هورامان درست است نه اورامان

مسوول اداره میراث فرهنگی،‌ صنایع دستی و گردشگری سروآباد در استان کردستان درباره این‌که چرا نام این شهر به اورامان تبدیل شده است، اظهار کرد: در چند سال اخیر، قبل از آن‌که هورامان به شهر تبدیل شود، شورای ده‌یاری اسم روستا را به اشتباه در نامه‌ای، اورامان نوشت. بعد از آن، بخشداری و وزارت کشور هم از نام اورامان استفاده کردند. در حال حاضر هم شهرداری و دیگر نهادها، اشتباهی اسم هورامان را اورامان می‌نویسند. در حالی که همه مردم، آن را به نام هورامان می‌شناسند و فقط عده خاصی از اورامان استفاده می‌کنند. اورامان هیچ معنایی ندارد، نه کردی است و نه فارسی. به جز مدیران، همه مردم از نام «هورامان» استفاده می‌کنند.

مصطفی طاهری ادامه داد: هورامان دو وجه تسمیه دارد؛ «هورا» به معنی اهورامزدا و «امان» به معنی امان دادن است. «هورامان» به معنی «اهورا کمکم کن» و «هورا امانم بده» است. از طرفی ما در زبان هورامی، به کسانی که زود رشد می‌کنند و بلوغ می‌یابند، هورامان می‌گوییم. هورامان به معنی بالا آمدن نیز هست، جایی که از مناطق اطراف برجسته‌تر باشد و بیشتر به چشم می‌آید.

او درباره این‌که اداره میراث فرهنگی،‌ صنایع دستی و گردشگری چه برنامه‌ای برای اصلاح این نام دارد، ‌گفت:‌ قطعا در حال پیگیری هستیم. این موضوع در جلسه شورای فرهنگ عمومی هم مطرح شده تا بتوان این نام را به کمک استانداری و ‌فرمانداری به مردم برگردانیم. دهیاری و شهرداری از اورامان استفاده می‌کنند، اما مردم محلی همچنان نام «هورامان» را به کار می‌برند.

این مردم‌شناس افزود: ما در کردستان عراق و کرمانشاه هم منطقه‌ای به نام هورامان داریم. در واقع، هورامان منطقه وسیعی است که جمعیت زیادی دارد. فرهنگ، زبان و آداب و رسوم همه‌ی آن‌ها هم مشترک است و تنها در تقسیمات کشوری از هم جدا شده‌اند. به هر کدام از این منطقه‌ها که سفر کنید، معماری یک‌شکل دارند. ما به منطقه‌ای از کردستان که می‌رسیم، می‌گوییم به دروازه هورامان نزدیک می‌شویم، زیرا کوه‌های بلند مشخصه این منطقه است و مناظر طبیعی، آن را از قسمت‌های دیگر متمایز می‌کند.

در استان کرمانشاه، املای نام «هورامان» در تابلوهایی که در منطقه دیده می‌شود، به‌درستی آمده و اما در استان کردستان به‌شکل «اورامان» و به‌شکل نادرست به کار رفته است.

آن‌طور که نقل شده، هورامان قباله هم دارد. پیش از جنگ جهانی اول، یکی از مریدان شیخ علاءالدین نقشبندی اطلاع می‌دهد که روی تخته سنگی بر فراز قله‌ی کوهی در هورامان، نقش مردی را دیده است که تیری به دست دارد. شیخ به مأمور فرمان می‌دهد تا اطراف تخته سنگ را بگردند. مامور همراه چند مرید به قله‌ی کوه می‌رود. جهت تیری که در دست مرد منقوش بر سنگ است، آن‌ها را به سوی غاری در آن اطراف هدایت می‌کند. مریدان پس از کاوش در غار، کوزه‌ای گِلی و پر از ارزن پیدا می‌کنند، در بین ارزن‌ها  قباله‌ی باستانی هورامان کشف می‌شود. این اسناد نزد شیخ علاءالدین نگهداری می‌شود. در اوایل قرن بیستم، هنگامی که دکتر سعید خان کردستانی برای معالجه چشم عباسقلی خان به مریوان می‌رود، اسناد یادشده در اختیار او قرار می‌گیرد. قباله‌های سه‌گانه‌ی هورامان اکنون در موزه لندن نگهداری می‌شوند.