چه کسانی از کاهش قیمت نفت سود می برند؟
با افت ۳۰ درصدی قیمت نفت در عرض مدت یک ماه، واردکنندگان نفت نفس راحتی می‌کشند، در حالی که صادرکنندگان کمی نگران شده‌اند.
در مجموع، بررسی بلومبرگ نشان می‌دهد اخبار مربوط به قیمت پایین‌تر نفت برای همه به خصوص برای بازارهای نوظهور، خوب است. بنا بر برآورد “کپیتال اکونومیکس”، هر ۱۰ دلار کاهش قیمت نفت به معنای افزایش درآمد بزرگترین واردکنندگان نفت معادل ۰.۵ تا ۰.۷ درصد تولید ناخالص داخلی آنها است.
اما رشد اقتصادی در بازارهای نوظهور امسال کند شده و باعث شده شماری از پیش‌بینی‌کنندگان در پیش‌بینی خود از میزان رشد تقاضا برای نفت، بازنگری کنند. قیمت‌های پایین نفت احتمالا تقاضای بیشتر را تشویق خواهد کرد؛ به خصوص اگر ارزش دلار آمریکا ضعیف شود. قوی شدن دلار مانعی برای رشد تقاضا برای نفت است زیرا نفت را که به این ارز قیمت گذاری می‌شود برای خریداران غیرآمریکایی گران‌تر می‌کند.
تقاضای بیشتر در مجموع برای تولیدکنندگان خوب است اما باید در قیمت مناسبی باشد و طبق معمول، تولیدکنندگان و واردکنندگان نفت دیدگاه متفاوتی درباره قیمت مناسب دارند. در واقع بنا بر برآورد “کپیتال اکونومیکس”، کاهش ۱۰ دلاری قیمت نفت به کاهش ۳.۵ درصدی تولید ناخالص داخلی در کشورهای منطقه خلیج فارش و کاهش ۱.۵ درصدی تولید ناخالص داخلی در امارات متحده عربی، روسیه و نیجریه منجر می‌شود.
شاید این بهترین خبر نباشد اما به نظر می‌رسد اقتصادهای خلیج فارس کاملا در برابر شوک‌های قیمت نفت مقاوم هستند. “کپیتال اکونومیکس” برآورد کرده است که حتی اگر قیمت نفت به ۴۰ دلار و حتی ۳۰ دلار در هر بشکه کاهش پیدا کند، برخی از اقتصادهای خلیج فارس شامل عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت و قطر قادر خواهند بود با استفاده از ذخایر ارزی حداقل به مدت یک دهه، کسری بودجه خود را رفع کنند. یک نکته جالب که “کپیتال اکونومیکس” یادآور شده، این است که امارات متحده عربی می‌تواند کسری بودجه خود را به شکل نامحدود تامین کند.
با این حال صندوق بین‌المللی پول اخیرا هشدار داده که اقتصادهای خلیج فارس در برابر شوک قیمت نفت آسیب پذیر مانده‌اند. این وام دهنده جهانی خاطرنشان کرده که در کشورهای متعددی از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی، درآمدهای بالاتر نفت در اوایل امسال افزایش هزینه عمومی را کاملا تحت پوشش قرار داده است. اما این ریسک وجود دارد که تعهد این کشورها برای اجرای تدابیر مالی کلیدی و اصلاحات ساختاری در فضای قیمت‌های بالاتر نفت، ضعیف شود.
اکنون که قیمت‌ها دوباره افت کرده، کشورهای صادرکننده بزرگ نفت انگیزه لازم را برای ادامه تلاش‌های متنوع سازی اقتصادشان دارند؛ بنابراین این اتفاق برای آنها نیز مثبت خواهد بود. با این حال به نظر می‌رسد بسیاری از تحلیلگران بازار انتظار دارند افت قیمت نفت موقتی باشد و نفت دوباره به بالای محدوده ۵۰ تا ۶۰ دلار بازگردد.
اکثر تحلیلگران انتظار دارند اوپک با کاهش تولید حداقل به میزان یک میلیون بشکه در روز موافقت کند و روسیه با وجود احتیاطی که برای دادن هر گونه تعهد کاهش تولید به خرج می‌دهد به این توافق ملحق شود. این امر قیمت‌ها را بالا خواهد برد و احتمالا باعث انتقاد دوباره ترامپ و فشار بر اققتصادهای نوظهور می‌شود. اما برخی مانند تحلیلگران مورگان استنلی نسبت به چنین رویدادی مطمئن نیستند و احتمال توافق کاهش تولید را ۶۶ درصد برآورد کرده‌اند.
بر اساس گزارش اویل پرایس، این به معنای آن است که اوپک و روسیه که تاکنون نسبت به ایده کاهش جدید تولید نفت راغب نبوده‌اند در سطوح فعلی به تولید ادامه می‌دهند. با این حال اگر سناریوی نفت ۴۰ دلاری و حتی ۳۰ دلاری “کپیتال اکونومیکس” محقق شود، پیامد آن برای اقتصادهای نوظهور و صادرکنندگان نفت جالب خواهد بود.
