چند دلیل برای تلاطم دلار
دلار امروز روند صعودی خود را امروز ادامه داد و به شکل محسوس و با سرعت بالایی به ۴۴۵۰ تومان رسید. دیگر ارز‌ها نیز روند افزایش قیمت را تجربه کردند.
به گزارش فرارو، در جریان معاملات روزچهارشنبه بازار آزاد تهران، قیمت هر یورو به مرز ۵۵۰۰ تومان رسید و ۵۴۸۰ تومان قیمت خورد. در عین حال هر دلار آمریکا ۴۴۵۰ تومان، پوند ۶۱۵۰ تومان، درهم امارات ۱۲۳۰ تومان و لیر ترکیه ۱۱۸۰ تومان است.
این در حالی است که بانک مرکزی نرخ تبادلی ۳۹ ارز را برای امروز اعلام کرد که طبق آن نرخ ۱۱ ارز، نسبت به روز سه‌شنبه افزایش و نرخ ۲۳ واحد پولی دیگر از جمله دلار، یورو و پوند کاهش یافته است.
بر اساس اعلام بانک مرکزی نرخ هر دلار آمریکا برای امروز با ۵ ریال کاهش نسبت به روز گذشته ۳۶ هزار و ۵۵۴ ریال قیمت خورد. همچنین هر پوند انگلیس با ۱۹ ریال افت نسبت به روز سه‌شنبه ۵۰ هزار و ۴۰۶ و هر یورو با ۵ ریال کاهش ۴۴ هزار و ۸۴۵ ریال ارزش گذاری شد.
همزمان با افزاش نرخ ارز در بازار آزاد، قیمت سکه نیز روند افزایشی داشت. سکه تمام که روز قبل با شیب آرامی در مسیر افزایش قرار گرفته بود، امروز این افزایش قیمت شیب تندتری پیدا کرد و به یک میلیون و ۵۰۷ هزار تومان رسید. همچنین نیم سکه ۷۲۷ هزار تومان و ربع سکه تا ۴۲۰ هزار تومان فروخته شدند.
افزایش قیمت دلار ناشی از چیست؟
میثم رادپور تحلیلگر بازار پول درباره افزایش نرخ دلار گفت: «این افزایش دلایل فنی و اقتصادی دارد. ضمن اینکه اتفاقات سیاسی نیز در حال رخ دادن است که بر نرخ ارز اثر دارد. به نظر می‌رسد دلار به سمت تعدیل قیمت، در جهت قیمت واقعی آن در حرکت است.»
او افزود: «به لحاظ فنی با جدی شدن بحث مالیات بر ارزش افزوده، بیشتر نقل و انتقال ارزی با دبی به صورت نقدی انجام می‌شود. به این صورت که شما از تهران پول را به ریال به صراف تحویل می‌دهید، او در بانک ملی شعبه دوبی پول را تبدیل می‌کند و به صورت نقدی به طرف ذی نفع شما تحویل می‌دهد. این به دلیل آن است که تا پایان مارس ۲۰۱۸ صراف‌ها باید اظهار نامه مالیاتی بدهند. شرکت‌هایی که در دبی کار صرافی می‌کنند در احراز شفافیت خود مشکل دارند، همین باعث شده است صراف‌ها بترسند و با حساب‌های بانکی خود کار نکنند، چون اگر بخواهند با حساب‌های بانکی خود کار کنند بعدا باید حساب و کتاب پس دهند. این موضوع بر افزایش قیمت کمی تاثیر گذاشته است، این یک مسئله مهم است که جابه جایی پول از طریق حساب‌های بانکی در دبی مشکل شده است.»
این تحلیلگر بازار مالی ادامه داد: «از طرف دیگر شنیده شده است در بلک لیستی که آمریکا قرار است به زودی ارائه کند، تعداد شرکت‌ها مشمول آن بسیار زیاد است. گفته می‌شود قرار است حدود ۱۰۰۰ واحد کسب و کار ذیل این بلک لیست قرار گیرند.»
به گفته رادپور”تا فوریه سال جاری میلادی یعنی کمتر از ۲۰ روز دیگر موعد مسئله اف‌ای تی اف است و از آنجایی که مجلس ایران درباره لیست گروهک‌های تروریستی چیزی را تصویب نکرده است و ما نتوانسته ایم چنین لیستی را به اف‌ای تی اف تحویل دهیم. اف‌ای تی اف باید درباره حضور ایران در چهارچوب این گروه تصمیم بگیرد. ممکن است اف‌ای تی اف دوباره ایران را در بلک لیست قرار دهد.”
