چرا 90 درصد بودجه ستاد احیای دریاچه ارومیه در سال 95 محقق نشد؟

با انتشار گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۵ کل کشور که بر اساس آن ۹۵ درصد منابع و نیز ۸۷ درصد مصارف بودجه این سال محقق شده است، سئوالی که برای بسیاری از شهروندان ایرانی و نیز کارشناسان مطرح می شود این است که چرا در همین سال بودجه بسیاری از نهادهای حساس و حیاتی کشور به میزان قابل توجهی محقق نشد؟ نهادهایی مثل ستاد احیای دریاچه ارومیه که مدیران ارشد آن بارها از عدم تحقق بودجه در مورد آن گلایه کردند.

به گزارش تابناک، عادل آذر، رئیس دیوان محاسبات کشور روز گذشته گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۵ کل کشور را به همراه جزئیاتی از نحوه تأمین منابع و نیز مصارف بودجه این سال در صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرائت کرد که ابهامات فراوانی را در مورد نحوه عملکرد مدیران ارشد دولت یازدهم در رابطه با نحوه توزیع بوجه در این سال به وجود آورد.

رئیس دیوان محاسبات کل کشور در صحن علنی مجلس و در رابطه با منابع بودجه سال ۹۵ از تحقق ۹۵ درصدی این بودجه که مبلغ کل آن نهصد و هشتاد و دو هزار و هشتصد و هفده میلیارد تومان بود خبرداد و میزان پیش بینی منابع عمومی دولت را نیز بالغ بر دویست و نود و چهار هزار و سیصد و نود و چهار میلیارد تومان عنوان کرد که ۹۷ درصد آن محقق شده است.

آذر با اعلام میزان پیش بینی منابع عمومی دولت که بالغ بر چهل و یک هزار و یکصد و سی و چهار میلیارد تومان بوده و ۷۷ درصد آن محقق شده است، میزان پیش بینی منابع بودجه شرکت های دولتی، بانک ها و موسسه های انتفاعی وابسته به دولت را نیز بالغ ششصد و هشتاد و هفت هزار و چهل و سه میلیارد تومان دانست که ۹۵ درصد آن محقق شده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود نیز و در مورد میزان تحقق مصارف بودجه سال ۹۵ میزان پیش بینی مصارف را معادل یک میلیون و پنج هزار و هشتصد و سه میلیارد تومان عنوان کرد که بر اساس بررسی های دیوان محاسبات، ۹۱ درصد آن محقق شده است و مصارف عمومی و مصارف اختصاصی دولت نیز به ترتیب ۸۷ درصد و ۷۹ درصد محقق شده است.

بر اساس گزارش دیوان محاسبات کل کشور که خبر از تحقق میزان بالایی از منابع و مصارف بودجه سال ۹۵ می دهد، ابهام هایی در مورد چرایی عدم تحقق بودجه بسیاری از نهادهای مهم و حیاتی کشور در همین سال مورد اشاره مطرح می شود.

در سال ۹۵ جدا از برخی مراکز و نهادهای دولتی مهم مثل وزارت بهداشت و درمان، وزارت کار و نیز بسیاری از دانشگاه های کشور که از عدم تحقق بودجه های خود به صورت کامل شکایت داشتند، سازمان حفاظت محیط زیست و نیز ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز از عدم پرداخت کامل بودجه های مصوب به این نهادها گلایه مند بودند.

در سال ۹۵ بسیاری از اداره کل های استانی سازمان محیط زیست از جمله اداره کل استان آذربایجان غربی از عدم تحقق بخش زیادی از بودجه های مصوب این اداره کل خبر دادند و ضمن گلایه از تنظیم بودجه های غیر واقعی و افزایش خسارت های این بی توجهی به محیط زیست استان، تنها راه خروج از مسئله را شناسایی منابع جدید درآمدی دانستند.

