گام بعدی آمریکا علیه ایران چیست؟
«خوشبختانه آقای رییس جمهور همان روز‌های اول اعتراضات با تاکید بر اینکه طبق قانون اساسی اعتراض حق مردم است، بیان همین مطلب باعث شد که جلسه شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران به نتیجه نرسد. اگر آقای روحانی آن مطلب را نگفته بود حتما یا یک بیانیه مشترک یا قطعنامه علیه ایران صادر می‌شد. با بیان آقای روحانی بهانه از آمریکا و دیگر کشور‌ها گرفته شد و نمایندگان فرانسه، روسیه و چین به سخنان رییس جمهور استناد کردند.»
ایالات متحده آمریکا پس از ناکامی در جلسه شورای امنیت علیه ایران، در روز جمعه حالا به دنبال طراحی سناریو‌های تازه‌ای است که بتواند علیه ایران اقدام کند. حالا چهار سناتور آمریکایی قطعنامه‌ای به سنای ایالات متحده پیشنهاد کرده‌اند که در آن ضمن حمایت از حقوق مردم ایران که باید شنیده شود، حکومت جمهوری اسلامی به خاطر «تاریخچه‌ای طولانی از نقض حقوق بشر» محکوم شده است.
به گزارش فرارو، مارکو روبیو و باب کورکر از حزب جمهوریخواه و بن کاردن و باب منندز از حزب دمکرات روز پنجشنبه ۱۴ دی‌ماه این قطعنامه را ارائه کرده‌اند. این اقدام پس از آن صورت می گیرد که اعتراض‌ها در ایران فروکش کرده است.
این قطعنامه از رئیس‌جمهور، وزیر امور خارجه و سفیر آمریکا در سازمان ملل می‌خواهد که برای تشکیل جلسات اضطراری در شورای امنیت و شورای حقوق بشر سازمان ملل به منظور محکومیت نقض حقوق بشر به دست حکومت ایران تلاش کنند و سازوکاری برای رصد کردن موارد این نقض طراحی شود.
مارکو روبیو از جمله سناتور‌های آمریکایی است که ظرف روز‌های گذشته به فارسی و انگلیسی بار‌ها توئیت‌هایی را درباره اعتراضات در ایران منتشر کرده و کارزاری اینترنتی را نیز برای جمع آوری امضا به منظور حمایت از معترضان به راه انداخته است.
این در حالی است که روز جمعه درخواست نیکی هیلی، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل برای برگزاری نشست اضطراری درباره ایران تحت عنوان «وضعیت در خاورمیانه» با موافقت حداقل ٩ عضو از ١٥ عضو شورای امنیت روبه رو شد. پیش از برگزاری نشست اصلی، نماینده روسیه در سازمان ملل درخواست جلسه پشت در‌های بسته اعضا را مطرح کرد؛ جلسه‌ای که منابع آگاه می‌گویند به محلی برای رویارویی روسیه و امریکا بدل شد.
جلسه شورای امنیت جلسه‌ای مشورتی بود و قرار نبود در ان بیانیه و یا قطعنامه‌ای صادر شود.
به این ترتیب ١٥ عضو دایم و غیردایم در حالی که ٥ کشور برای نخستین‌بار به عنوان عضو در جلسات شورای امنیت حاضر می‌شدند با پرونده ایران سال جدید خود را آغاز کردند. ساحل عاج، گینه استوایی، کویت، سوئد و هلند ٥ کشوری بودند که برای نخستین‌بار در صحن شورای امنیت در قالب عضویت‌های دوره‌ای نشستند و مورد مشورت در پرونده‌ای قرار گرفتند که یک سوی آن با مسائل حقوق بشری گره خورده بود و سوی دیگر آن با فرجام توافق هسته‌ای ایران با ١+٥ مصوب جولای ٢٠١٥ که توسط سازمان ملل تایید شده است.
در جلسه اکثر کشور‌ها با آمریکا همگام نبودند، آن‌ها معتقد بودند که ناامنی‌های ایران موضوعی داخلی است و ارتباطی با امنیت بین الملل ندارد. حتی فرانسه نیز با آمریکا همدلی نشان نداد.
روسیه به شدت از تشکیل جلسه شورای امنیت انتقاد کرد و چین هم گفت که مسئله اصلی خاورمیانه مسئله فلسطین است. در آن جلسه نیکی هیلی، نماینده آمریکا در نطق خود به عنوان حامی طرح این مساله در شورای امنیت تاکید کرد که واشنگتن در کنار معترضان در ایران است و ساکت نخواهد نشست.
با وجود اینکه جلسه شورای امنیت آنگونه که آمریکا می‌خواست پیش نرفت، اما اقدامات آمریکا علیه ایران را متوقف نکرد. احتمالا به زودی آمریکا تحریم‌های یکجانبه‌ای علیه ایران وضع خواهد کرد، حتی گفته می‌شود ممکن است صداوسیما نیز تحت تحریم قرار گیرد.
اقدامات احتمالی آمریکا در آینده چه خواهد بود؟
علی خرم استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین الملل دراین باره به فرارو گفت: «اقدام اول امریکا این می تواند باشد که پرونده ایران را به شورای حقوق بشر ببرد. با توجه به اینکه حقوق بشر تخصص آن شوراست، در نتیجه اگر زمانی اعتراضات در ایران از حالت مسالمت آمیز خارج شود، آمریکا و دیگر کشور‌ها محملی پیدا می‌کنند که راجع به موضوع صحبت کنند.»
