کتاب‌های صوتی عالی هستند اگر…
محمدحسن شهسواری با بیان این‌که کتاب صوتی همه‌اش مزایاست، در عین حال این موضوع را به رعایت کپی‌رایت آن منوط می‌داند.
این داستان‌نویس در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: از این‌که کتاب صوتی باعث کاهش مطالعه شود هیچ نگرانی ندارم زیرا کسی که اهل کتاب است در درجه اول کتاب چاپی می‌خواند و اگر نتواست، کتاب الکترونیک می‌خواند و یا به کتاب صوتی گوش می‌دهد. اما دزدی و دانلود غیرقانونی کتاب صوتی را نمی‌توان کاری کرد. این از آسیب‌های کتاب‌های صوتی است.
او افزود: اگر در شرایطی قرار بگیرید که نتوانید کار دیگری انجام دهید گوش دادن به کتاب خیلی خوب است؛ مثلا من زمانی که از کرج به تهران می‌آمدم در روز چهار ساعت در راه بودم، و چه چیزی بهتر از این‌که کتاب صوتی گوش بدهم؟
شهسواری در ادامه تاکید کرد: کتاب‌های صوتی عالی هستند، البته اگر کپی‌رایت آن‌ها رعایت شود. رعایت نکردن حق تکثیر به ضرر نویسنده تمام می‌شود.
او با آوردن مثالی گفت: نشر «نی» ظاهرا به دلیل توزیع سریع و غیرقانونی کتاب‌های صوتی در اینترنت و شبکه‌های مجازی، ادامه تولید کتاب‌های صوتی را متوقف کرده، زیرا این کار برایش صرفه اقتصادی نداشت. البته من این موضوع را از طریق نشر پیگیری نکردم اما زمانی که در شهر کتاب پرس‌وجو کردم فروشنده این‌طور گفت.
این نویسنده اظهار کرد: ترجیح خودم این است که کتاب چاپی بخوانم اما همیشه در گوشی‌ام چند کتاب الکترونیک دارم و یک کتاب صوتی در ماشینم، برای زمان‌هایی که نمی‌توانم کتاب چاپی بخوانم یا کتاب به همراه ندارم. خیلی خیلی بعید است که فرد این امکان را داشته باشد که کتاب چاپی بخواند ولی به کتاب صوتی گوش کند. البته حتی اگر گوش کند چه ایرادی دارد؟ هرچند مطالعه کتاب، ذهن را فعال می‌کند.
او در ادامه تأکید کرد: بعید می‌دانم کتاب صوتی جایگزینی برای کتاب چاپی شود. همان‌طور که کتاب الکترونیک نتوانست کتاب کاغذی را از بین ببرد، کتاب صوتی هم نمی‌تواند. به نظرم این‌ها میزان مطالعه کتاب را بیشتر می‌کند. البته تجربه شخصی من این است از زمانی که کتاب الکترونیک آمد میزان مطالعه من به طرز معناداری بالا رفت زیرا جاهایی که نمی‌توانستم کتاب همراه خودم ببرم و یا این‌که فکر نمی‌کردم علاف شوم مثلا در مترو و جای اداری، سریع گوشی‌ام را برمی‌دارم و شروع به مطالعه می‌کنم.
شهسواری یادآور شد: اگر کپی‌رایت کتاب صوتی رعایت شود می‌تواند منبع درآمد خوبی برای ناشران باشد؛ همان‌طور که کتاب‌های الکترونیک منبع درآمدی برای ناشران شد. زمانی که کتاب الکترونیک آمد خیلی از ناشران مخالف آن بودند و مقاومت‌هایی از طرف آن‌ها صورت گرفت اما اکنون خود ناشران حامیان کتاب‌های الکترونیک شده‌اند.
این مدرس داستان‌نویسی با بیان این‌که به‌روز شدن ناشران به ساز و کار آن‌ها بستگی دارد، گفت: ناشر سود و زیان تولید کتاب صوتی را می‌سنجد و اگر سود داشته باشد وارد این کار می‌شود. ناشر حرفه‌ای بهتر از من بازار را می‌شناسند و بهتر می‌داند چه کاری انجام دهد، اما فکر می‌کنم ناشران می‌ترسند که کتاب به خاطر توزیع غیر قانونی آن در شبکه‌های مجازی خیلی سریع لو برود و از این کتاب‌ها استقبال نمی‌کنند.
او با تاکید بر این‌که برخی از کتاب‌ها برای تبدیل شدن به کتاب صوتی مناسب نیستند، اظهار کرد: ناشران احتمالا سراغ کتاب‌های پرفروش می‌روند و یا کتاب‌هایی که بشود به کتاب صوتی تبدیل‌شان کرد. در خارج از ایران همه کتاب‌های کلاسیک به کتاب‌های صوتی تبدیل شده‌اند و ناشران در ایران می‌توانند این کار را انجام دهند.
این نویسنده در پایان گفت: استفاده از گوینده خوب و موسیقی در جذابیت کتاب صوتی تأثیر دارد. در آمریکا و اروپا از بازیگران و گویندگان حرفه‌ای برای این کار استفاده می‌کنند؛ به طور مثال فرانسیس فورد کوپولا، کارگردان «پدرخوانده» به خاطر علاقه‌ای که به «شاهنامه» دارد از مارک تامپسون که از گویندگان «جنگ ستارگان» بود استفاده کرد تا «شاهنامه» را به صورت صوتی منتشر کردند، البته این کتاب صوتی همراه با کتاب نقاشی از داستان‌های «شاهنامه» منتشر شد.
