گامهای جدید برای کاهش تنش در پرونده هستهای؛ آیا ایران پیشنهاد توقف افزایش ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی را داده است؟
طبق گزارش منتشر شده توسط خبرگزاری رویترز، ایران در جریان سفر اخیر «رافائل گروسی»، دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به این نهاد اعلام کرده که قصد دارد میزان ذخایر اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصد خود را محدود کند. این تصمیم در چارچوب مذاکراتی برای جلوگیری از صدور قطعنامهای علیه ایران در نشست سهماهه شورای حکام اتخاذ شده است.
بازتاب– براساس ادعای رویترز و به نقل از چند دیپلمات، ایران پیشنهاد داده که از افزایش ذخایر اورانیوم با خلوص بالا خودداری کند، مشروط بر اینکه قدرتهای غربی از تلاش برای تصویب قطعنامه جدید علیه تهران صرفنظر کنند. در گزارش محرمانه آژانس نیز تأیید شده که ایران اجرای اولیه این تصمیم را آغاز کرده است.
گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام میکند که در سفر هفته گذشته گروسی، مسئله «عدم افزایش بیشتر ذخایر اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد» مورد بحث قرار گرفته و ایران گامهای اولیه در این راستا را برداشته است. طبق این گزارش، ذخایر اورانیوم غنیشده ایران طی سه ماه گذشته ۱۷.۶ کیلوگرم افزایش یافته و تا تاریخ ۲۶ اکتبر به ۱۸۲.۳ کیلوگرم رسیده است؛ میزانی که به گفته برخی منابع، برای تولید چهار سلاح هستهای کافی است.
این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده که هیچگاه به دنبال ساخت سلاح هستهای نبوده و چنین اقدامی را مغایر با منافع ملی خود میداند. تهران بارها اعلام کرده که برنامه هستهای خود را صرفاً در راستای اهداف صلحآمیز و برای تأمین انرژی دنبال میکند.
برخی تحلیلگران معتقدند این پیشنهاد میتواند گامی مثبت در جهت کاهش تنشها میان ایران و کشورهای غربی باشد. اگرچه اجرای موفق این تعهد نیازمند نظارت دقیق و همکاری نزدیک میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد بود، اما میتواند تأثیر بسزایی در فضای دیپلماتیک و حلوفصل برخی اختلافات هستهای ایجاد کند.
به نظر میرسد که این تصمیم ایران، در صورت تحقق، بتواند مانعی برای تشدید فشارها و تحریمهای بیشتر علیه این کشور باشد و زمینهای برای ازسرگیری گفتگوهای سازنده فراهم کند. از سوی دیگر، موفقیت این رویکرد منوط به آن است که طرفهای غربی نیز به تعهدات خود پایبند بمانند و از اقدامات تحریکآمیز اجتناب کنند.
با این حال، تنشها همچنان ادامه دارد و سرنوشت این توافق احتمالی به تصمیمگیریهای سیاسی و نحوه تعامل طرفهای مختلف در هفتههای آینده بستگی دارد.