کمبود خواب به حافظه زنان بیشتر آسیب می رساند

اهمیت داشتن خواب کافی و مناسب بر کسی پوشیده نیست. آیا مضرات بدخوابی برای همه یکسان است؟ به نظر می رسد که وقتی صحبت از تأثیر کمبود خواب بر حافظه به میان می آید، زنان آسیب پذیرتر از مردان هستند.

بسیاری از افراد دست کم به اندازه حتی چند شب، تجربه گیجی مغز را پس از یک خواب بد شبانه از سر گذرانده اند. اثر منفی این تجربه بر حافظه فعال یا کاری موضوع مورد توجه بسیاری از دانشمندان است.

منظور از این حافظه، توانایی ما برای نگهداری اطلاعات به مدت کوتاه و در همان حال، استفاده از آنها برای تصمیم گیری یا انجام تکالیف است. برای مثال، اضافه کردن یک شماره تماس به فهرست گوشی، کاری است که به طور موقت باید در همان حال که زنجیره ای از اعداد را در ذهنتان ذخیره می کنید آنها را روی صفحه نمایش خود نیز وارد کنید.

تحقیقات پیشین نشان داده بود که حافظه فعال ما تحت تأثیر کمبود خواب قرار دارد. محققان دانشگاه اوپسالا در سوئد در مطالعه جدید خود کوشیدند تا چیزهای بیشتری در مورد این تأثیر کشف کنند. یکی از اهداف آنها این بود که بفهمند آیا کمبود خواب به طرز متفاوتی حافظه مردان و زنان را تحت تأثیر قرار می دهد؟ فرض آنها این بود که تنظیم خواب-بیداری و اثر آن بر عملکرد شناختی میان زنان و مردان متفاوت است.

در این مطالعه 24 فرد بزرگسال متشکل از 12 مرد و 12 زن شرکت داشتند. هرکدام از آنها دو آزمون حافظه را تکمیل کردند. آزمون اول، صبح بعد از یک خواب کامل شبانه 8 ساعته انجام شد درحالی که آزمون دوم، صبح پس از یک شب زنده داری تمام عیار تکمیل شد. در این آزمون از شرکت کنندگان خواسته می شد تا توالی اعداد 8 رقمی را به خاطر بسپارند. هر نفر این آزمون را 16 بار تکرار می کرد و تیم تحقیقاتی از متوسط امتیاز آنها برای تخمین عملکرد حافظه کاری آنها استفاده می کرد.

نتایج این آزمون ها که موجب شگفتی محققان شد نشان داد که کمبود خواب شدید تأثیری بر حافظه مردان نداشته است. این درحالی است که زنان بدون خواب مناسب و کافی نمره کمتری در حافظه فعال دریافت کردند، هرچند که خودشان به این کاهش توجه نشان نمی دادند. بنابراین چنین نتیجه ای می تواند مایه نگرانی زنان باشد، چرا که حافظه فعال نقطه مرکزی کارکرد شناختی و کلید عملکرد مؤثر و کارآمد مغز در محیط های دانشکاهی، شغلی و اجتماعی است.

با این تفاسیر، کاهش عملکرد مناسب در حافظه به واسطه کمبود خواب می تواندب ه عنوان عامل خطر برای تصادف ها و اشتباهات جبران ناپذیر عمل کند و چه بسا زنان بیش از گذشته باید در مورد فعالیت های روزانه خود پس از داشتن خواب ناکافی محتاط باشند. البته تحقیقات بیشتری نیاز است تا نشان دهد آیا کمبود خواب در طول روز در ضعف حافظه مؤثر است یا فقط صبح ها این چنین عمل می کند