۴۰ میلیارد دلار قرارداد ایران با بوئینگ و ایرباس هوا شد

به گزارش بازتاب به نقل از بلومبرگ، خروج آمریکا از برجام موجب توقف فروش هواپیماهای بوئینگ و ایرباس به ایران می شود.

اعلام دونالد ترامپ مبنی بر اینکه آمریکا مجددا تحریم های لغو شده به موجب توافق هسته ای را علیه ایران برقرار خواهد کرد، امیدهای دو شرکت هواپیماسازی بوئینگ و ایرباس برای فروش 40 میلیارد دلار هواپیما به ایران را از بین برده است. استیون منوچین، وزیر خزانه داری آمریکا به خبرنگاران گفت، مجوزهای صادراتی هر دوی این شرکت ها برای فروش هواپیما به ایران لغو خواهد شد.

این هواپیماها که ایران برای نوسازی ناوگان هوایی فرسوده خود به آنها نیاز داشت، می توانست تهران را به یک قطب هوانوردی منطقه ای و رقیبی برای دوبی و قطر تبدیل نماید. لغو این قراردادها همچنین موجب از دست رفتن فرصت هایی برای شرکت آمریکایی بوئینگ و شرکت فرانسوی ایرباس می شود. به دلیل اینکه بیش از 10 درصد از قطعات استفاده شده در هواپیماهای ایرباس ساخت شرکت های آمریکایی است، این شرکت نیز برای فروش هواپیماهایش به ایران به مجوز دولت آمریکا نیاز دارد.

ایرباس گفته قبل از تصمیم گیری در مورد نحوه واکنش به شرایط جدید، تبعات خروج آمریکا از برجام را «به دقت آنالیز» خواهد کرد. سخنگوی شرکت ایرباس گفته، تصمیم گیری شرکت در این زمینه «مقداری زمان خواهد برد.»

گوردون جاندرو، معاون شرکت بوئینگ هم در بیانیه ای اعلام کرد: «ما در مورد گام های بعدی با دولت آمریکا مشورت خواهیم کرد. در کل این فرآیند ما به تبعیت از دستورالعمل های دولت آمریکا ادامه خواهیم داد.»

هرچند دولت اوباما مجوز فروش هواپیماهای ایرباس و بوئینگ به ایران را در اواخر سال 2016 صادر کرده بود، اما شرکت های هواپیماسازی خط مشی بسیار متفاوتی در قبال سفارشات شرکت های ایرانی در پیش گرفته بودند. شرکت ایرباس فروش ها به ایران را در فهرست سفارشات خود ثبت کرده و 3 فروند هواپیما به ایران تحویل داده بود و شرکت اروپایی ای تی آر هم 8 فروند هواپیمای توربوپراپ به ایران تحویل داده بود.

بوئینگ هرگز معامله با شرکت ایران ایر را نهایی نکرده بود و پس از روی کار آمدن ترامپ، چشم انداز خود از آینده برجام را تنزل داده بود. در طی ماه های اخیر، شرکت بوئینگ بی سر و صدا مشتریان دیگری را برای هواپیماهای 777-300 ای آر سفارش ایران که قرار بودن امسال به شرکت های ایرانی تحویل شود، پیدا کرده بود.

ریچارد ابولافیا، تحلیلگر مسائل هوانوردی در گروه تیل گفت: «به عقب که نگاه می کنیم می بینیم آنها رویکردهای بسیار متفاوتی را در پیش گرفته بودند. بوئینگ در زمینه ثبت سفارشات ایران و ساخت هواپیماها بسیار محافظه کارانه عمل می کرد و ایرباس خیلی مشتاقانه رفتار می کرد.»

بعد از اقدام ترامپ از خروج از برجام، واکنش سرمایه گذاران چندان قابل توجه نبوده است. ارزش سهام شرکت بوئینگ در بورس نیویورک کمتر از یک درصد کاهش یافته و به 338.49 دلار رسیده، در حالی که ارزش سهام شرکت ایرباس در بازار پاریس تغییری اندک داشته است.

دنیس مویلنبورگ، مدیر شرکت بوئینگ پیشتر گفته بود، ما تحویل هواپیماها به ایران را همراستا با فرآیندهای دولت آمریکا برای امسال به تعویق انداخته ایم.

سایر تولید کنندگان نیز گفته اند در حال بررسی تصمیم دولت آمریکا هستند و بر تبعیت از کنترل های صادراتی دولت آمریکا تاکید کرده اند. شرکت جنرال الکتریک در بیانیه ای اعلام کرد «فعالیت هایمان را برای تبعیت از تغییرات جدید قوانین آمریکا تعدیل خواهیم کرد.» شرکت زیمنس هم گفته: «ما در انتظار تعیین مقررات از سوی دولت ها هستیم و منتظر دستورالعمل های جدید از سوی جامعه بین المللی می مانیم.»