او افزود: «خوشبختانه آقای رییس جمهور همان روز‌های اول اعتراضات با تاکید بر اینکه طبق قانون اساسی اعتراض حق مردم است، بیان همین مطلب باعث شد که جلسه شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران به نتیجه نرسد. اگر آقای روحانی آن مطلب را نگفته بود حتما یا یک بیانیه مشترک یا قطعنامه علیه ایران صادر می‌شد. با بیان آقای روحانی بهانه از آمریکا و دیگر کشور‌ها گرفته شد و نمایندگان فرانسه، روسیه و چین به سخنان رییس جمهور استناد کردند.»
خرم تاکید کرد: «حالا برای مقابله با اقدام احتمالی آمریکا در شورای حقوق بشر، ما به جای اینکه جلو اعتراضات مردمی را سد کنیم باید ببینیم معترضان چه کسانی اند. عده‌ای مالباخته اند که در موسسات مالی و اعتبار متضرر شده اند، عده‌ای کارگرانِ از کار بیکار شده اند، عده‌ای ممکن است از نارضایان نظام بهداشت و درمان باشند، عده‌ای ممکن از از فساد مالی در بخش‌های مختلف ناراحت باشند و… ما باید مبنایی بگذاریم مثلا برای مالباختگان در چند نوبت دیدار با رییس بانک مرکزی تنظیم کنیم آن‌ها از اقدامات انجام شده برای مشکلاتشان خبر دار شوند و به نوعی امیدوار به بهبود وضعیت شوند. برای دیگر اصناف و گروه‌های معترض هم این اقدامات را در نظر بگیریم.»
این تحلیلگر مسائل بین الملل گفت: «با این اقدامات هم خشم مردم کنترل می‌شود و هم اینکه در نگاه بیرونی بسیار موثر است و هر گونه حرکتی که آمریکا یا هر کشور دیگری بخواهد انجام دهد در نطفه خفه خواهد شد. در واقع اینکه شورای حقوق بشر چه نگاهی نسبت به وقایع ایران خواهد داشت، بستگی به ایران دارد که چگونه با اعتراضات برخورد کند.»
خرم به دولت پیشنهاد کرد که مردم را دسته دسته در گروه‌ها و اصناف مختلف دعوت کند و مسئولان هر بخش مشکلات مردم را از نزدیک بشنوند، چرا که این اقدام باعث ایجاد آرامش هم در داخل و هم در خارج خواهد شد.
او درباره دومین مجرایی که ممکن است آمریکا برای مقابله با ایران از آن استفاده کند مربوط به عدم تمدید لغو تحریم‌هاست، گفت: «هفدهم ژانویه، رییس جمهور آمریکا بایستی لغو تحریم‌های ایران را تمدید کند، ممکن است در این باره ترامپ این بار تحریم‌ها را لغو نکند. اگر ایران بتواند با اعزام هیات‌های دیپلماتیک و رایزنی با اروپا آن‌ها را بیش از این با خود همراه کند مطمئن باشید اگر آمریکا هم یک طرفه لغو تحریم‌ها را باطل کند، همین کشور‌های اروپایی جلو ترامپ خواهند ایستاد. در نظر داشته باشید که روسیه و چین هم در این باره با ایران همراه هستند.»
خرم با بیان اینکه ایران باید از چنگ زدن به سر و صورت این کشور و آن کشور دست بردارد، اظهار کرد: «روز جمعه در حالی که در شورای امنیت فرانسه از ایران دفاع می‌کرد، در ایران افرادی به فرانسه حمله کردند. یا سفیر ایران در سازمان ملل علیه برخی از کشور‌ها موضع گرفت. این رفتار‌ها کج سلیقگی است. در حالی که ایران مورد اصابت قرار می‌گیرد نباید دوستانمان را و یا کسانی که ممکن است به ما کمک کنند، برنجانیم.»
نماینده اسبق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل درباره سومین اقدام آمریکا علیه ایران، گفت: «ممکن است این اعتراضات در کنگره نمایندگان آمریکا مطرح شود. اما بعید است کنگره نمایندگان در زمینه حقوق بشر اقدامی علیه ایران انجام دهد. چون آمریکا یک بار در شورای امنیت شکست خورده ومنفعل شده است. در حد یک بیانیه مشترک هم در شورای امنیت از آمریکا حمایت نشد به همین خاطر کشور‌ها به صورت فردی اظهار نظر کردند. همین باعث شد اکثر آن‌ها به حرف رییس جمهور ایران استناد کنند که گفته بود طبق قانون اساسی اعتراض‌های مردمی مجاز و مشروع است. به این ترتیب اگر مسئله در کنگره هم مطرح شود با توجه به این فضا بعید است که کاری کنند.»
خرم در باره اینکه چقدر ممکن است ترامپ لغو تحریم‌ها را تمدید نکند، گفت: «دونالد ترامپ آدم نامعقولی است و به هر دری خواهد زد اقدامی علیه ایران انجام دهد. احتمال اینکه ترامپ لغو تحریم‌ها را تمدید نکند زیاد است، البته نه از بعد کارشناسی و عقلانیت بلکه از بعد نامعقولی و بی تجربگی و انتقام گیری. چون در شورای امنیت شکست خورده است حالا ممکن است انتقام گیری کند.»
