چند گام تا شکست کامل برجام
مذاکرات وین بر سر احیای برجام در آستانه شکست کامل است و این موضوع غربیها را برای چگونگی مواجهه با برنامه اتمی ایران دچار مشکل کرده است.
رویترز نوشت: درحالیکه غربیها هنوز امید خود را از دست نداده و به طور کامل دست از برجام نشستهاند اما این گمانه به سرعت در حال انتشار است که ممکن است احیای برجام به شکست بیانجامد.
یکی از منابع، که مانند سایر منابع نقل قول شده به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، گفت: آنها شلنگ خون را از بازوی بیمار بیرون نمیکشند اما انتظار کمی دارم که راه مثبتی وجود داشته باشد. چهار دیپلمات غربی نیز این عقیده را تکرار کردند که توافقی که ایران با بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و ایالات متحده در سال ۲۰۱۵ منعقد کرده بود، در حال زوال است.
گفتگوها تا ماه مارس خوب پیش میرفت اما اختلافات بر سر خروج نام سپاه از لیست گروههای تروریستی آمریکا (FTO) به مشکل برخورد. درخواست تهران برای خروج نام سپاه از این لیست با مخالفت بیشتر نمایندگان کنگره آمریکا مواجه شده است و این موضوع بایدن را نیز در شرایط دشواری قرار داده است زیرا انتخابات میاندورهای ۸ نوامبر کنگره ایالات متحده باعث میشود جو بایدن، با مخالفان خود مجبور به مدارا شود.
یک مقام ارشد آمریکایی در این باره گفت: اگر آنها آماده کنار گذاشتن خواستههای فرابرجامی خود نیستند و به اصرار بر لغو FTO ادامه میدهند و از رسیدگی به نگرانیهای ما که فراتر از برجام است خودداری میکنند، بله، ما به بنبستی میرسیم که احتمالاً به نتیجه نخواهد رسید.
با این حال ایران بر موضع خود مبنی بر خروج سپاه از این لیست اصرار دارد و به نظر میرسد قصد کوتاه آمدن در این مورد را نداشته باشد.
به هرحال و با توجه به جنگ اوکراین و تحریم غرب علیه روسیه، ایران امیدوار است به صادرات نفت خود ادامه دهد و درآمدهای خارجی خود را افزایش دهد.
بااینکه آمریکا به شدت نگران رسیدن چند ماهه ایران به قابلیت تولید سلاح اتمی است اما در صورت اعلام شکست کامل مذاکرات برجام، راهحلهای جایگزین بسیار کمی برای آمریکا در رابطه با ایران وجود دارد.
به جز اقدام نظامی ایالات متحده یا اسرائیل برای نابودی سایت های هسته ای ایران، اهرم اصلی قدرتهای بزرگ کاهش صادرات نفت ایران است. اما در حالی که واشنگتن حمایت ضمنی مسکو و پکن را برای محدود کردن صادرات ایران از طریق تحریمها در سال های قبل از توافق ۲۰۱۵ به دست آورد، در حال حاضر چنین اتفاق نظری در میان قدرت های بزرگ وجود ندارد.
تهاجم روسیه به اوکراین علیرغم هشدارهای آمریکا و اروپا نشان میدهد که نمیتوان رضایت مسکو را مسلم انگاشت. چین هم خریدار اصلی نفت ایران است و بعید است به خواستههای آمریکا در این مورد تن در دهد.
با این حساب ایالات متحده باید یک تلاش برای کاهش صادرات نفت روسیه و دیگری برای کاهش صادرات ایران را مدیریت کند.