همه اما و اگرهای نصب زباله‌سوز در آرادکوه
در حالی که مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری تهران از تفاهم با شرکتی چینی برای نصب زباله‌سوز خبر می‌دهد اعضای شورای شهر تهران و مدیرعامل سازمان پسماند معتقدند تا زمانی که وزارت نیرو خرید برق را تضمین نکند و سود سرمایه‌گذار تأمین نشود این مهم محقق نمی‌شود.
محدودیت منابع انرژی و مشکلات ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی، رشد بی رویه جمعیت شهر‌ها و افزایش آنها از یک طرف و مصرف گرایی رو به افزایش نوین از سویی دیگر سبب شده است که حجم زیاد زباله‌های آلی تولیدی سلامت جامعه بشری را به خطر اندازد.
کاهش ذخایر نفت و گاز، افزایش قیمت نفت، مقولات زیست محیطی و افزایش مجادلات نظامی و سیاسی در مناطق نفت خیز جهان به ویژه در خاورمیانه در سال‌های اخیر مهمترین دلیل اقبال دولت‌ها و سرمایه گذاران خصوصی برای ورود به عرصه سرمایه گذاری برای تولید برق از انرژی‌های تجدید پذیر است. سالهاست که دنیا خود را وابسته به شریان نفت می‌بیند و نوعی وابستگی سیاسی ناشی از آن بنا به دلایل است که پیگیری و جستجوی انرژی نو و تجدید پذیر بخشی عمده از چالش‌های دنیای هزاره سوم را تشکیل می‌دهد.
به گزارش فارس: سوزاندن یا احتراق مواد آلی مانند زباله به منظور تولید انرژی رایج‌ترین هدف تبدیل زباله به انرژی است. کارخانه‌های جدید تبدیل زباله به انرژی در همه کشورهای سازمان همکاری اقتصادی و توسعه باید کلیه استانداردها در رابطه با تولید گازهای حاصل از سوزاندن زباله از جمله اکسیدهای نیتروژن (NOx)، اکسیدهای گوگرد (SOx) فلزات سنگین و دیوکسین را به‌طور دقیق مورد آزمایش قرار دهند.
زباله سوزهای مدرن میتوانند حجم زباله اصلی را به میزان ۹۵ تا ۹۶ درصد کاهش دهند و بسته به ترکیب و درجه، میتوانند سبب بازیافت فلزات از خاکستر باقیمانده شوند. زباله سوز ها میتوانند ذرات ریز، فلزات سنگین، دیوکسین و گازهای اسیدی منتشر کنند، حتی اگر این انتشار از زباله سوزهای مدرن بسیار کم باشد.
امضای تفاهم‌نامه برای تامین منابع مالی 4 واحد زباله سوز
شکرالله بنار مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران دو روز قبل بود که خبری مهم در خصوص نصب چهار واحد زباله سوز داد.
وی از امضای تفاهم نامه با دو شرکت خارجی در زمینه پروژه‌های شهری خبر داده و گفته بود یک تفاهم نامه به ارزش 250 میلیون یورو با یک شرکت چینی برای تامین مالی چهار واحد زباله سوز 800 تنی در آرادکوه امضا شده و هم اکنون در حال تبادل اطلاعات هستیم.
نصب زباله سوز باید برای بخش خصوصی صرفه اقتصادی داشته باشد
ارزش این خبر آنقدر بالا بود که به سراغ زهرا صدر اعظم نوری عضو شورای اسلامی شهر تهران و رئیس کمیسیون خدمات شهری رفتیم و درخصوص نصب چهار دستگاه زباله سوز با هدف تولید برق در آرادکوه از وی پرس و جو کردیم که گفت: اولا باید بگویم که من از بسته شدن یا تفاهم برای نصب چهار زباله سوز بی خبرم.
وی گفت: در خیلی از نقاط دنیا از زباله سوز برای تولید برق و انرژی مورد نیاز استفاده می‌شود و این امر موضوعی طبیعی است و برق تولید شده بخشی صرف خود مجموعه تولید کننده برق می‌شود و بخشی دیگر هم فروخته می‌شود.
نوری گفت: یکی از نکات مهم این است که باید این اتفاقات با یک سازوکار منطقی باشد و طرفین سر قیمت به توافقات کامل رسیده باشند و باید برای بخش خصوصی که وارد این کار می‌شود صرفه اقتصادی داشته باشد.
عضو شورای اسلامی شهر تهران در پاسخ به این سوال که آیا در اینگونه قرار دادها بخش خصوصی اول زباله را می‌خرد و بعد برق تولید شده را می‌فروشد یا شکل دیگری دارد گفت: این قراردادها مبتنی بر مشارکت است.
نوری گفت: بخش خصوصی در همان جایی که زباله ها دپو می شوند دستگاه‌های خود را نصب می‌کند و در قالب یک مشارکت منطقی اقدام به تولید برق می‌کند.