اف‌ای تی اف (گروه ویژه اقدام مالی پولشویی) یک سازمان بین دولتی است که در سال ۱۹۸۹ با ابتکار جی ۷ با توجه به سیاست‌های توسعه برای مبارزه با پولشویی تأسیس شده است. این سازمان در سال ۲۰۰۱ به عمل در مبارزه با تأمین مالی تروریسم گسترش یافت.
گروه ویژه اقدام مالی پولشویی همواره یک لیست سیاه از کشور‌هایی که مقررات مالی و پولشویی نگران کننده‌ای دارند منتشر می‌کنند. در لیست منتشر شده تا سال ۲۰۱۵ کشور‌های ایران و کره شمالی به عنوان کشور‌های خطرناک شناخته شده‌اند. اما بنا به تعهد ایران به اجرای «برنامه اقدام» اقدامات متقابل علیه ایران برای مدت یک سال به تعلیق درآمد.
رادپور در ادامه با اشاره به محرک‌های اقتصادی برای افزایش نرخ دلار گفت: «فشار‌های اقتصادی باعث شده است تقاضا برای ارز افزایش یابد. وقتی تقاضا افزایش یابد قیمت نیز بیشتر می‌شود.»
این تحلیلگر بازار پول درباره نقش دولت در این میان گفت: «در سال‌های گذشته بلا‌هایی به سر اقتصاد ایران آمده است که باعث شده نرخ واقعی دلار بیشتر از نرخ کنونی آن باشد، اگر دولت هم تمایلی به افزایش نرخ ارز دارد چیز عجیبی نیست. حتی اگر برای جبران کسری بودجه هم به سمت افزایش نرخ دلار بروند باز هم جای تعجب ندارد. دولت کسری‌های جدی از بودجه تا نظام بانکی، صندوق‌های بازنشستگی و.. دارد. در نتیجه دولت از هر راهی بخواهد این کسری‌ها را جبران کند عملا قرض گرفتن است. در این شرایط عجیب نیست که از طریق افزایش نرخ ارز این کسری‌ها را جبران کند البته دولت این موضوع را از اساس رد می‌کند.»
او در ادامه به ترس از تحریم‌های بیشتر آمریکا و جامعه جهانی اشاره کرد و گفت: «در آخرین سخنرانی ترامپ درباره برجام، او به طور واضح گفت دیگر برجام و تمدید تعلیق تحریم‌ها را امضا نخواهد کرد. او همچنین گفت که ایران درباره برنامه موشکی اش مذاکره کند. این سخنان ترامپ سیگنال عدم اطمینان به بازار ایران ارسال کرده است. وقتی که مسائل تحریمی ایران پیچیده‌تر شود خیلی از بانک‌ها محافظه‌کارتر می‌شوند و تمایلی برای ادامه کار با ایران نخواهند داشت و نقل و انتقال ارزی ایران را دچار مشکل می‌کند و وقتی نتوانیم نقل و انتقال ارزی آسان داشته باشیم بر قیمت دلار اثرگذار خواهد بود.»
رادپور در پاسخ به این سوال که آیا نرخ ارز روند افزایشی خود را ادامه خواهد داد، گفت: «هر کسی پیش بینی‌ای از آینده نرخ ارز دارد، اما چیزی که مشخص است بازار ارز در مرحله فشار است هم فشار‌های اقتصادی، سیاسی، فنی و اجتماعی.»
او با اشاره به اعتراض‌ها و ناامنی‌های اخیر در کشور گفت: «اینکه آیا این اعتراض‌ها و ناامنی‌ها پایان یافته است یک سوال جدی است، چرا که این ناامنی‌ها در بازار عدم اطمینان ایجاد می‌کند. هر ناامنی در کشور ایجاد شود پول ملی تضعیف می‌شود.»
به گفته این تحلیلگر اقتصادی “نوسان‌های ارز یک دوره بلند مدت دارد که حالاحالا‌ها به پایان نمی‌رسد. مسائل اقتصادی فعلا دست از سرما بر نخواهد داشت. این شرایط تا اطلاع ثانوی موجود است، چون مسائل بلند مدت هستند و آثار آن‌ها هم بلند مدت خواهد بود.