همچنین ستاد احیای دریاچه ارومیه که از سال ۱۳۹۳ به صورت رسمی کار خود را به منظور احیای این دریاچه آغاز کرد و بر اساس مستندات موجود و نیز گفته های مسئولان ارشد، سالانه ۲ هزار میلیارد تومان بودجه برای آن اختصاص یافته بود، در سال ۹۵ با مشکل شدید بودجه مواجه شد و بخش عمده ای از منابع مالی این ستاد یعنی معادل ۹۰ درصد پرداخت نشد.

مسعود تجریشی مدیرکل تلفیق و برنامه ریزی ستاد احیا در زمستان سال ۹۵ و در گفت و گو با «تابناک»، ضمن اشاره به اختصاص سالانه ۲ هزار میلیارد تومان بودجه برای احیای دریاچه ارومیه و لزوم تأمین این بودجه در موعد مقرر، افزود: تنها ۱۰ درصد از بودجه مورد اشاره یعنی مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان آن هم در فصل سرد سال به ستاد اختصاص یافت که نه تنها نیازهای اجرایی این ستاد را تأمین نمی کند بلکه به دلیل پرداخت دیرهنگام و بازه زمانی زمستان، عملاً قابلیت استفاده چندانی را نخواهد داشت.

صرف نظر از اینکه با مبلغ ۲ هزار میلیارد تومان چه اقداماتی ممکن بود در مسیر احیای دریاچه ارومیه رخ بدهد که با عدم پرداخت آن رخ نداد و یا این مهم که پرداخت ۲۰۰ میلیارد تومان چه فرصت هایی را از مسئولان اجرایی برای احیای دریاچه گرفت، سئوال مهم و اساسی این است که چرا میزان پیش بینی بودجه ستاد احیای دریاچه ارومیه (۲ هزار میلیارد) با مبلغ تحقق یافته (۲۰۰ میلیارد) تفاوت فاحش و چشمگیری دارد؟

اگر منابع و مصارف بودجه سال ۹۵ به میزان بالایی (۹۵ درصد) تحقق یافته است، پس چرا در مورد ستاد احیای دریاچه ارومیه تنها ۱۰ درصد بودجه محقق شد؟

اگر بپذیریم ۹۰ درصد بودجه ای که در رابطه با دریاچه ارومیه محقق نشد را می توان در قالب ۵ درصد بوجه کل کشور که تحقق نیافت تعریف کرد، باز هم سئوال مهم و اساسی این است که آیا واقعاً اهمیت و حساسیت دریاچه ارومیه آنقدر نبود که پیش از تحقق بودجه در بخش های دیگر دولتمردان به تحقق اعتبارات این موضوع حساس شوند؟

با شرایطی که در رابطه با بودجه ستاد احیاء دریاچه ارومیه در سال ۹۵ پیش آمد و البته این موضوع در سال ۹۶ نیز تکرار شد، این احتمال وجود دارد که مسئولان اجرایی بودجه های اختصاصی این ستاد را در بخش های مختلف دیگر هزینه کرده باشند که البته این اقدام نیز بر اساس قانون تخلف است.

همانطور که آمد علی رغم تحقق ۹۵ درصدی بودجه کل کشور در سال ۹۵ ، بودجه نهادهای بسیاری از دستگاه های دلتی با اختلاف چشمگیری نسبت به میزان پیش بینی ها محقق نشد که دریاچه ارومیه و ستاد احیاء تنها یکی از نمونه های آن بود؛ اشکالی که به نظر موضوعی جدیدی نیست و در آینده نیز تکرار خواهد شد.

به این مسئله باید این نکته افزود که در سال ۹۵ ، بودجه بسیاری از نهادها و ارگان های کشوری با درصد بالایی محقق شد و این به خوبی بیانگر آن است که مسئولان برای بسیاری از وظایف و موضوعات دیگر اهمیتی به مراتب بالاتر از مشکلاتی چون خشک شدن دریاچه ارومیه قائل می شوند.