چند میلیون بشکه دردسر برای سیاست خارجی آمریکا

تا اجرای دور دوم تحریم‌های آمریکا علیه صادرات نفت ایران کمتر از یک ماه دیگر باقی مانده است، اما تاکنون نه صادرات نفت ایران به صفر رسیده است و نه مشتریان نفت ایران برای توقف خرید نفت از ایران ابراز تمایل کرده‌اند.

به گزارش فرارو، مقامات آمریکایی پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از توافق هسته‌ای، اعلام کردند که صادرات نفت ایران باید تا جای ممکن به صفر برسد. آن‌ها تقریبا به تمام کشور‌های مشتری نفت ایران هم سفر کردند. اما تاکنون فقط چند کشور، که مشتری عمده نفت ایران نیستند، با آمریکا همراهی کرده‌اند.

آژانس بین المللی انرژی تخمین کرده که صادرات نفت ایران در ماه دسامبر به ۱.۶ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. اگر چه این مقدار صادرات نسبت به ماه قبلی کمتر است، اما به گفته وبگاه تخصصی نفت، اویل‌پرایس، این مقدار از هدف آمریکایی‌ها مبنی بر قطع کامل صادرات نفت ایران بسیار دور است. از دیدگاه این وبگاه، پیش‌بینی می‌شود که کاهش صادرات نفت ایران ادامه پیدا کند، اما تحلیلگران اندکی وجود دارند که معتقدند دولت ترامپ صادرات نفت ایران را به صفر خواهد رساند.

در حالی که کمی بیش از دو هفته دیگر تا اجرای دور دوم تحریم‌های آمریکا باقی مانده است، خبرگزاری رویترز در گزارشی از خرید حجم بی‌سابقه نفت ایران توسط چین خبر داد. تخمین می‌شود که ۲۰ میلیون بشکه نفت در چند هفته آینده از ایران به چین صادر خواهد شد.

ایران برای استمرار فروش نفت راه‌حل‌‎هایی پیدا کرده است. به گفته اویل‌پرایس، ایران بخشی از تولید نفتش را در کشتی‌هایی در خلیج فارس ذخیره کرده است. علاوه بر این، از آنجا که متوقف کردن تولید نفت دشوار است، ایران در دریا هم نفت ذخیره کرده است. این ذخایر در ماه سپتامبر بیشتر شده، اما طبق گزارش آژانس بین المللی انرژی، ذخایر مزبور به دلیل اینکه چندین محموله به چین و هند صادر شده، کاهش یافته است.

افزایش محموله‌ها نشان می‌دهد که ایران مصمم است صادرات نفت را ادامه دهد. یک منبع در شرکت ملی نفتکش ایران، به رویترز گفت: “همانطور که رهبران ما گفتند؛ متوقف کردن ایران از فروش نفتش، غیرممکن خواهد بود. ما راه‌های متعددی برای فروش نفت‌مان داریم”.

به نوشته اویل‌پرایس، شواهد دیگری وجود دارد که نشان می‌دهد از آنچه رسما اعلام شده، ایران موفق شده نفت بیشتری را صادر کند. نفتکش‌های شرکت ملی نفتکش ایران، برای اینکه محموله‌هایشان را پنهان کنند، سیستم‌های مسیریابی‌شان را خاموش کرده‌اند. داده‌های ماهواره‌ای نشان می‌دهد که تعداد بیشتری از نفتکش‌ها به سمت هند حرکت می‌کنند. محموله‌های پنهانی از ایران به هند، محدودیت قدرت آمریکا را نشان داد. اعطای تخفیفات، استفاده از محموله‌های ثبت‌نشده، معامله تهاتری و سایر راه‌های سری حتی بعد از چهارم نوامبر هم به استمرار صادرات ایران کمک خواهند کرد.

این روزها، برخی رسانه‌ها از ترفند‌های ایران برای دور زدن تحریم‌های نفتی آمریکا بیشتر سخن می‌گویند. خاموش کردن سیستم مسیریابی نفتکش‌های ایرانی توجه ناظران را جلب کرده است.

وبگاه سی‌بی‌سی‌نیوز گزارش مفصلی در این باره منتشر کرده و این ترفند را دردسری برای سیاست خارجی آمریکا توصیف کرده است. این وبگاه نوشت: “این چیزی شبیه به یک داستان دزدان دریایی است. اما حوزه مرسوم تجارت بین المللی، در هفته‌های اخیر با ناوگانی از کشتی‌های ناشناس دست‌وپنجه نرم کرده است. این کشتی‌ها چندین میلیون بشکه دردسر برای سیاست حارجی آمریکا حمل می‌کنند”.

طبق آمار رسمی، ایران در ماه گذشته، ۱.۸ میلیون بشکه در روز صادر کرده است. تحریم‌های آمریکایی ماه آینده اجرا خواهد شد، اما به گفته سی‌بی‌سی‌نیوز، ایران راه‌های خلاقانه‌ای برای دو زدن تحریم‌های آمریکا پیدا کرده است. افرادی که روی ترافیک جهانی نفتکش‌ها نظارت می‌کنند، ماه گذشته ۱۲ نفتکش حامل نفت ایران را شناسایی کردند که سامانه‌های مسیریابی‌شان را خاموش کرده‌اند.

البته دردسر‌های آمریکا فقط به خاموشی دستگاه مسیریابی محدود نمی‌شود. اخیرا خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی اعلام کرد که سازمان اوپک برای افزایش تولید نفت با دشواری‌هایی مواجه شده است.

مضاف بر این، با وجود نزدیک شدن موعد اجرای تحریم‌های آمریکا، چین و هند، دو مشتری بزرگ نفت ایران، همچنان نفت ایران را می‌خرند و هیچ نشانه‌ای آشکار نشده است که این دو کشور قصد دارند با تحریم‌های آمریکا همراه شوند.