یک حقیقت جدید در مورد سرنوشت برجام

واقعیت این است که من هیچ عزمی را در ایالات متحده آمریکا و دولت بایدن جهت احیای برجام نمی بینم. تحلیل من نیز از این مساله این است که نوعِ نگاه و رویکرد کشورهای قدرتمند جهانی به رهبری آمریکا در رابطه با ایران تغییر کرده و به نظرم آن ها دیگر کمترین امتیازی را به ایران ارائه نخواهند کرد و البته که شرایط را برای ایران سخت‌تر هم خواهند کرد.

بازتاب –“جو بایدن” رئیس جمهور آمریکا به تازگی در ویدئویی از مرگِ برجام خبر داده با این حال تاکید کرده که وی نمی تواند به هزاران دلیل، این مساله را به صورت علنی اعلام کند. در عین حال، شمار دیگری از مقام های ارشد دولت آمریکا و تیم امنیت ملی و سیاست خارجی آن نظیر رابرت مالی (نماینده ویژه دولت بایدن در مساله ایران و مذاکره کننده ارشد آن در چهارچوب مذاکرات وین) و جان کربی (سخنگوی وزارت دفاع آمریکا) نیز به صراحت تاکید کرده اند که مذاکره اتمی و احیای برجام با ایران در دستورکار نیست و حتی مالی مدعی شده که ایران بارها به توافقی که همگان در مورد آن اجماع و موافقت داشته اند، پشت کرده است.

بازتاب در گفتگو با “امیر دبیری مهر”،کارشناس حوزه سیاست خارجی، به امکان‌سنجی شانس احیای برجام و تحلیل برخی سیگنال هایی که در روزهای اخیر به ویژه از سوی مقام های ایرانی در مورد اراده تهران جهت احیای برجام ارسال شده پرداخته است.

دبیری مهر در ابتدای سخنان خود در مورد شانس احیای برجام در شرایط کنونی گفت:

«در مورد مباحث مرتبط با احیای برجام، من برخلاف همه سال های گذشته که از جمله طرفدارانِ جدی احیای برجام بوده ام و معتقد بودم که می توان برجام را احیا کرد، با این حال، در پیِ اتفاقاتی که در سه ماه گذشته در ایران حادث شده بایستی تاکید کنم که شرایط نیز تا حد زیادی دگرگون شده است».

وی افزود: «در هیچ مقطعی ایران تا این حد علاقه‌مند به احیای برجام نبوده است. علاقه ایران هم از منظر اقتصادی و شرایط بحرانی که در اقتصاد با آن رو به رو هستیم و احیای برجام می تواند این وضعیت را تغییر دهد می‌باشد(توجه داشته باشیم که اکنون دلار 40 هزار تومانی به یک واقعیت اقتصاد ایران تبدیل شده است. کابوسی که سالها در مورد آن حرف زده می شد، امروز در آغاز زمستان سال 1401 رقم خورده و نمی توان دیگر آن را کتمان کرد».

به عقیده دبیری مهر؛از منظر سیاسی، روانی و تبلیغاتی نیز با توجه به روند اعتراضاتی که کشورمان در ماه‌های اخیر با آن مواجه شده، دستیابی به یک توافق اتمی میان ایران و غرب می تواند تا حدی فضای آرامش را برقرار کند و با رونقی که به واسطه آزادی برخی منابع مالی بلوکه شده کشورمان ایجاد می شود، شرایط سیاسی کشور نیز تا حدی به ثبات برسد. با این حال، واقعیت این است که من هیچ عزمی را در ایالات متحده آمریکا و دولت بایدن جهت احیای برجام نمی بینم».

امیر دبیری مهر تصریح کرد: «تحلیل من نیز از این مساله این است که نوعِ نگاه و رویکرد کشورهای قدرتمند جهانی به رهبری آمریکا در رابطه با ایران تغییر کرده و به نظرم آن ها دیگر کمترین امتیازی را به ایران ارائه نخواهند کرد و البته که شرایط را برای ایران سخت تر هم خواهند کرد. در واقع، در روزها و هفته های آینده بایستی انتظار ایجاد چالش های بیشتر از سوی آن ها برای ایران را در ابعاد مختلف داشته باشیم».

وی خاطرنشان کرد: «در کنار همه مسائلی که اکنون و در روزهای اخیر در مورد امکان احیای برجام گفته شده و می شود، یک واقعیت اساسی وجود دارد و آن همانی است که اکنون گفتم: برجام به نقطه پایان رسیده و غرب و به طور خاص آمریکا، عزم و اراده ای جهت احیای آن ندارند.

این توافق عملا تمام شده و دیگر نمی توان از آن صحبت کرد. درست به همین دلیل هم است که می بینیم طرف‌های غربی به ویژه آمریکا و مقام های ارشد آن ها نظیر جو بایدن، رابرت مالی و یا جان کربی، به صراحت از اینک مذاکرات با ایران در دستورکار نیست و یا حتی برجام مرده است، سخن می گویند».