واریاک، واریابل یا اتوترانسفورماتور متغیر چیست؟
در جواب این سؤال که واریابل چیست، باید بگوییم این وسیله همان auto transformer یا واریاک است. اگر به دنبال راهی آسان و کارآمد برای کاهش هزینه ترانسفورماتورهای معمولی هستید، اتوترانسفورماتور می‌تواند مناسب‌ترین گزینه برای شما باشد؛ زیرا نقش مهمی در منبع تغذیه ایفا می‌کند. این وسیله در دو نوع واریاک 3 فاز و واریاک تک فاز تولید می‌شود که هر کدام، کاربردهای مخصوص به خود را در صنعت دارند.
واریابل چیست؟
برای بررسی اینکه واریابل چیست؟ ابتدا باید گفت که ترانسفورماتور خودکار را می‌توان به عنوان ترانسفورماتور یک سیم‌پیچ تعریف کرد که بر روی یک هسته چند لایه پیچیده شده است. هر دو طرف اولیه و ثانویه دارای بخش کوچکی از سیم‌پیچ مشترک هستند که در مورد یک ترانسفورماتور معمولی این چنین نیست؛ زیرا در ترانسفورماتور معمولی این بخش‌ها به هم وصل نیستند. در اتوترانسفورماتور، نسبت چرخش ترانسفورماتور برابر با نسبت ولتاژ ثانویه به ولتاژ اولیه است. دستگاه‌های مختلفی که با ولتاژهای مختلف کار می‌کنند را می‌توان از طریق اتوترانسفورماتور کنترل کرد. همچنین می‌توان از آن‌ها برای به راه انداختن یک دستگاه ولتاژ پایین روی ولتاژ بالا و بالعکس استفاده کرد. باید دقت کنید که پیشوند «اتو» در auto transformer به معنای یک مکانیزم خودکار نیست؛ یعنی سیم‌پیچ منفرد به تنهایی عمل می‌کند.
کاربرد واریابل چیست؟
علاوه بر دانستن اینکه واریابل چیست؟، باید درباره کاربردهای آن نیز بدانید. اتوترانسفورماتورهای متغیر یا همان واریابل، از اجزای ضروری آزمایشگاه های برق هستند. واریابل‌ها به عنوان تنظیم‌کننده ولتاژ عمل می‌کنند تا کاربران به طور متوسط منبع ثابتی داشته باشند. آن‌ها همچنین برای اتصال قطعاتی که در ولتاژهای مختلف عملکرد دارند، استفاده می‌شوند.
پس به طور کلی در پاسخ به سوال واریابل چیست؟، جواب این است که اتوترانسفورماتور معمولاً به عنوان تنظیم‌کننده ولتاژ استفاده می‌شود و حتی ولتاژ را برای استفاده در دستگاه‌های مختلف تبدیل می‌کند. به عنوان مثال، دستگاهی که برای ولتاژ پایین طراحی شده است، بتواند در ولتاژ بالا نیز کار کند. واریاک‌ها همچنین نقاط اتصال مشترک بین ولتاژها در یک شبکه هستند. در نهایت همه این موارد، استفاده از اتوترانسفورماتورهای متغیر را به بخشی ضروری در سیستم انتقال و توزیع نیرو تبدیل می‌کند. اتوترانسفورماتورهای فشار قوی به دلیل طراحی ارزان و ساده در مقایسه با ترانسفورماتورهای قدرت، بیشتر در انتقال و توزیع برق استفاده می‌شوند.
اتوترانسفورماتورهای متغیر منبع AC متغیر را از یک منبع AC ثابت فراهم می‌کنند که همان variac شناخته شده و معمولاً در مدارس و کالج‌ها استفاده می‌شود. جدا از این، آن‌ها معمولاً برای تطبیق امپدانس در یک سیستم صوتی استفاده می‌شوند که در آن بلندگوها را به منبع ولتاژ تنظیم شده متصل می‌کنند. واریابل به طور گسترده در راه آهن استفاده می‌شود که در راه آهن این وسیله، زنجیره تامین و سیم راه آهن را به هم متصل می‌کند. واریاک‌ها برای راه‌اندازی موتورهای القایی نیز استفاده می‌شوند.
