2 پیامد انتخابات میاندوره ای کنگره بر سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران

تضعیف بیش از پیشِ ایده احیای “برجام” و تشدید سیاست تحریم و فشار آمریکا علیه ایران، دو نتیجه و پیامد قابل پیش بینی انتخابات میاندروه ای کنگره آمریکا برای سیاست خارجی این کشور در قبال ایران هستند.

بازتاب– انتخابات میاندوره ای کنگره آمریکا به تازگی برگزار شد و نتایج حاصله حاکی از تسلط جمهوریخواهان بر مجلس نمایندگان و  قدرت گرفتن دموکرات ها در سنای امریکا بود.

بلافاصله پس از برگزاری انتخابات و اعلام نتایج اولیه آن، “دونالد ترامپ” سیاستمدار جنجالی عضو حزب جمهوریخواه در موضع گیری، انتخابات مذکور را یک پیروزی بزرگ خواند و تا حد زیای اعتبار آن را نیز مدیون حمایت خود از برخی کاندیداهای حزب جمهوریخواه دانست. در جبهه مقابل، “جو بایدن” رئیس جمهور مستقر آمریکا نیز در موضع گیری گفت که پس از مطلع شدن از نتایج اولیه انتخاباتی و افرادی که توانسته اند پیروزی کسب کنند، نفس راحتی کشیده و از اینکه برخی از افراد نزدیک به ترامپ نتوانسته اند به نهادهای قانونگذاری آمریکا راه یابند، خوشحال شده است.

با این همه، آنچه که مسلم است این نکته می باشد که انتخابات میاندوره ای کنگره، تاثیرات قابل ملاحظه ای را بر سیاست داخلی و مخصوصا سیاست خارجی آمریکا خواهد داشت. در این راستـا، به طور خاص اینطور به نظر می رسد که پس از انتخابات مذکور، می توان انتظار مشاهده دو مورد تاثیرگذاری نتیجه انتخابات میاندوره ای بر سیاست آمریکا در قبال ایران را داشت.

1- ایده احیای برجام تا حد زیادی تضعیف خواهد شد

شاید یکی از پیامدهای اولیه انتخابات میاندوره ای کنگره آمریکا بر سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران، ضعیف شدن بیش از پیش ایده احیای برجام باشد. برجامی که در پی اوج گیری جنگ اوکراین و در عین حال کارشکنی‌های روس ها و البته تشدید تنش ها میان تهران و جهان غرب پس از طرح گزاره ارائه کمک های پهپادی ایران به روسیه جهت انجام حملات علیه مواضع اوکراین، تا حد زیادی ایده احیای آن تضعیف شده بود، اکنون با پیروزی جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان که رئیس این مجلس در نوع خود سومین فرد مهمِ آمریکا پس از رئیس جمهور این کشور و معاون وی است، تقریبا به ایده ای محال از حیث محقق شدن تبدیل شده است (مخصوصا با توجه به اینکه جمهورخواهان به صورت کامل با تعامل و حصول هرگونه توافقی با ایران مخالفند).

از این رو، جمهوریخواهان زین پس با کنترل بیشتری که بر نهادهای مهم قانونگذاری آمریکا پیدا کرده اند، هر آنچه لازم باشد انجام خواهند داد تا به طور کامل توافق برجام را به ورطه نابودی بکشند. در این شرایط، شاید واقع‌بینانه‌ترین گزینه برای ایران این باشد که خود را آماده فضای زندگی بدون برجام کند.

2- تشدید تحریم ها و فشارها علیه ایران

یکی دیگر از تبعات عینی و قالب پیش بینی قدرت گیری جمهوریخواهان در کنگره آمریکا، تشدید فشارها علیه ایران در قالب هایی نظیر تصویب طرح ها و برنامه های محدودکننده علیه این کشور و به طور خاص ایجاد موانع گسترده برای دولت بایدن جهت تعامل با ایران در حوزه مسائل مختلف است.

از این رو به نظر می رسد کارزار فشارحداکثری دولت ترامپ که در دولت بایدن تا حدی از ماهیت ظاهری ضعیف تری برخوردار شده بود، در روزها و ماه های آتی بار دیگر شدت بیشتری پیدا خواهد کرد و باید انتظار سیلی از محدودیت های سیاسی جمهوریخواهان علیه ایران در حوزه های مختلف را داشت که در قالب آن ها تا جای ممکن سعی خواهد شد تا سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران بار دیگر به ماهیت اولیه کارزار فشارحداکثری که برای نخستین بار در دولت ترامپ مطرح و عملیاتی شد و در قالب آن بر تشدید همه جانبه فشارها علیه ایران تاکید می شد، بازگردد.

در این چهارچوب، جدای از اوج گیری تنش های سیاسی میان ایران و آمریکا در ماه های آتی، احتمالا میزان درگیری ها و تنش های منطقه ای دو طرف نیز افزایش قابل ملاحظه ای خواهد یافت. این مساله به ویژه با توجه به قدرت گیری مجدد “بنیامین نتانیاهو” نخست وزیر رژیم صهیونیستی و طیف افراطی همراه با وی در عرصه معادلات سیاسی اراضی اشغالی، ابعاد جدی تری را نیز به خود می گیرد.