۲ میلیارد دلار از ارز صادراتی پتروشیمی‌ها کجاست؟
در اوایل تیر ماه سال جاری بود که رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس طی مصاحبه‌ای اعلام کرد، پتروشیمی‌ها با روش‌های مختلفی در حال دور زدن سامانه نیما هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که پتروشیمی‌ها حدود ۲ میلیارد دلار از ارز حاصل از صادرات خود را به سامانه نیما عرضه نکرده اند.
به گزارش تابناک؛ با راه اندازی سامانه نیما (نظام یکپارچه سازی معاملات ارزی) قرار بر این شد که همه صادرکنندگان، ارز خود را با نرخ 4200 تومان در این سامانه عرضه و واردکنندگان نیز ارز مورد نیاز خود را با همین قیمت از این سامانه دریافت کنند.
در این میان، برخی صادرکنندگان از جمله پتروشیمی ها که به عنوان دومین منبع صادراتی بعد از نفت هستند، حاضر نشدند ارز خود را به بهای 4200 تومان به سامانه نیما بانک مرکزی واریز کنند. به همین منظور، دولت مجبور شد در ازای واریز ارز پتروشیمی ها به سامانه نیما برای آن ها امتیازی در نظر بگیرد؛ امتیازی که گویا در جلسه هشتم خرداد 1397 بین انجمن کارفرمایان پتروشیمی و معاون اول رئیس جمهور، از سوی کارفرمایان پتروشیمی مطرح شد. کارفرمایان پتروشیمی اعلام کردند در صورت گرفتن مزایایی چون نرخ خوراک با دلار 3800 تومان، نرخ ارز خود را به قیمت 4200 تومان عرضه کنند.
بعد از این پیشنهاد، دولت نیز در جلسه 23 خرداد 1397 هیأت وزیران به وزارت نفت اجازه داد تا در سال جاری برای محاسبه قیمت میعانات گازی، گاز طبیعی خوراک و دیگر خوراک های تحویلی به واحدهای پتروشیمی داخلی توسط شرکت های تابعه این وزارتخانه، نرخ تسعیر ارز مورد عمل برای واردات کالاهای اساسی را به ازای هر دلار، 3800 تومان منظور کند.
در چهارم تیر ماه 1397 محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس طی مصاحبه ای گفت: اکنون شرکت های پتروشیمی که خوراکشان را با نرخ دولتی تهیه می کنند، با روش های مختلفی در حال دور زدن سامانه نیما هستند.
آمارها نشان می دهند که صحبت های پورابراهیمی پیرامون دور زدن سامانه نیما توسط پتروشیمی ها کاملاً درست است. در 19 تیر 1397 احمد مهدوی دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی درباره آخرین وضعیت عرضه ارز پتروشیمی ها در بازار داخلی، گفت: پس از تعیین نرخ 4200 تومانی برای دلار، شرکت های پتروشیمی با هماهنگی و در راستای سیاست های ارزی بانک مرکزی ارز صادراتی خود را در بازار داخلی عرضه کرده اند. وی ادامه داد: در دو ماهه گذشته تاکنون بالغ بر یک میلیارد و 500 میلیون دلار ارز صادراتی پتروشیمی ها از مسیر سامانه نیما وارد بازار ارز داخلی شده است.
حالا آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که پتروشیمی ها در سه ماهه نخست سال جاری، حدود 3.5 میلیارد دلار صادرات داشته اند.
با کنار هم قرار دادن آمارهای گمرکی و مصاحبه دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، به این نتیجه خواهیم رسید که پتروشیمی ها حدود 2 میلیارد دلار از ارزهای حاصل از صادرات محصولات خود را به سامانه نیما عرضه نکرده اند. حالا پرسش این است که این دو میلیارد دلار شرکت های پتروشیمی کجاست و چرا به سامانه نیما عرضه نشده است؟ با توجه به اختلاف قیمت 3700 تومانی دلار در سامانه نیما با دلار در بازار آزاد، اگر پتروشیمی ها دلارهای خود را در بازار آزاد فروخته باشند، توانسته اند از این فروش سودی حدود 7 هزار و 400 میلیارد تومان نصیبشان شود. این در حالی است که شرکت های پتروشیمی حاضر شدند در ازای دریافت نرخ خوراک با ارز 3800 تومان دلارهای صادراتی خود را در سامانه نیما به قیمت 4200 تومان عرضه کنند.
