پیام سیاسی اظهارات اخیر سخنگوی جمنا چه بود؟ / پشت پرده مخالفت جمنا با ایده رئیس جمهور نظامی

سخنگوی جمنا در حالی با ایده رئیس جمهور نظامی مخالفت کرده است که خبرهای غیررسمی از فعال شدن ستاد انتخاباتی محسن رضایی، محمدباقر قالیباف و حسین دهقان حاکیت دارد. در این شرای باید پرسید که پیام سیاسی حرف های حسینی چیست و مخاطب او کیست؟

به گزارش نامه نیوز، اصولگرایان در حالی تحرکات انتخاباتی خود را کلید زده و آرام آرام پیش می روند که رقبای اصلاح طلبشان درگیر موضوعاتی کلی تر همچون اصلاح اصلاحات یا ارائه راهکار برای برون رفت از وضعیت موجود هستند. اصلاح طلبان که اخیرا تحت فشار گروه پشیمان از رای و طیف تندرو موسوم به برانداز قرار گرفته اند همه هم و غم خود را بر خروج از وضعیت موجود قرار داده اند اما جریان مقابل چندان نگران این حرف ها نیست. وضعیت پیچیده جریان اصلاح طلب را نیز غنیمت شمرده و خونسردانه مشغول پیگیری فعالیت های انتخاباتی خود هستند. همین است که هر از گاهی خبر می رسد فلان چهره های سیاسی ستاد انتخاباتی خود را فعال کرده و یا بهمان تشکل سیاسی از تهران مهاجرت کرده است.

آنها ایده های مختلفی را هم پیگیری می کنند از رئیس جمهور نظامی گرفته تا اتکا به جمنا. تازه ترین اخبار در این حوزه اما از پویاتر شدن جمنا حکایت دارد. همین چند روز قبل بود که سید محمد حسینی سخنگوی جمنا به تشریح آخرین اقداماتشان پرداخت. وجه حائز اهمیت حرف های حسینی اما آنچه در جلسه اخیر جمنایی ها گذشته بود، نیست. نکته قابل تامل تر انتقادات او از جریان اصولگرا بود. انتقادات سخنگوی جمنا از جریان متبوع خود حاوی چند پیام سیاسی مهم بود که فهم آن در تشریح و شاید هم تغییر معادلات سیاسی آتی بسیار موثر خواهد بود.

حسینی در توضیح اشکالات کارشان در انتخابات 92 به چند صدایی و نداشتن یک کاندیدای واحد اشاره کرد و در بررسی سال 94 نیز از لیستی عمل نکردن راستگرایان انتقاد کرد. او به ضعف های دیگری همچون کاهش ارتباط با توده ها و انفعال در فضای مجازی نیز اشاره کرد اما مهم ترین بخش از حرف هایش آنجا بود که گفت: « ما متأسفانه فقط در مقاطع انتخابات فعال می‌شویم. در حالی که کار سیاسی یک کار مداوم است و تنها نمی‌شود به یک مقطع اکتفا کرد. باید مثلاً در فاصله 4 ساله دو انتخابات ریاست جمهوری فعالیت کرد. نه اینکه از فردای انتخابات به کما برویم تا دور بعدی آغاز شود.»

بر اساس این بخش از حرف های حسینی می توان منطق فعالیت انتخاباتی در شرایط کنونی را درک کرد. قراردادن توصیه او مبنی بر لیستی عمل کردن در کنار زمزمه هایی که در مورد تهیه فهرست از سوی ابراهیم رئیسی و حلقه نزدیکان او به گوش می رسد نیز نتیجه قابل توجهی خواهد داشت.

سخنگوی جمنا در بخش دیگری از سخنان خود ،انتقادات را از صدا و سیما آغاز کرد و به شورای نگهبان رسید. انتقادات او از جنس انتقادات اصلاح طلبان به این دو نهاد نبود اما در نوع خود قابل توجه بود. هرچه باشد اصولگرایان هیچ وقت مثل رقبای خود مورد بی مهری صدا و سیما قرار نگرفته و یا به صورت گسترده رد صلاحیت نشده اند. حال انتقاد از این دو نهاد چه معنایی می تواند داشته باشد غیر از تلاش برای افزایش محبوبیت در جامعه؟! فعالان سیاسی در هر دو جناح سیاسی می دانند که بدون حمایت مردم به جایی نخواهند رسید لذا در همه حال برای تقویت پایگاه اجتماعی خود می کوشند. جمنایی ها نیز می دانند که به کارکرد برخی از نهادها انتقاد وارد است. برای همین هم به شیوه سابق در مقابل ایرادات سکوت نکرده و اگرچه گاها از همین عملکرد مورد انتقاد منتفع شده اند اما لب به انتقاد گشوده اند تا نظر مردم را جلب کنند.

دیگر نکته حائز اهمیت در اظهارات سخنگوی جمنا، نظر او در مورد ایده کاندیدای نظامی بود. حسینی در حالی تاکید کرد « تجربه نشان می‌دهد که به هر دلیل در انتخابات متعدد چهره‌های نظامی چندان مقبولیتی ندارند» که خبرهای غیررسمی از فعال شدن ستاد انتخاباتی محسن رضایی، محمدباقر قالیباف و حسین دهقان حاکیت دارد. در عین حال زمزمه هایی نیز از احتمال کاندیداتوری حاج قاسم سلیمانی به گوش می رسد. در این شرایط سخنگوی تشکل انتخاباتی اصولگرایان می گوید « مردم نمی‌پذیرند که مسئولان کشور آدم‌های واداده‌ای باشند و تصور کنند که کشور به شیوه شاه سلطان حسینی اداره شود. صلابت و اقتدار لازم است اما ضرورت ندارد که یک فرد نظامی سکاندار کشور باشد. ممکن است برخی چهره‌های سیاسی دارای چنین ویژگی‌هایی باشند.»

مواضع حسینی در مورد کاندیدای نظامی چیزی نیست که بتوان ساده از کنار آن گذاشت. ضرورت توجه به این اظهارات از آن جهت نیست که ایده مذکور هوادار داشته یا مورد تایید باشد بلکه از آن رو است که دریابیم جمنایی ها چه مقصودی از بیان این حرف ها دارند. بدون شک آنان نیز به اندازه رسانه ها و مردم از فعالیت انتخاباتی برخی سیاسیون با سابقه نظامی آگاه اند. همچنین می دانند که ایده رئیس جمهور نظامی با استقبال جامعه مواجه نشده و نگرانی هایی نیز در مورد فاصله گرفتن از دموکراسی ایجاد کرده است. از این رو می توان در تحلیل اظهارات اخیر سخنگوی جمنا چند گمانه را مطرح کرد. نخست اینکه اعضای جمنا قصد دارند با یک تیر دو نشان زده و از یک سو به مردم بگویند که در مقابل هر اقدامی با شائبه نظامی گری ایستاده اند و از سوی دیگر به چهره های اصولگرا با پیشینه نظامی پیام دهند که نباید روی حمایت این تشکل حساب کنند. گمانه دیگر این است که آقایان در جمنا همان طور که حسینی گفت منتظر آغاز انتخابات نمانده و فعالیت های خود را کلید زده اند لذا لازم است که از همین حالا رقبای خود را یک به یک از میدان به در کنند. رقبای درون جریانی و برون جریانی هم برایشان فرقی ندارد.

بدون شک ادامه فعالیت های جمنا و موضع گیری جمنا پاسخ به این سوال که پیام انتقادات اخیر حسینی چه بود را ساده تر می کند لذا باید منتظر ماند و آنان را رصد کرد.