 97 تمدید شود، وزیر کشور نیز با این تقاضا موافقت کرد و بر این اساس مقرر شد تا لایحه‌ای به این منظور تنظیم شود و آن را به دولت ارسال کنیم.

معاون فناوری از قطعی بودن پذیرش این لایحه در دولت خبر داده است.

البته در هفته ای که گذشت به دلیل مراجعه بالای مردم و نبود زیرساخت مناسب، سامانه ثبت نام مختل شده بود. به همین دلیل بود که سیف الله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال گفته بود: به دلیل حجم بالای مراجعه برای ثبت نام کارت ملی هوشمند در ماه پایانی باقی مانده از سال، سیستم ثبت نام مختل شد. وی افزود: با کمک وزارت فناوری اطلاعات، ظرفیت ثبت نام کارت ملی بیشتر شده است.

اما به نظر می رسد پیش بینی این راه حل نیز موثر نبوده و مسئولان سازمان ثبت احوال مجبور به تمدید مهلت شده اند.

به نظر می رسد بدلیل اولتیماتومی که ثبت احوال داده بود به یکباره مردم به سامانه ثبت نام هجوم آوردند و سیستم از کار افتاده بود. البته همین اتفاق موجب شده بود برخی افراد به دلیل ثبت‌نام هزینه‌ای از حسابشان کسر ولی نوبتی نیز به آنها داده نشده بود که سازمان ثبت احوال اعلام کرده این هزینه‌ها به حسابشان برخواهد گشت.

درآمد دولت از محل صدور کارت ملی هوشمند

یکی از موضوعاتی که در ماه های اخیر باعث حرف و حدیث های فراوانی شده بحث دریافت هزینه برای صدور کارت ملی هوشمند می باشد.

در این باره قبلاً سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور با اشاره به اینکه رقم دریافتی برای صدور کارت ملی هوشمند 32 هزار تومان است گفته بود: 9 هزار تومان از این مبلغ در زمان درخواست و تکمیل ثبت نام دریافت می‌شود که البته این رقم در جاهای مختلف از 7 تا 9 هزار تومان متغیر است. 2000 تومان نیز در زمان تحویل کارت دریافت می‌شود. همچنین بر اساس مصوبه مجلس 20 هزار تومان هم برای واریز به خزانه دولت تعیین شده است. بنابراین دریافت هر رقمی خارج از این رقم خلاف است و در صورت تخلف مراجعین می‌توانند آن را با کد و آدرس دفتر مورد نظر اعلام کنند تا رسیدگی شود.

اما یک حساب سرانگشتی که برخی سایت ها در این باره انجام داده اند به نتایج جالبی منجر شده است. بر اساس سرشماری سال 1395 مرکز آمار ایران کل جمعیت ایران ، 79 میلیون و 926 هزار و 270 نفر بوده که از این تعداد حدود 60 میلیون 733 هزار و 605 نفر دارای سن 15 سال و یا بیشتر بوده اند.

از این رو اگر قرار باشد 60 میلیون نفر 20 هزار تومان به حساب دولت واریز کنند در مجموع مبلغ 1200 ‏میلیارد تومان خواهد شد. همچنین درآمد دفاتر پیشخوان و پست نیز با توجه به اینکه 11 هزار تومان از هر نفر جهت انجام مراحل ثبت نام و صدور کارت ملی دریافت می کنند، در حدود 688 میلیارد و 69 میلیون و 655 هزار تومان خواهد بود.

عده زیادی از مردم از همان زمان آغاز فرایند صدور کارت ملی هوشمند نسبت به هزینه دریافتی معترض بودند بخصوص اینکه هزینه فوق متناسب با تعداد افراد یک خانواده افزایش می یابد و در مجموع فشار بیشتری به خانواده های محروم وارد خواهد کرد.

البته همیشه اخبار متعددی در این باره منتشر شده که برخی از دفاتر پیشخوان اقدام به دریافت هزینه‌های 40 هزار تومانی از افراد برای صدور کارت ملی هوشمند کرده‌اند. همچنین در قبال انجام عملیات پستی و ارسال کارت به در منزل در حالی مبلغ 2هزار تومان می گیرند که شهروندان باید خود در اداره پست حاضر شوند و کارت هوشمند را دریافت کنند.

بار بعدی صدور کارت ملی هوشمند و یا دیگر اسناد هویتی چه زمانی خواهد بود؟

یکی دیگر از مسائلی که درباره صدور فرایند کارت ملی هوشمند وجود دارد این است که چه زمانی قرار است کارت ملی دوباره تغییر یابد. در طول سال های اخیر بارها پیش آمده که با صدور هر کارتی اعم از کارت ملی، کارت خدمت نظام وظیفه، شناسنامه و … بعد از مدتی خبر از صدور کارت های جدید و باطل شدن کارت های قبلی شده است. نکته مهم تر این است که دریافت اسناد هویتی جدید همیشه با تعیین مهلت زمانی و اولتیماتوم دادن همراه بوده و مردم بدلیل ترس و از روی ناچاری مجبور به پرداخت هزینه های متعدد می شوند.

بدون شک چنین اقداماتی به لحاظ اخلاقی و انسانی صحیح نمی باشد و باید دعا کرد حداقل به این زودی ها مسئولان به فکر تغییر دوباره یکی دیگر از اسناد هویتی نیفتند تا زحمت و دردسری برای مردم ایجاد نشود