تنظیم روابط کار؛ضرورت فعالیت بی دغدغه کارگران در بنگاه های اقتصادی

حل معضل بیکاری و رونق فعالیت بنگاه های اقتصادی از اولویت های دولت تدبیر و امید است . در عین حال بسیاری از واحدهای اقتصادی کشور با مشکلاتی دست به گریبان هستند که بخشی از آن به سوء مدیریت آن بنگاه و بخشی به غفلت جدی نهادهای مسئول و تشکل های کارگری برمی گردد.

صدای اعتراض کارگران کارخانه های هپکو و آذرآب در شهرستان اراک شنیده شد. کارگرانی که هشت ماه است دستمزدی دریافت نکرده و با مشکلات معیشتی مواجه شده اند.
رکود بنگاه های اقتصادی کشور که ریشه در سوء مدیریت دولت های نهم و دهم دارد سبب بروز مشکلات متعدد اقتصادی و اجتماعی در کشور شده است.
«فرشاد مومنی» کارشناس ارشد اقتصادی به تازگی براساس گزارش‌های رسمی اعلام کرده در سال‌های1388 تا 1392 تعداد بنگاه‌های اقتصادی مشکل‌دار کشور ٧٥٠ درصد افزایش یافته است.
پر واضح است دولتهای یازدهم و دوازدهم وارث بدترین شرایط این بنگاه ها بوده اند و به همین دلیل توجه به بنگاه های اقتصادی همت مضاعف می طلبید.
«حمید حاج اسماعیلی» فعال حوزه کار روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به تعداد پرونده های کارگری در هیات های حل اختلاف در سال 1394 اشاره کرد و گفت: در آن سال هیات های حل اختلاف با 1.1 میلیون پرونده کارگری مواجه بودند که این حجم پرونده در عمر فعالیت هیات های حل اختلاف بی سابقه است.
وی باانتقاد از نبود روابط منظم کار در واحدهای اقتصادی، تصریح کرد: متاسفانه ما نتوانستیم روابط کار را در بنگاه های مشکل دار به گونه ای تنظیم کنیم که امروز با مشکلات حوزه کار نظیر کارخانه های هپکو و آذرآب مواجه نشویم.
حاج اسماعیلی تاکید کرد: چرا باید یک بنگاه اقتصادی با چنین پشتوانه قوی تولیدی دارای مشکل شود اما از مذاکرات جمعی یاری نگرفته باشد؟
این فعال حوزه کارگران معتقد است: در وهله نخست مسئولان حوزه کار مقصرند که پیش از این به مشکلات این کارخانه ها نپرداخته بودند و از سوی دیگر تشکل های کارگری مقصرند که نتوانسته اند مشکلات را از طریق مذاکره پیش ببرند.
وی تاکید کرد: اگر روابط کار در ایران بدرستی پیگیری نشود، آذرآب و هپکو آخرین واحدهای مشکل دار در کشور نخواهند بود و ما باز هم با چنین اعتراض های کارگری مواجه خواهیم بود.
این فعال کارگری گفت: دولت به طرق گوناگون می تواند به کمک واحدهای مشکل دار بیاید و پیش از آنکه اعتراضات کارگری اتفاق بیفتد با راهکارهایی مشکلات نیروی کار را ساماندهی کند.
دادن تسهیلات، پرداخت یارانه،استمهال برای بیمه کارگری، مشاوره های تخصصی برای بهبود تولید و مشوق های بیمه ای از جمله راهکارهایی بود که این فعال کارگری به آنها اشاره کرد.
هم اکنون بسیاری از واحدهای اقتصادی کشور با مشکلات تامین مالی و نبود سرمایه در گردش مواجهند و در صورتی که روابط کار بدرستی در این بنگاهها بررسی نشود این مشکلات می تواند واحدهای اقتصادی را با مشکلات جدی مواجه کند.

**درخواست وزیر کار
«علی ربیعی» وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی روز گذشته از معاونت روابط کار درخواست کرد که گزارش جامعی از مشکلات دو کارخانه آذرآب و هپکو برای وی تهیه کند.
تردیدی نیست،این اقدامی درخور است اما می توانست هشت ماه پیش که کارگران نخستین حقوق خود را دریافت نکردند صورت گیرد.
به گفته «مسعود نیلی»کارشناس اقتصادی حل مسائل رکود اقتصادی بسیار دشوارتر از کاهش نرخ تورم است.

**تلاش دولت یازدهم برای احیای بنگاه ها
علی یزدانی مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران امسال اعلام کرد: در سال 1395 در مجموع 2 هزار و 411 واحد جدید با میزان اشتغالزایی ۳۸۳۹۲ نفر به بهره برداری رسید که نسبت به سال قبل از آن افزایش ۸درصدی از لحاظ تعداد واحد و ۲۰درصدی از نظر اشتغالزایی داشته ، همچنین این میزان در ۴۲ ماهه دولت یازدهم نیز به ترتیب با ۸۰۹۹ واحد جدید و میزان اشتغالزایی 132هزار و 196 نفر ثبت شده است.
« میزان ثبت قراردادها در سال 1395 نیز با رشد ۱۹ درصدی نسبت به سال قبل از آن به ۴۰۳۱ قرار داد در مساحتی به وصعت ۱۲۷۳ هکتار رسید. تنها در ۵ روز آخر سال گذشته ۷۳۰ قرار داد برای سرمایه گذاری جدید انعقاد شد.
مدیر عامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی درباره بازگشایی مجدد بنگاه های تعطیل نیز گفت: در بازه زمانی ۴۲ماهه تعداد سه هزار و 468 واحد تعطیل شده به چرخه تولید بازگشتند که سهم سال 1395 تعداد 1081 بنگاه بوده و براساس کارشناسی ها حدود 57 هزار و 460 نفر شغل ایجاد شده است.
وزارت صنعت،معدن و تجارت همچنین اعلام کرده است: میزان تسهیلات بانکی که به بخش صنعت و معدن در سال 1391 پرداخت شد رقمی معادل 61.9 هزار میلیارد تومان بود که با پیگیری های دولت تدبیر و امید این رقم سال گذشته به 160.9هزارمیلیارد تومان رسید و سبب رونق و شکوفایی تولیددر کشور شد.
این حجم تسهیلات که منجر به تامین نقدینگی بنگاه های تولیدی می شود بیانگر روندی مناسب در حوزه تولید و در جهت حمایت از تولید و اشتغال است.اگر چه بسیاری از کارشناسان براین باورند که این وامها هنوز هم جوابگوی نیاز بخش صنعت نیست اما بدون تردید در گذر زمان می توان حمایت های جدید و بهتری از صنعت،معدن و تجارت با همراهی مردم ودستگاه های دولتی در دستور کار قرارداد.

**حکایت همچنان باقیست
مسائل جامعه کار زیر بنای اقتصاد ایران است. تولید با دستان توانمند کارگران اتفاق می افتد و هر گونه غفلت از این دستان توانمند، نادیده گرفتن اساس اقتصاد کشور است.
مسئولان حوزه کار کشور و تشکل های کارگری در واحدهای اقتصادی باید وضعیت بنگاه ها را تحت نظارت داشته باشند و با مداخله مدبرانه از بروز تنش و دشواری شغلی و معیشتی کارگران جلوگیری کنند.
هرچند اعتراضات صنفی کارگران کارخانه آذرآب در شهر اراک با وعده پیگیری مسئولان استانداری مرکزی از روز پنجشنبه (سی‌ام شهریور) خاتمه یافت و کارگران به سر کار بازگشتند اما حکایت مسائل جامعه کار در واحدهای اقتصادی همچنان باقیست.