کدام عامل مانع بلندتری بر سر راه کسب و کار ایرانیان است؛ تحریم‌های ترامپ یا فساد مسئولین؟
موریانه‌های فساد بر پایه‌های اقتصاد سالم نفوذ کرده اند و عدم مبارزه جدی با فساد در این چند ساله باعث شده است تا پایه‌های اقتصاد سالم، نحیف‌تر از گذشته شوند. بررسی گزارش‌های پایش محیط کسب و کار نشان می‌دهد، در یک سال گذشته، مانع فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه‌های اجرایی از دیدگاه فعالان اقتصادی به مشکل جدی تری بر سر راه کسب وکار‌ها تبدیل شده است.
به گزارش تابناک؛ شاید محیط کسب و کار کشورمان از جانب تحریم‌های آمریکا، ضربه‌هایی را خورده باشد و برخی موانع ایجاد شده بر سر راه کسب و کار‌ها در نتیجه تحریم‌های آمریکا به وجود آمده باشد؛ اما بیشتر این موانع نیز ارتباطی به تحریم‌های آمریکا نداشته و ندارد و ریشه این موانع و مشکلات به عوامل داخلی بازمی‌گردند و از این موانع می‌توان با عنوان خودتحریمی‌ها یاد کرد.
اگر به گزارش‌های پایش محیط کسب و کار ـ که توسط اتاق بازرگانی ایران به صورت فصلی تهیه و منتشر می‌شود ـ نگاه کنیم، خواهیم دید در فهرست ۲۸ مؤلفه تأثیرگذار بر محیط کسب و کار، از این دست خود تحریمی‌ها کم نیستند. به عنوان نمونه یکی از این خودتحریمی ها، فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه‌های اجرایی می‌باشد.
در اهمیت موضوع فساد و تاثیرگذاری آن بر کسب و کار‌ها همین بس که جمال رازقی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان فارس طی مصاحبه‌ای در نوزدهم مرداد ۱۳۹۷ اعلام کرد، فساد از موانع اساسی فضای کسب و کار و جذب سرمایه گذاری در کشور است، به گونه ای که بیش از سایر بخش ها، اقتصاد کشور را تحت تأثیر قرار داده است.
بررسی گزارش‌های پایش محیط کسب و کار در یک سال و نیم گذشته نشان می‌دهد، از دیدگاه فعالان اقتصادی مانعی به نام فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه‌های اجرایی، رفته رفته به مانع جدی تری بر سر راه کسب و کار‌ها تبدیل شده است.
نمودار زیر که از گزارش‌های پایش محیط کسب و کار استخراج شده است، به خوبی این موضوع را نشان می‌دهد. هر چه عدد مؤلفه به ده نزدیکتر باشد، نشان دهنده آن است که مؤلفه و مانع مورد نظر به مشکل جدی تری بر سر راه کسب وکار‌ها تبدیل شده و هر چه این عدد به صفر نزدیکتر باشد، نشان دهنده آن است که مانع و مؤلفه مورد نظر از دیدگاه فعالان اقتصادی تأثیر چندانی بر کسب و کار‌ها نداشته است. همان گونه که دیده می‌شود، در حالی که فعالان اقتصادی به مؤلفه و مانعی به نام فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه‌های اجرایی در بهار ۱۳۹۶ نمره ۶.۱۶ داده اند، این نمره در تابستان ۱۳۹۷ با رشدی ۱۸ درصدی به عدد ده (بدترین ارزیابی ممکن) نزدیکتر شده و به ۷.۲۸ رسیده است.
گزارش‌های پایش محیط کسب و کار نشان می‌دهند، در حالی که از نظر فعالان اقتصادی مؤلفه فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه‌های اجرایی در بهار ۱۳۹۶ در بین ۲۸ مؤلفه موجود به عنوان دهمین عامل تأثیرگذار بر محیط کسب و کار مطرح بوده است، این عامل در تابستان ۱۳۹۷ به پنجمین عامل تأثیرگذار بر محیط کسب و کار‌ها تبدیل شده است. این موضوع به نوعی نشان دهنده آن است که فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه‌های اجرایی از دیدگاه فعالان اقتصادی در یک سال و نیم گذشته بیشتر شده است.
البته از دیدگاه فعالان اقتصادی میزان تأثیرگذاری این مؤلفه بر محیط‌های کسب و کار در استان‌های مختلف متفاوت بوده است. نمودار زیر نشان می‌دهد مؤلفه فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه‌های اجرایی در تابستان ۹۷ در استان چهار محال و بختیاری در مقایسه با سایر استان‌ها مشکل و مانع جدی تری بر سر راه کسب و کار‌ها بوده است. همچنین این مؤلفه از دیدگاه فعالان اقتصادی استان سمنان در مقایسه با سایر استان‌ها کمتر بر محیط کسب و کار این استان تأثیرگذار بوده است.
در پایان باید یک بار دیگر به این موضوع اشاره کرد که برخی موانع و مشکلات موجود بر سر راه کسب و کار‌ها، اصلاً ارتباطی به آمریکا و تحریم‌های آن ندارد، بلکه این عوامل و موانع ریشه در داخل کشور دارند و مسئولین باید تلاش کنند تا این موانع را از سر راه کسب و کار‌ها بردارند؛ برای نمونه نمونه همان گونه که دیده شد، مؤلفه فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاه‌های اجرایی رفته رفته در یک سال و نیم اخیر به مانع جدی تری بر سر راه کسب و کار‌ها تبدیل شده است که این نشان می‌دهد باید مبارزه با فساد به شکل جدی تری از گذشته باید دنبال و به تعبیر رهبر انقلاب با این اژد‌های هفت سر مبارزه جدی تری شود.
