کهن‌ترین ساخته بشر در ایران چیست؟
یکی از کهن‌ترین ساخته‌های دست بشر در نمایشگاه “آثار کمتر دیده شده موزه ملی ایران” به نمایش در آمد.
این نمایشگاه که به مناسبت هفته میراث فرهنگی و روز جهانی موزه‌ها در سالن نمایشگاه‌های موقت موزه دوران اسلامی در موزه ملی ایران گشایش یافته است شامل آثار نادیده یا کمتر دیده شده موزه ملی ایران است. در این نمایشگاه تعداد 252 اثر از دوره‌های مختلف پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی به نمایش درآمده است.
به گفته فریدون بیگلری – معاون فرهنگی موزه ملی ایران، کهن ترین شی به نمایش درآمده ابزار سنگی از دوره پارینه‌سنگی قدیم است که بیش از دویست هزار سال قدمت دارد.
این ابزار کهن که از سنگ آذرین ساخته شده همراه با شمار دیگری ابزار سنگی و ضایعات تراش سنگ طی بررسی باستان‌شناسان در محلی بنام شیوه تو در حاشیه رودخانه مهاباد در سالهای 83 و 84 کشف شده است.
کشف این ابزارهای سنگی نشان‌دهنده حضور انسان‌های اولیه در جنوب دریاچه ارومیه، پیش از دویست هزار سال قبل است.
بیگلری این ابزار را از یک قلوه سنگ رودخانه‌ای از جنس سنگ آذرین معرفی می کند که به طول 12 سانتیمتر ساخته شده و باستان‌شناسان آنرا ساطور ابزار می‌گویند.
ساتور ابزارها از قدیمی‌ترین و ساده‌ترین ابزارهای اولیه ساخت بشر بودند که با لب پر کردن لبه قلوه‌سنگ ساخته می‌شدند.
وی افزود: انسان‌های اولیه با کوبه سنگی لبه قلوه‌سنگ های طبیعی را تراشه برداری می کردند و از این طریق لبه‌ای تیز و محکم ایجاد می کردند که مانند تبر برای شکستن چوب، استخوان و غیره بکار برده می شد.
وی همچنین افزود: طبق شواهد زمین‌شناسی محل کشف ابزارها در عصر یخبندان بخشی از پادگانه رودخانه مهاباد بوده است. حاشیه رودخانه‌ها در دوره پارینه‌سنگی محل مناسبی برای سکونت گروه‌های شکارگر و گردآورنده آن عصر بوده، زیرا هم به آب دسترسی داشتند و هم برای ساخت ابزار سنگی از قلوه سنگ‌های موجود در حاشیه رودخانه استفاده می‌کردند.
ابزار سنگی کشف شده در شیوه تو و شماری دیگر از دست ساخته‌های سنگی انسان‌های اولیه از چند غار در بیستون کرمانشاه تا 26 خرداد ماه سال جاری در نمایشگاه نمایشگاه “آثار کمتر دیده شده موزه ملی ایران” در معرض دید است.
علاقمندان می توانند هر روزه بین ساعت 9 صبح تا 7 عصر از این نمایشگاه واقع در سالن نمایشگاه‌های موقت موزه دوران اسلامی در موزه ملی ایران واقع در خیابان امام خمینی، نبش خیابان سی تیر، کوچه پرفسور هنری رولن دیدن کنند.
لازم به ذکر است که دوره پارینه‌سنگی قدیم مرحله‌ای از دوران پارینه‌سنگی است که با ساخت اولین ابزارهای سنگی توسط بشر پیش از سه میلیون سال پیش آغاز و بین دویست تا سیصد هزار سال پیش به پایان می‌رسد.
شواهد باستان شناختی بجای مانده از نخستین جوامع انسانی در ایران اغلب شامل مجموعه ابزارهای سنگی است که در حاشیه رودخانه ها یافت شده اند. این مجموعه ها در چندین نقطه از جمله کشف رود در خراسان، لادیز در سیستان و بلوچستان وگنج پر در گیلان کشف شده‌اند.
ساتور سنگی شیوه تو و ابزارهای سنگی پارینه سنگی در نمایشگاه آثار کمتر دیده شده موزه ملی ایران
