چه کسی کنارک را زد: جماران، جنگ الکترونیک یا موشک آمریکایی؟!

21 اردیبهشت 1399، موشکی به ناوچه کنارک، متعلق به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران اصابت کرد.
ارتش، ابتدا از بروز یک “حادثه” با یک شهید و تعدادی مجروح خبر داد ولی ساعاتی بعد که فضای مجازی پر از اخبار ضد و نقیض شد، منابع رسمی اعلام کردند که در جریان یک تمرین نظامی، ناوچه جماران به اشتباه ناوچه کنارک را مورد هدف یک موشک کروز قرار داده است. بر اساس آمار رسمی، این رویداد 19 شهید و 15 مجروح داشته است.

این روایت رسمی، اما تنها دو روز دوام آورد و سایت”آجا” -رسانه ارتش در فضای مجازی- با انتشار فیلمی احتمال دیگری را مطرح کرد که اگر درستی آن اثبات شود، صورت مسأله به طور کامل عوض می شود.

در ویدئوی منتشره توسط ارتش آمده است: “نقص فنی در موشک تولید شده توسط صنعت، علت اصلی این تشخیص اشتباه بوده است اما احتمال جنگ الکترونیک از سوی دشمن نیز وجود دارد.”

17 روز قبل از این واقعه، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تهدید کرده بود که به شناورها ایرانی حمله خواهد شد. او پس از آن که چند قایق ایرانی به یکی از ناوهای آمریکایی نزدیک شده بودند به نیروهای آمریکایی دستور داد به هر شناور ایرانی که برای کشتی‌های آمریکایی در دریا مزاحمت ایجاد کرد شلیک و آن را نابود کنند.

کمتر از سه هفته بعد، یک ناوچه ایرانی در دریای عمان به طرز عجیبی منهدم شد و ارتش نیز احتمال جنگ الکترونیک از سوی “دشمن” را محتمل می داند.

این که آیا با تکنولوژی های مرتبط با جنگ الکترونیک می توان موشک کروز را از مسیر خود منحرف کرد یا خیر، پرسشی است که باید کارشناسان فنی و نظامیبدان پاسخ دهند، هر چند تصریح ارتش بر احتمال جنگ الکترونیک، این گزاره را تقویت می کند که چنین امکانی به لحاظ فنی وجود دارد.

اگر واقعاً در ماجرای کنارک، پای دشمن در میان باشد، پس می توان به این احتمال نیز فکر کرد که همان دشمنی که متهم به جنگ الکترونیک است، ای بسا متهم به این باشد که خودش موشکی را به سمت ناوچه ایرانی شلیک کرده است.
اگر این فرضیه مقرون به صحت باشد، شاید طرف ایرانی برای کنترل و مدیریت اوضاع آن را اعلام نکرده است که در شرایط کنونی، احتمالاً می تواند تصمیم مدبرانه ای باشد.
جمهوری اسلامی، می کوشد تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا -که پاییز امسال برگزار می شود- رابطه کنونی اش با آمریکا را به شکل کنونی و مدیریت شده پیش ببرد تا بلکه با شکست ترامپ، فضای بهتری بین ایران و امریکا ایجاد شود.

در شرایط کنونی که نظرسنجی ها در آمریکا چندان باب میل رئیس جمهور این کشور نیست، هر گونه تنشی به ویژه از نوع نظامی بین ایران و آمریکا، مشخصاً به نفع شخص ترامپ تمام خواهد شد. لذا فارغ از ماجرای کنارک، بعید نیست که ترامپ بخواهد بازی را بر هم بزند و با ایجاد تنش و درگیری، شانس رو به افول خود برای برنده شدن را احیا کند.
لذا عقلای قوم در ایران می کوشند در ماه های باقی مانده تا انتخابات آمریکا، از بازی در زمین ترامپ خودداری کنند و تسویه حساب ها و تعاملات را به مشخص شدن فضای 4 سال بعدی امریکا منوط کنند.

در نهایت با توجه به این که آنچه ذکر شد، تنها فرضیاتی – البته قابل تأمل – در باره این ماجرا هستند، تا مشخص شدن همه ابعاد موضوع، به روایت رسمی بر می گردیم: ناوچه جماران به اشتباه ناوچه خودی را زد.