اعتراف تلخ وزیر اقتصاد؛ پول سهامداران به جیب دولت ریخته شد/ هدف دژپسند از پاشیدن نمک بر روی زخم سهامداران چیست؟

در روزهایی که شاهد اعتراضات جسته و گریخته سهامداران بازار سرمایه به واسطه زیان مالی آنها در بورس هستیم، هستند مقام های مسئولی که با اظهارات واقعی اما نسنجیده خود نمک بر زخم سهامداران می پاشند؛ مسئولانی مثل وزیر اقتصاد و دارایی که اخیراً در این باره سخن گفته و به سود سرشار دولت از بورس اشاره کرده است.

به گزارش «بازتاب»، بورس تهران به واسطه رشد چشمگیر شاخص در بهار و اوایل تابستان سال جاری و تبلیغات گسترده ای که کارگزاران دولتی نسبت به سرمایه گذاری در این بازار داشتند، به یک باره با استقبال شدید سرمایه گذاران مواجه شد و بسیاری از شهروندان سرمایه های اندک خود را روانه این بازار کردند.

با اینکه در روزهای ابتدایی سهامداران جدید بازار با سودهای قابل توجه و رضایت بخشی رو به رو شده بودند، اما به یک باره ریزش تاریخی شاخص آغاز شد و شاخصی که 2 میلیون واحد را لمس کرده بود، پس از مدتی کوتاه تا نزدیکی های یک میلیون و 200 واحد ریزش کرد.

پیش از آغاز ریزش شاخص و تشکیل صف های فروش چند میلیاردی، به صورت پیوسته مسئولان ارشد دولت از جمله شخص رئیس جمهور وعده حمایت از بورس و تأمین امنیت سرمایه گذاری در این بازار را می دادند و این مهم در ترغیب شهروندان برای ورود به این بازار بسیار مهم بود.

در روزهایی که برخی مردم برای ورود به بورس و خرید سهام بعضاً در حال فروش خودرو شخصی، خانه و حتی اخذ وام بودند، برخی عقیده داشتند که دولت هدف تأمین کسری بودجه و کسب درآمد از بورس را دارد و همین مسئله ورود به این بازار را خطرناک و پر ریسک می کند.

به طور مثال پایگاه خبری «بورس پرس»، تیرماه سال جاری با اشاره به کسری شدید دولت در تأمین اعتبار برای ادامه سال نوشت: به نظر می‌رسد بورس در دو فصل پاییز و زمستان به مهم‌ترین منبع جبران کسری بودجه دولت تبدیل خواهد شد.

با این وجود دولت مردان همواره از غلط بودن چنین تحلیلی سخن به زبان می آوردند و رشد شاخص و سهام را در بورس ناشی از نشاط در تولید و پویایی واحدهای تولیدی فعال در بورس عنوان می کردند.

به طور مثال حسن روحانی- رئیس جمهور کشورمان در این باره چهارم تیرماه گفت: بورس را باید محکم و مستحکم نگه داریم؛ امروز بزرگترین مسئولیت‌ وزارت اقتصاد در کنار سایر مسئولیت‌های مهمی که دارد، مسأله بورس و تقویت و حفاظت و نگهداری بورس است و باید سهام عرضه شود؛ باید همه دستگاه‌ها سهام جدید در بورس عرضه کنند و امروز شرایط خوبی است که هم مردم بتوانند استفاده کنند و هم دولت از بنگاه‌داری فاصله بگیرد.

در همین ایام وزارت اقتصاد و دارایی در دو نوبت اقدام به عرضه صندوق های ای تی اف به نام های دارا یکم و پالایش یکم کرد و بالغ بر 5 میلیون سهامدار اعم از قدیمی و جدید ضمن اعتماد به مسئولان دولتی در خرید این صندوق ها مشارکت کردند.

با این همه خیلی زود ریزش شاخص و تشکیل صف های فروش میلیاردی در بورس آغاز شد و بسیاری از شهروندان که سهام خود را در قیمت های بسیار بالا خریده بودند بعضاً تا 70 درصد از اصل سرمایه خود را از دست دادند؛ سهامدارانی که همچنان امیدوار بودند بالاخره دولت با حمایت از بورس مانع افزایش زیان آنها شود، اما همگان دیدند که دولت اقدام موثری برای نجات بورس در نیمه دوم تابستان و نیمه اول پاییز انجام نداد.

شرایطی که سبب شد در آبان ماه سال جاری اعتراضات مردمی فراوانی از سوی سهامداران علی رغم شرایط بحرانی کشور به واسطه شیوع ویروس کرونا شکل بگیرد و سرمایه داران متضرر را به خیابان ها بکشاند.

بسیاری از سهامداران متضرر و نیز کارشناسان این بار نیز انگشت اتهام خود را به سمت دولت نشانه رفتند و مدعی شدند جبران کسری بودجه و تأمین درآمد از طریق بورس برای اداره دولت، سبب شده است تا حجم قابل توجهی از سرمایه های مردمی به جیب دولت ریخته شود.

این موضوع همچنان در حد گمانه های ضد و نقیض و غیر قابل اثبات میان مردم و برخی رسانه ها نقل می شد، تا اینکه روز یکشنبه فرهاد دژپسند- وزیر اقتصاد و دارایی به صورت صریح به این موضوع اشاره و آن را تأیید کرد؛ اعترافی تلخ که مانند نمکی بود که روی زخم پاشیده می شود و نشان داد بخش قابل توجهی از دارایی مردم حالا دیگر بخش مهمی از دارایی دولت است.

وزیر اقتصاد در تاریخ 2 آذر، درباره واگذاری دارایی‌های دولت خاطرنشان کرد: در سال گذشته از محل خصوصی سازی ۶ هزار میلیارد تومان درآمد داشته‌ایم ولی در ۶ ماهه ابتدایی امسال ۳۲۰ هزار میلیارد تومان درآمد از این بخش داشته‌ایم و درحال حاضر تمام خصوصی‌سازی‌ها بصورت شفاف در بورس انجام می شود.

وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: با عرضه صندوق ETF، بین مردم به نوعی توزیع ثروت میکنیم و همچنین تامین مالی دولت را هم انجام میدهیم. در شرایط اقتصادی ایران، توجه به بازار سرمایه اجتناب ناپذیر است.

۳۲۰ هزار میلیارد تومان درآمد دولت از بورس در سال جاری، رقم شگفت آور و غیر قابل باوری بود که آقای وزیر خواسته و یا ناخواسته به آن اشاره و تکلیف سهامداران را نسبت به تکلیف سرمایه هایشان روشن کرد.

وزیر اقتصاد در حالی به عایدی نجومی دولت از بورس افتخار می کند که می دانیم علی رغم گذشت دو ماه از پایان عرضه صندوق پالایش یکم و بر خلاف وعده ها، دولت اقدامی برای بازگشایی این صندوق در بورس نکرده است و با توجه به سهام موجود در آن، خریداران این صندوق نه تنها سودی نکرده اند، بلکه زیان زیادی نیز دیده اند.

به نظر می رسد متولیان اقتصاد کشور امید دارند، زیانی که به سهامداران وارد شده در گذر زمان و توسط دیگر سرمایه گذاران جبران شود و از قرار معلوم حتی یک درصد هم فکر نمی کنند که برای به دست آوردن آن 32 هزار میلیارد تومانی که به آن افتخار می کنند، چندین خانواده و شهروند به خاک سیاه نشسته اند.