طرح تحول سلامت؛ هدفمندی دوم با 18 هزار میلیارد بدهی!

قطعا برای جلوگیری از دچار شدن طرح تحول سلامت به سرنوشت قانون هدفمندی یارانه ها که امروز نه در مورد آن راه پس داریم نه پیش و همه مردم و کارشناسان بر این عقیده اند که شرایط قبل از اجرای این طرح نسبت به پس از اجرای آن به مراتب بهتر بوده است، باید عینک سیاسی را از روی این طرح اجتماعی درمانی ـ که در نهایت منجر به تأمین سلامت بیشتر جامعه به ویژه در بین قشرهای کم درآمد و ضعیف جامعه می شود ـ برداشت.

اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و نمایندگان مجلس از بدهی 18 هزار میلیارد تومانی در نتیجه اجرای طرح تحول سلامت خبر می دهند؛ موضوعی که نشان می دهد، ما استاد خراب کردن طرح های خوب به دلیل اجرای عجولانه آنها هستیم. خراب شدن طرح های خوب را می توان تلاش برای بهره برداری های سیاسی از آنها دانست.

به گزارش تابناک؛ طرح تحول سلامت یکی از طرح های مهم دولت یازدهم بود که منابع زیادی از بودجه های سالانه صرف اجرای آن شد. این طرح برای بهبود سیستم‌های سلامت از ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۳ از سوی وزارت بهداشت دولت یازدهم در بیمارستان‌های زیر نظر این وزارتخانه آغاز به کار کرد. مقرر شده بود، پس از اجرای این طرح هزینه های درمانی مردم به ویژه قشر مستضعف و آسیب پذیر به کمترین میزان خود برسد.

تحول در نظام سلامت با سه رویکرد حفاظت مالی از مردم، ایجاد عدالت در دسترسی به خدمات سلامت و نیز ارتقای کیفیت خدمات اجرا شد؛ مسأله ای که هرچند در ابتدا به خوبی آغاز شد و رضایتمندی زیادی ایجاد کرد، با گذشت سه سال از اجرای این طرح خبرهای خوب و امیدبخشی به جامعه در این ارتباط مخابره نمی شود.

دولت یازدهم و «حسن روحانی» رئیس جمهور این طرح را یکی از اقدامات اساسی خود عنوان کرده و از آن در جریان رقابت های انتخاباتی به عنوان یکی از اسناد افتخار خود یاد کردند. حقیقت ماجرا هم این است که رئیس جمهور در حوزه خارجی و بین المللی برجام را دنبال کرد و با به سرانجام رساندن آن، این مسأله را از دستاوردهای دولت خود عنوان کرد و در حوزه داخلی هم اجرای طرح تحول سلامت را.

اکنون به دلیل لفاظی های «دونالد ترامپ» رئیس جمهور جدید آمریکا با وجود تأکید کشورهای اروپایی و دیگر طرف های مذاکره کننده با ایران در 1+5، برجام که مهمترین دستاورد بین المللی دولت خوانده می شود، در خطر نقض عهد آمریکا قرار گرفته و «طرح تحول سلامت» به عنوان دیگر سند مهم به سرانجام رسیده در دولت روحانی البته در حوزه داخلی نیز به دلیل بدهی های سنگین در معرض شکست قرار گرفته است.

یادمان نرفته که در دولت احمدی نژاد، اجرای طرح هدفمندی یارانه ها دقیقا همین مسیر را طی کرد. با وجود اینکه عمده کارشناسان و نمایندگان مجلس تأکید داشتند، اجرای هدفمندی می تواند به بهبود شرایط اقتصادی کشور بینجامد و عدالت بیشتری در بین دهک های مختلف جامعه ایجاد کند، اما اجرای عجولانه و غیر کارشناسی آن از سوی دولت وقت باعث شد که این طرح علاوه بر افزایش مشکلات اقتصادی به یک معضل مهم در کشور تبدیل شود.

در حقیقت نمایندگان وقت مجلس تأکید داشتند که آنچه با عنوان قانون هدفمندی یارانه ها در مجلس به تصویب رسیده است، با آنچه دولت آن را اجرا کرده، تفاوت های فاحشی دارد. آنها بر این عقیده بودند که دولت وقت برای بهره گیری انتخاباتی از این طرح، بخش هایی از آن را که منجر به افزایش بیشتر عدالت بین دهک های مختلف جامعه می شد و اقتصاد کشور را در مسیر صحیح خود قرار می داد، به طور دیگری اجرا کرده است.