اما یکی از مواردی که باید در نظر گرفته شود مدیریت مناسب در دفع خاکسترهای سمی باقیمانده است. منتقدان بر این باورند که زباله سوزها منابع با ارزش را نابود می‌کنند و همین عوامل باعث می‌شوند که انگیزه برای بازیافت کاهش یابد، به همین دلیل در کشورهای اروپایی بیش از ۷۰ درصد از زباله‌ها بازیافت می‌شوند.
وزارت نیرو باید امنیت سرمایه گذاری را تضمین کند
صدرالدین علیپور مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند در این خصوص گفت: برخلاف آنچه اطلاع رسانی شده است توافقی در این خصوص صورت نگرفته است.
وی ادامه داد: سازمانی که باید این کار را پیگیری و اجرا کند سازمان مدیریت پسماند است و تنها در این حوزه به چند شرکت مراجعه شده و با آنها برخی صحبتهای اولیه شده است.
علیپور با اشاره به این مطلب که سیستم زباله سوز به گونه ای است که سرمایه اش باید از طریق سرمایه گذاری تأمین شود یعنی باید بحث فروش برق تولید شده حل شده باشد گفت: اول باید ببینیم که وزارت نیرو حاضر است قیمت برق را بپردازد یا خیر؟
مدیرعامل سازمان پسماند گفت: اگر وزارت نیرو امکان پرداخت پول برق را داشته باشد و سرمایه گذاری در این حوزه را تضمین کند می‌توانیم وارد این حوزه بشویم و اینگونه نیست که بگوییم رفتیم و با یک شرکت تفاهم‌نامه امضا کردیم.
علیپور گفت: رقمی که برای یک زبالسوز باید هزینه شود خیلی بالاست و جز با سرمایه گذاری بخش خصوصی امکان پذیر نیست.
وی افزود: شهرداری توان مالی و پول ورود به حوزه تولید برق از طریق زباله سوز را ندارد و باید حتما با مشارکت بخش خصوصی باشد و طبیعی است که بخش خصوصی هم باید منافعش تأمین شود.
نصب زباله سوز باید از مسیر طرح جامع مدیریت پسماند خارج شود
آرش حسینی میلانی دیگر عضو شورای اسلامی شهر تهران هم در خصوص نصب نیروگاه حرارتی مبتنی بر زباله سوز در منطقه آرادکوه گفت: بحث نیروگاه‌های زباله سوز مربوط به امروز نیست و از گذشته طرح‌های متعددی در این حوزه مطرح شده است و صحبتهای زیادی از سوی سرمایه گذاران به میان آمده است.
وی افزود: نکته اساسی این است که هر گونه تصمیم گیری درخصوص نصب نیروگاه‌های مبتنی بر زباله سوزی باید در چارچوب خروجی‌های طرح جامع مدیریت پسماند باشد.
میلانی گفت: طرح جامع مدیریت پسماند چشم انداز آینده موضوع زباله و اینکه چه سهمی باید به نیروگاه‌های زباله سوز داده شود و اینکه اصلا قرار است تا ده سال آینده چه حجمی از زباله به این مجموعه برسد را مشخص می‌کند.
عضو شورای اسلامی شهر تهران تصریح کرد: باید نظر سازمان پسماند و شورای شهر تهران برای نصب زباله سوز اخذ شود و قرار نیست یک سازمانی در شهرداری بیاید و برود خودش درخصوص نصب زباله سوز قرارداد ببندد.
وی ادامه داد: این سخت گیری از آن جهت اعمال می‌شود که برای مثال اگر فردا طرح تفکیک از مبدا زباله افزایش پیدا کند ممکن است ارزش حرارتی زباله کاهش پیدا کند و دیگر نصب زباله سوز برای تولید برق صرفه و صلاح نداشته باشد.
میلانی گفت: برای آنکه هم سرمایه گذار در خطر نیافتد و هم مدیریت شهری بتواند بهینه عمل کند باید هرگونه تصمیم گیری در چارچوب طرح مدیریت پسماند باشد.
نکته آخر!
هرچند به نظر می‌رسد در بسیاری از کشورهای جهان تولید برق از سوزاندن زباله امری مقرون به صرفه است اما نباید از این موضوع غافل شد که اولا راه اندازی و نصب زباله سوزها با هدف تولید برق کاری گران قیمت است.
از سوی دیگر باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد که شهرداری خود توان استفاده از برق تولید شده را ندارد و باید وزارت نیرو و به معنای گسترده تر دولت از شهرداری برق تولید شده را بخرد که اگر این اتفاق رخ ندهد عملا تولید برق صرفه اقتصادی ندارد.
و نکته آخر اینکه اگر قرار باشد طرحی نظیر طرح کاهش تولید پسماند اجرا شود عملا زباله کافی برای سوزاندن و تولید برق باقی نخواهد ماند.
