چرا لاریجانی دوباره رئیس شد؟

علی لاریجانی اگر نگوییم به شخصیت «خاکستری سیاست» ایران تبدیل شده است اما قطعا یکی از مهره‌های کلیدی شطرنج سیاست داخلی این روزهای کشور است؛ کسی که هم اصولگرایان تندرو به نفع او میدان رقابت را ترک می‌کنند و هم اصلاح طلبان در حمایت از او یا عارف دچار تردید می‎شوند.
مژده هادی‎زاده: او برای یازدهیمن سال در راس هرم بهارستان قرار گرفت و بار دیگر ریاست قوه مقننه به نامش خورد؛ هرچند چهاردهمین انتخاب برای تکیه بر کرسی ریاست -3 بار در انتخابات هیات رئیسه موقت و 11 بار در انتخابات هیات رئیسه دائم- علی لاریجانی را با چالش ریزش رای مواجه کرد؛ اما هرچه بود او رکورد دار ریاست بر خانه ملت شد و دوباره در کانون توجهات قرار گرفت.

کشمکش میان چپ و راست

همیشه علی لاریجانی به عنوان یک چهره اصولگرا شناخته شده است اما اصولگرایی او متفاوت از برادرانش است. تفاوت اینجا عیان می شود که علی لاریجانی تلاش می کند بیش از آنکه خود را اصولگرای دو آتیشه نشان دهد و با استفاده از کلیدواژه هایی چون فتنه و سران فتنه و … جناح اصلاح طلب را از خود برنجاند با در پیش گرفتن مشی اعتدالی هم حمایت جناح خود را در کارنامه داشته باشد، هم رای اصلاح طلبان را به سبدش اضافه کند. کما اینکه در مراسم عزاداری محرم در جماران کنار سیدمحمد خاتمی نشست.

او با این منش تا امروز به خوبی توانسته است نقش کلیدی در شطرنج سیاست داخلی را بازی کند. بازی‌ای که حتی در روزهای منتهی به انتخابات هیات رئیسه در اجلاسیه سوم مجلس دهم توانست اصلاح طلبان را در حمایت از عارف یا لاریجانی دچار اختلاف کند. او که می داند با کدام طیف چگونه نشست و برخاست کند؛ این روزها به گونه ای رفتار کرده است که هم اصولگرایان تندرو و هم اصلاح طلبان در شرایطی که خطر حضور رقیب را احساس کنند؛ رای خود را به نام او ثبت می کنند تا به قول خودشان «دفع افسد» کرده باشند.

نقد مجلسی‌ها

وقتی آرای علی لاریجانی در مجلس دهم از 237 رای در اجلاسیه اول به 147 رای در اجلاسیه سوم می رسد، یعنی دلخوری هایی وجود دارد که برخی نمایندگان بعد از سه سال در رایشان تجدید نظر کرده اند. برخی نمایندگان مدعی مدیریت جانبدارانه او در مجلس هستند. تذکرات اخیر حاجی دلیگانی، ذوالنوری و مصطفی کواکبیان حاکی از چنین نقدی است. چه آنکه کواکبیان از او می خواهد که به جای رئیس، سخنگوی مجلس باشد.

اما بهروز نعمتی از اعضای شورای مرکزی فراکسیون مستقلین و از حامیان علی لاریجانی در این رابطه به خبرآنلاین می گوید: همواره آقای لاریجانی برای تصمیم‌گیری‎های کلان در مجلس نظرسنجی می‌کند تا براساس مشارکت جمعی، تصمیمی اتخاذ شود؛ چرا که مبنای کار مجلس رأی‌گیری است. سپس هر دیدگاهی که بتواند رأی اکثریت نمایندگان را جلب کند، پیگیری می‌شود. (اینجا)

او یک اصولگراست

در جریان سومین انتخابات هیات رئیسه مجلس اتفاقی رخ داد که نه تنها علی لاریجانی بلکه هیچ کس دیگری فکرش را هم نمی کرد. لاریجانی در مواجهه با محمدرضا عارف که یک بار آن را در هیات رئیسه موقت با اختلاف 68 رای شکست داده بود، این بار کمتر از رقیب رای آورد و نهایتا با حمایت اصولگرایانی مانند طیف حمیدرضا حاجی بابایی و اعضای جبهه پایداری کرسی ریاست، دوباره به نام او ثبت شد.

این روند حاکی از آن است که تمایل اصولگرایانه لاریجانی بر همزیستی مسالمت آمیزش با جریان چپ می چربد و همین موضوع باعث می شود تا حسن نوروزی نماینده اصولگرای مجلس و عضو فراکسیون ولایی درباره او بگوید: ریاست علی لاریجانی را همه ما قبول داشته و داریم، کسی علم و تجربه او را برای اداره مجلس فعلا ندارد. او می گوید: شبهه‌هایی وجود داشت که لاریجانی ریاست خود را از اصلاح‌طلبان وام می ‌گیرد، اما اتفافات مجلس نشان داد لاریجانی ریاست خود را مدیون اصولگرایان است، چه مستقلین و چه ولایی‌ها. چون حتی یک نفر هم از اصلاح‌طلبان و فراکسیون امید به لاریجانی رای نداد، همه یک طرف ایستادند و لاریجانی و اصولگرایان در یک طرف. او به ایلنا گفته است: برخی می‌گفتند لاریجانی در انتخابات بعدی ریاست جمهوری و بعد از روحانی در اردوگاه اصلاح‌طلبان قرار می‌گیرد، اما خلاف این گفته ثابت شد و همگان دریافتند که لاریجانی در اردوگاه اصولگرایان است، در واقع تنها راه حیات سیاسی علی لاریجانی باقی ماندن در اردوگاه اصولگرایان است.

چرا لاریجانی دوباره رئیس شد؟

هرچند برای ریئس ماندن یا نماندنش جنجالی در مجلس به پا شد اما علی لاریجانی به دلایلی که غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی آن را توصیف می کند رئیس ماند. جعفرزاده در گفت و گو با خبرآنلاین دلیل انتخاب دوباره علی لاریجانی برای ریاست را اینگونه تشریح کرد: توانایی و قدرت اداره کردن 290 نماینده مجلس بسیار سخت است، آقای لاریجانی تجربه و سابقه اداره مجلس در فضای به شدت چندقطبی را دارد و می تواند جناح‌های داخل مجلس را مدیریت کند.

او گفت: هر کدام از نمایندگان از یک حوزه انتخابیه با فرهنگ و آداب مخصوص آن منطقه به پارلمان آمده‎اند، ضمن آنکه جزء اقشار مختلف اجتماعی از مهندس، دکتر، معلم و استاد دانشگاه تا کارگر و کارمند هستند. بنابراین همگراکردن همه نمایندگان برای تصمیم گیری گروهی، هنر خاصی می خواهد که فعلا فقط آقای لاریجانی این هنر را دارد