ناترازی برق در تابستان امسال چهره جدیدی از خود نشان داد؛ چهره‌ای که بیانگر یک بحران در آینده پیش رو است. دولت رئیسی که مدعی رفع ناترازی بود، حالا در پایان کار خود به حدی از ناترازی برق رسیده است که برق خانگی نیز در کنار برق صنایع می‌رود.
ناترازی به ۲۴ هزار مگاوات می‌رسد
هاشم اورعی، استاد برق دانشگاه صنعتی شریف، معتقد است افزایش میزان ناترازی برق به زودی به ۲۴هزار مگاوات می‌رسد. او در این‌باره می‌گوید: «خود توانیر سال گذشته اعلام کرد که ۱۲هزار مگاوات ناترازی برق داریم، امسال ۱۸ هزار مگاوات اعلام کردند. با این فرمان سال آینده ۲۴ هزار مگاوات ناترازی خواهیم داشت. ما با ناترازی فزاینده مواجه هستیم. با این وضعیت هر سال وضع‌مان از سال قبل بدترخواهد شد.
اگر کسی بگوید من در شش ماه این مشکل را حل می‌کنم، دروغ می‌گوید. حل ناترازی برنامه چندساله می‌خواهد. کوچکترین مشکل ما هم قطع روزانه برق خانگی است؛ قبلاً گفته بودند صنایع هفته‌ای یک روز خاموش کنند، الان هفته‌ای دو روز شده است.
از همه بدتر ما درگیر خاموشی غیربرنامه‌ریزی‌شده هستیم. صنعت کشور با این وضعیت به سوی تعطیلی کلان می‌رود و زیان آن از قطع برق خانگی خیلی بیشتر است. در برنامه هفتم توسعه سالانه ۸.۵ درصد توسعه صنعتی پیش‌بینی شده اما برق کافی برای آن را نداریم.»
شبکه برق ما قدیمی است، مشکل در گرما قابل پیش‌بینی بود
استاد برق دانشگاه صنعتی شریف معتقد است که گرمای هوا بر روی انتقال برق تأثیر گذاشته و باعث افزایش ناترازی شده است؛ او می‌گوید: «فشار روی شبکه این روز‌ها به علت افزایش دما زیاد شده است. ظرفیت توزیع و انتقال در گرما دشوار می‌شود و شبکه برق ما هم قدیمی است و دچار مشکل می‌شود. نکته اینجاست که چرا از این وضعیت تعجب می‌کنند! هر سال وضعیت مصرف ما از تولید بیشتر می‌شود و تمام این شرایط هم قابل پیش‌بینی بوده است. دولت باید یک برنامه اساسی برای این وضعیت داشته باشد.»
وی درباره راهکاری‌های دولت برای مقابله با ناترازی می‌گوید: «دولت‌زدایی از برق، نخستین گام حل مشکل است. دومین مسأله نگاه واقعی به توزیع یارانه برق است. بازنگری در اقتصاد برق هم مهم است که با بهینه‌سازی ارتباط مستقیم دارد. تا وقتی اقتصاد برق بهم ریخته است، نمی‌توانیم به بهینه‌سازی بپردازیم. رفتن به سوی انرژی تجدید‌پذیر هم راهکار آخر است.»
به سالانه ۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت برق احتیاج داریم
اورعی معتقد است میزان تولید و عدم توازن با مصرف در حال افزایش است و سالانه ۶ میلیارد دلار برای رفع آن لازم است. او در این‌باره می‌گوید: «۷۷هزار و ۵۰۰ مگاوات مصرف ماست و ظرفیت اسمی ما هم ۹۲ هزار مگاوات است.
به علت کهنه بودن تجهیزات و گرما نهایت ۶۶ هزار مگاوات می‌توانیم تولید کنیم. سالانه حدوداً ۵ تا ۷ درصد هم افزایش تقاضا داریم. برای تولید این میزان تقاضا، ۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و دو سال زمان نیاز داریم. نکته اینجاست که ما این ۶ میلیارد را برای یکسال می‌خواهیم و سال بعد از آن هم فرا می‌رسد.»
عدم رفع ناترازی برق نه تنها موجب بن‌بست برنامه هفتم خواهد شد، بلکه صنعت کشور را تماماً درگیر تعطیلی خواهد کرد. عدم توجه به ۶ میلیارد نیاز به سرمایه‌گذاری در حوزه برق، کشور را در سال‌های پیش رو با بحران‌های اساسی‌تری مواجه می‌کند که دیگر جای جبران آن دشوار است.
