چطور استرس و اضطراب را مدیریت کنیم؟

استرس و اضطراب واکنش‌های طبیعی انسان به موقعیت‌های تهدیدآمیز یا نگران‌کننده هستند که با آماده کردن بدن برای مقابله با خطر، ما را ایمن نگه می‌دارند.

استرس و اضطراب هر دو واکنش طبیعی بدن در مواجهه با خطر هستند. هدف از این واکنش، اطمینان از هوشیاری، تمرکز و آماده بودن فرد برای مقابله با تهدیدهای خارجی است.

تفاوت بین استرس و اضطراب

وقتی احساس خطر می‌کنیم، بدن ما هورمون استرس ترشح می‌کند. هورمون‌های استرس باعث می‌شوند قلب تندتر بزند و در نتیجه خون بیشتری به اندام‌ها پمپاژ می‌شود. این واکنش طبیعی، به ما این امکان را می‌دهد که آماده مبارزه یا مواجهه با خطر باشیم. معمولاً در هنگام استرس، تنفس سریع‌تر است (نفس نفس زدن) و فشار خون بالا می‌رود.

در همین حین، تمام حواس ما تقویت می‌شود و بدن مواد مغذی را در خون آزاد می‌کند تا اطمینان حاصل شود که تمام قسمت‌ها انرژی مورد نیاز خود را دارند. این موقعیت که فرایند آن به سرعت اتفاق می‌افتد، از نگاه کارشناسان «استرس» نامیده می‌شود.

در مقابل، «اضطراب» واکنش بدن به استرس است. بسیاری از افراد، اضطراب را به عنوان احساس پریشانی، ناراحتی یا ترسی که فرد قبل از یک رویداد مهم دارد، می‌شناسند؛ که آنها را هوشیار و آگاه نگه می‌دارد.

این واکنش زمانی آغاز می‌شود که فرد با یک تهدید فیزیکی یا احساسی و حتی یادآوری موضوعی خاص مواجه شود. تجربه اضطراب ممکن است در برخی شرایط برای بدن مفید باشد، اما در برخی مواقع هم می‌تواند در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند.

علائم

شباهت‌های زیادی بین علائم استرس و اضطراب وجود دارد. زمانی که فردی استرس دارد، ممکن است این موارد را تجربه کند:

تنفس و ضربان قلب سریع‌تر، پریشانیِ افکار، بدخلقی، تحریک پذیری یا عصبانیت، ناراحتی عمومی، احساس تنهایی، حالت تهوع، سرگیجه، اسهال یا یبوست.

اضطراب نیز با این علائم همراه است:

ضربان قلب تند، تنفس سریع‌تر، احساس ناراحتی یا ترس، تعریق، اسهال یا یبوست، عصبی بودن، تنش و بی‌قراری.

چگونه استرس را از اضطراب تشخیص دهیم؟

استرس و اضطراب هر دو از یک جنس هستند و طبیعی است که علائم مشابهی داشته باشند و تشخیص آنها از هم سخت باشد. برای تمییز این دو از هم، توجه داشته باشید که استرس معمولاً کوتاه‌مدت است و در پاسخ به یک خطر رخ می‌دهد. اضطراب ممکن است طولانی‌مدت باشد و باقی بماند، هم‌چنین گاهی اوقات به نظر می‌رسد اضطراب دلیل بخصوصی ندارد و یک حالت مزمن در فرد است.

سه روش برای کنترل استرس و اضطراب

۱) در مورد نگرانی‌های خود حرف بزنید

صحبت کردن با اطرافیان و یا مشاور در مورد نگرانی‌ها و مسائلی که استرس و اضطراب را به شما القا می‌کنند، می‌تواند میزان استرس پیش‌فرض شما نسبت به آن موضوع خاص را کاهش دهد.

۲) عوامل استرس‌زا را از خود دور کنید

با دوری گزیدن از موارد و مسائلی که شما را مضطرب و دچار استرس می‌کنند، می‌توانید این احساسات را در خود کنترل کنید. به طور مثال، تماشای اخبار، استفاده مداوم از وسایل دیجیتال، نوشیدن الکل و مصرف بیش‌ از حد کافئین مواردی هستند که می‌توانند موجب تشدید استرس در شما شوند.

۳) ورزش کنید

فعالیت بدنی می‌تواند در مقابله با موقعیت‌های استرس‌زا کمک‌کننده باشد. تمرینات کششی، دویدن، پیاده‌روی‌های طولانی و دوچرخه‌سواری تنها چند نمونه از ورزش‌هایی هستند که می ‌توانند استرس را از شما دور کنند.

علائم هشدار دهنده‌ای که باید مراقب آنها بود، عبارتند از:

سوء مصرف مواد مخدر یا الکل برای مقابله با استرس یا اضطراب، ترس‌های غیر منطقی، تغییر در عادات خواب، عادات غذایی و عادات بهداشت شخصی، تضعیف خلق و خو، خودآزاری یا فکر کردن به این موضوع، افکار خودکشی.