محمدرضا سنگری: جای خالی 23 کودک واقعه عاشورا در آثار هنری معاصر

عاشورا پژوه، نویسنده و شاعر کشورمان با تاکید بر ضرورت تولید آثار فرهنگی هنری عاشورایی ویژه کودکان و نوجوانان به عنوان آینده سازان فردا، گفت: 23 کودک در عاشورای حسینی و واقعه کربلا حضور داشتند که جای خالی آنها در آثار هنری مشاهده می شود.

محمدرضا سنگری اظهار کرد: در حوزه شعر کودک و نوجوان به عنوان آینده سازان فردا، نیاز است واقعه عاشورا با زبان و قالب هنری شعر، برای این قشر و همچنین نسل های امروزی مطرح شود که تاکنون متاسفانه اثری قابل قبول نداشتیم و این موضوع جای تامل و بررسی دارد.
وی خاطرنشان کرد: البته در این حوزه، آثار تک شعرهای عاشورایی تولید شده اما در یک مجموعه گردآوری نشده است.
این شاعر عاشورایی ادامه داد: مجموعه شعر «ظهر روز دهم» نوشته قیصر امین پور، ماجرای یک کودک 11 ساله را در کربلا روایت کرده، بدون اینکه به نام او اشاره ای داشته باشد، منتشر شده است و باید گفت از این چهره ها در کربلا بسیار هستند.
وی افزود: کسی تاکنون از این کودکان به عنوان الگو یاد نکرده و به عنوان مثال آیا نمی شود برای حضرت سکینه شعر سرود و نقش او را در عاشورا، قبل از واقعه و یا بعد از آن بررسی کرد و به ماجرای امام محمد باقر (ع) که در آن زمان پنج ساله بود پرداخت؟ متاسفانه به هیچیک از این شخصیت ها پرداخته نشده است.
سنگری گفت: کم کاری و مطالعه نکردن نیز می تواند در این زمینه موثر باشد و نکته دیگر اینکه برنامه ای در حوزه شعر و کودک عاشورایی، برگزار نمی شود و جا دارد بنیاد دعبل به عنوان متولی برگزاری کتاب سال عاشورایی، داوطلب رسیدگی به این موضوع شود چراکه یکی از عوامل موثر در خلق اثر، فضاسازی است.
وی یادآور شد: به عنوان مثال برای حضرت زهرا (س) و حضرت علی (ع)، امام رضا (ع) و پیامبر (ص) برنامه های متعددی برگزار شده و از نظر شعری در این زمینه غنی هستیم بنابراین وقتی درباره برخی موضوعات، شعر وجود ندارد به این دلیل است که برنامه ای برای آنها نداریم.
این نویسنده و پژوهشگر آثار ادبی و تاریخی درخصوص تولید آثار سفارشی نیز گفت: برجسته ترین آثار ادبی، محصول سفارش است و مخالف نگاه منفی برخی از افراد هستم که در این زمینه موضع گیری می کنند، چرا که اثر سفارشی در بسیاری از مواقع با روح فرد گره می خورد و آن را نمی توان یک اثر مداخله ای برشمرد.
سنگری ادامه داد: کارهای بسیاری از بزرگان شعر و ادب مانند گلستان و بوستان سعدی، آثار نظامی، مثنوی معنوی مولانا و شاعران و نویسندگان بزرگ دیگر، محصول سفارش هستند که باید از این شیوه به درستی بهره برداری کرد.
این استاد دانشگاه درباره وضعیت آثار عاشورایی در دوره انقلاب اسلامی اظهار کرد: برای هر رویدادی می توان منظرهای گوناگونی ترسیم کرد و زمانی که نگاهها تغییر کرد چیزهایی یافت می شود که چشمهای دیگران آنها را نمی بیند، به عنوان مثال اگر عاشورا را از منظر روانشناسی، جامعه شناسی و تاریخی بررسی کنیم از هر منظر، دستاورد متفاوتی خواهیم داشت.
وی گفت: انقلاب اسلامی هویت و عزت امروز خود را مدیون عاشورا می داند و از این رو امام راحل فرمودند ما هرچه داریم از محرم و صفر است، حماسه عاشورا در عین بزرگی و عظمت، زنده و زاینده است و هیچ وقت تمام شدنی نیست و از جنس حادثه های دیگر نیست که محدود به زمان و مکان باشد.
سنگری افزود: برخی موضوعات است که در گذشته بیشتر به آنها پرداخته می شود ولی اکنون کمتر از آنها خبری است و یکی از آنها هنر خوشنویسی عاشورایی است و این رشته در گذشته مورد توجه بود.
وی اظهار کرد: در پرده هایی که در ترکیب بندهای محتشم کاشانی دیده می شود، از خط های زیبایی بهره گیری شده که در این اثر می توان خوشنویسی عاشورایی 500 سال گذشته را به خوبی مشاهده کرد.
استاد دانشگاه با بیان اینکه اقبال به سمت تولید عاشورایی بسیار زیاد است، افزود: مداحان و ذاکران به دنبال بهترین مجموعه شعرهای عاشورایی و از طرفی جوانان و نوجوانان در پی نمونه های داستانی در این زمینه هستند و پژوهشگران و محققان واقعه عاشورا می خواهند بدانند آیا کسانی هستند که به زوایای پنهان کربلا پرداخته اند یا نه ؟ از این رو خوانندگان و علاقه مندان به آثار عاشورایی کم نیستند.
سنگری افزود: در سطح کشور 55 هزار ذاکر و مداح داریم و اگر یک دهم آنها اگر طلب کتاب کنند، 5500 نسخه می شود که شمارگان برای یک کتاب است، البته مشکل توزیع، بزرگترین مانع پیش روی ناشران است و شبکه توزیع قوی وجود ندارد و در صورتی که این مشکل برطرف شود، استقبال از آثار عاشورایی افزایش خواهد یافت.