حالا طرح تحول سلامت نیز با بدهی 18 هزار میلیاردی که روی دست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گذاشته است به سرنوشت مشابه آنچه برای هدفمندی یارانه ها اتفاق افتاده، نزدیک می شود. در حقیقت هیچ کس در اینکه طرح مزبور اقدام خوبی می تواند باشد در جهت افزایش بیشتر عدالت و همچنین کاهش هزینه های درمانی بخش کمتر برخوردار جامعه شکی نداشت و ندارد، اما شیوه اجرا گویا با آنچه به عنوان هدف تعیین شده بود، تفاوت داشته است.

آنچه قرار بود در پس اجرای طرح تحول سلامت محقق شود مسائل و موضوعاتی از جمله افزایش بیش از ۲۰ هزار تخت بیمارستانی، واحدهای زایمان طبیعی، تکمیل پرونده الکترونیک بهداشت ایرانیان بوده است، تحت پوشش قرار گرفتن افراد فاقد بیمه، [پرداخت مبالغ ناچیز به بیمارستان های دولتی در قیاس با گذشته، تحول سلامت در محور سومش یعنی توسعه زیرساخت‌های سلامت، بازسازی ۲ میلیون متر مربع فضای فیزیکی، توزیع بیش از ۷۷ هزار قلم تجهیزات هتلینگ، نوسازی ۳۹ هزار تخت بیمارستانی، بهسازی و تجهیز ۱۲ هزار و ۵۰۰ اتاق استراحت کادر پرستاری و توزیع ۲۹۰۰۰ تخت بیمارستانی بود.

همچنین افزودن تعداد ۲۴۸۳ تخت ویژه به ظرفیت تخت‌های ویژه کشور، توسعه و ساخت ۱۸۰۰ اتاق تک نفره زایمان، بهسازی و افزایش ظرفیت اورژانس بیمارستانی با بهره‌برداری از ۱۷ پروژه اورژانس با ظرفیت ۲۶۰ تخت، ساخت و گسترش ۱۲۵ بخش اورژانس در بیمارستان‌های تروما و اصلی کشور و افزوده شدن ۲۴۰۰ دستگاه آمبولانس به ناوگان اورژانس زمینی، راه‌اندازی ۳۰ پایگاه اورژانس هوایی و انتقال ۶۰۳۰ مصدوم و بیمار بدحال به بیمارستان‌ها طی ۳۸۷۲ سورت پروازی، اجرای برنامه ملی درمان پیشرفته سکته‌های مغزی به صورت شبانه‌روزی در ۵۵ بیمارستان کشور در ۲۵ شهر به عنوان دومین علت مرگ ایرانیان، حمایت از بیماران صعب العلاج هم در خدمات درمانی در بیمارستان‌ها و هم پوشش نسبی هزینه‌های دارویی، توجه ویژه به بیماران سرطانی با ایجاد شبکه جامع تشخیص زودرس و درمان سرطان در ۳ سطح در کشور و خرید داروهای کمیاب با قیمت کم از دیگر اقدامات در طول اجرای این طرح و هدفگذاری مختص طرح تحول سلامت بوده است.

اما یک طرح ملی که جزو اولویت های جدی دولت حاکم قرار می گیرد باید قطعا با کار کارشناسی بسیار قوی تر، پشتوانه های مالی حساب شده و پیش بینی شده و همچنین عدم تلاش برای بهره برداری سیاسی از آن طراحی، اجرا و به پیش برود؛ چون در صورتی که اهداف جانبی به آن افزوده شود، طرح از مسیر اصلی خود و اهداف پیش بینی شده اش فاصله گرفته و در نهایت نتیجه این می شود که با وجود تمام حمایت ها، اختصاص بودجه ها از محل درآمدهای اجرای طرح هدفمندی و … امروز شاهد بدهی 18 هزار میلیارد تومانی طرح مذکور هستیم.

قطعا برای جلوگیری از دچار شدن طرح تحول سلامت به سرنوشت قانون هدفمندی یارانه ها که امروز نه در مورد آن راه پس داریم نه پیش و همه مردم و کارشناسان بر این عقیده اند که شرایط قبل از اجرای این طرح نسبت به پس از اجرای آن به مراتب بهتر بوده است، باید عینک سیاسی را از روی این طرح اجتماعی درمانی که در نهایت منجر به تأمین سلامت بیشتر جامعه به ویژه در بین قشرهای کم در آمد و ضعیف جامعه می شود، برداشت.