انواع واریابل چیست؟
انواع مختلف واریابل چیست؟ واریابل یا اتوترنسفورماتور متغیر به طور کلی به دو دسته تک فاز (single phase) و سه فاز (3 phase) تقسیم‌بندی می‌شود:
اتو ترانسفورماتور تک فاز: ساختار این نوع واریاک بدین صورت است که سیم‌پیچی که به منبع AC 1 تک فاز متصل است، سیم‌پیچ اولیه و سیم‌پیچی که دستگاه به آن متصل است، سیم‌پیچ ثانویه نامیده می‌شود. ترانسفورماتورهای تک فاز معمولاً برای کاربردهای مختلفی مانند تأمین برق بار دستگاه‌های خانگی در مناطق روستایی که تقاضا و هزینه کمتری دارند، در اینورترهای خانگی، در دستگاه‌های جوشکاری، در تلویزیون‌ها و سایر دستگاه‌های الکترونیکی برای تنظیم ولتاژ استفاده می‌شوند.
اتو ترانسفورماتور سه فاز: این وسیله ترانسفورماتوری است که از سه جفت سیم‌پیچ تشکیل شده است که در یک هسته آهنی سه بخش قرار می‌گیرند. هر بخش شامل یک جفت سیم‌پیچ اولیه و سیم‌پیچ ثانویه است. ترانسفورماتور سه فاز را می‌توان با استفاده از سه ترانسفورماتور تک فاز یکسان نیز طراحی کرد و این نوع ترانسفورماتور سه فاز به بانک سه ترنسفورماتور معروف است. ترانسفورماتورهای سه فاز به طور گسترده در سیستم‌های قدرت الکتریکی برای انتقال و توزیع نیروی برق استفاده می‌شوند. اگر برایتان سوال است که مزیت این نوع واریابل چیست؟، باید بگوییم که از آنجایی که یک ترانسفورماتور 3 فاز می‌تواند سه مدار تک فاز را تامین کند، بنابراین نسبت به ترانسفورماتور تک فاز مقرون به صرفه است. در عمل اکثر ترانسفورماتورهای توزیع مورد استفاده در مناطق شهری، ترانسفورماتورهای سه فاز هستند.
مدل‌های مختلف واریابل چیست؟
اگر پس از دانستن واریابل چیست؟، تمایل به خرید آن دارید، باید بدانید که این محصول در انواع مدل‌ها به فروش می‌رسد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- واریابل تک فاز GDDM-0.81-P-VI 0.2KVA گرین دات هند
- واریابل تک فاز GDDM-601-P-VI 15KVA گرین دات هند
- واریابل تک فاز GDDM-1201-P-VI 30KVA گرین دات هند
- واریابل سه فاز GDDM-0.83-P-VI 0.6KVA گرین دات هند
- واریابل سه فاز GDDM-123-P-VI 9KVA گرین دات هند
- واریابل سه فاز GDDM-283-P-VI 20KVA گرین دات هند
- واریابل سه فاز GDDM-533-P-VI 40KVA گرین دات هند
قیمت واریابل در ایران
قیمت واریابل سه فاز و تک فاز بر اساس ویژگی‌های آن‌ها، می‌تواند بسیار متفاوت باشد. برای مثال، قیمت واریابل تک فاز GDDM-0.81-P-VI 0.2KVA گرین دات هند در تیرماه 1403 حدود 3 میلیون و 400 هزارتومان است، اما قیمت واریابل تک فاز GDDM-1201-P-VI 30KVA گرین دات هند به 70 میلیون تومان می‌رسد. این تفاوت قیمت به علت تفاوت در حداکثر جریان، توان ظاهری، توان بار مقاومتی/المنتی، توان بار موتوری/کندانسوری بوده و باید در هنگام خرید واریاک تکفاز یا سه فاز یا هر نوع دیگرآن، به این تفاوت‌ها توجه کامل داشته باشید.
جمع بندی
برای پاسخ به واریابل چیست؟ باید گفت که در مهندسی برق، ترانسفورماتور یک ماشین الکتریکی است که برای تبدیل سطح ولتاژ متناوب، یعنی برای افزایش و کاهش ولتاژ، به منظور انتقال توان الکتریکی از ایستگاه تولید به سایر نقاط استفاده می‌شود و کاربردهای فراوان دیگری نیز دارد. این وسیله در دو نوع تک فاز و سه فاز تولید می‌شود که نوع تک فاز، عملکرد محدودتری داشته و نوع سه فاز استفاده بسیار بیشتری دارد. اگر تمایل به خرید واریاک (واریابل) دارید، می‌توانید در ساوا الکتریک انواع این دستگاه را مشاهده کرده و خریدی مطمئن را تجربه کنید.
