نگاهی به پرونده یک تجاوز؛ اسنپ در مسیر جاده خاکی

به گزارش بازتاب، چندی است که مردم تهران برای سفرهای طولانی مدت درون شهری خود جای تماس گرفتن با آژانس محله از طریق نرم افزارهای درخواست تاکسی اینترنتی بصورت آنلاین برای خود ماشین سفارش می دهند و ماشین هم در اسرع وقت برای آنها حاضر و آماده است.
نرم افزارهای نوظهور درخواست تاکسی با آغاز به کار رسمی خود حواشی متعددی داشتند. بعد از به شهرت رسیدن اسنپ و تپسی و بالا رفتن مسافران آنها به دلیل در دسترس بودن و مهم تر قیمت پایین آنها کمر نرخ آژانس ها شکست و این شرکت ها هم با گسترش دامنه فعالیت خود به تمامی محله های پایتخت و چند کلانشهر دیگر بازار مسافرکشی درون شهری را به دست گرفتند. همین موجب اعتراض رانندگان تاکسی در خیابان مجلس و حواشی پیرامون آن شد.
بعدتر گمانه زنی هایی مبنی بر وجوه قانونی آنها بحث هایی را به وجود آورد و موضوع قانونی بودن یا نبودن این شرکت ها تا فیلتر موقت این نرم افزارهای آنلاین پیش رفت. با این حال اما اسنپ و تپسی در مسیر خود ماندند و روز به روز هم بر تعداد طرفداران آنها افزوده شد. در نهایت تاکسیرانی تهران که شرایط جدید را پذیرفت تن به ساخت شبکه ای مشابه اسنپ و تپسی داد و با این حال هنوز هم دو نرم افزار پیشرو مشتریان خود را حفظ کرده اند.
دلایل بیشتری را می توان برشمرد که باعث شکل گیری این فضای رقابتی مدرن شده است. تبلیغات در سطح شهر و دلخوری همیشگی مردم از دیر رسیدن ماشین آژآنس ها و مهم تر نرخ بالای آژانس ها و خودروهای دربستی بنظر اصلی ترین عامل رونق بازار این نرم افزار هاست. اما به تازگی خبری منتشر شده است که با توجه به جزئیات غیرشفاف و نامفهوم این شرکت ها رخ دادن آن چندان هم دور از نظر نبود.
دو روز پیش خبری مبنی بر تجاوز یک راننده اسنپ به مسافر خود باعث پیگیری مردم و آغاز بی اعتمادی آنها به نرم افزار اسنپ شد. برخی از کاربران توییتر در این باره اظهار نظر کرده اند و ویدئوی بازجویی و مصاحبه مجرم پرونده دست به دست می شود.
شرح ماوقع چندان پیچیده و طولانی نیست. خانمی که قصد رفتن به فرودگاه را داشته است شبانه مثل بسیاری از مسافرین اسنپ با تلفن همراه خود یک ماشین را رزرو می کند و بعد از رسیدن ماشین و طی شدن مسیر راننده به جاده فرعی می رود و با اعمال زور و تهدید مسافر بی دفاع خود را مورد تجاوز و تعدی قرار می دهد. بعد از مدتی که راننده در کمال آرامش کناری پارک کرده و برای خرید سیگار ماشین را ترک می کند، مسافر امکان فرار کردن را پیدا می کند و خود را به کلانتری می رساند.

پیگیری و شناسایی رانندگان نرم افزار های درخواست تاکسی اصولا و با توجه به مشخصاتی که پیش از رسیدن ماشین از راننده و خودروی او به مسافر می دهند باید کار ساده ای باشد. چه آنکه یکی از دلایل محبوبیت این نرم افزار ها نیز همین موضوع است. اما پیگیری پلیس درباره تجاوز صورت گرفته به وسیله راننده اسنپ در ابتدا به مشکل بر می خورد. بعد از پیدا شدن و دستگیری مجرم مشخص می شود که راننده به دلایلی نتوانسته عضو این شرکت شود و بنابراین با گواهی نامه و مشخصات فرد دیگری به استخدام اسنپ درآمده است. اتفاقی سوال برانگیز و مهم که تاثیرات روانی زیادی بر مردم خواهد گذاشت و اعتماد آنها را نسبت به اسنپ کاهش خواهد داد. گفتنی است شکل استخدام رانندگان عمدتا بصورت خیابانی انجام می شود همین خود جای سوال دارد که آیا نباید این رانندگان بیش از این مورد بازرسی قرار گیرند که نتوانند با مدارک فردی دیگر استخدام شوند؟
از سوی دیگر مجرم در بازجویی خود اعتراف می کند که به رغم نداشتن اعتیاد گاهی مواد مخدر مصرف می کرده و در شب رخ دادن حادثه نیز بنابر اظهارات خود او قرص روانگردان مصرف کرده است. این در حالی است که قانونا رانندگان تاکسی نباید اعتیاد به مواد مخدر داشته باشند اما عدم نظارت کافی بر راننده مجرم باعث شده است تا او با وجود مصرف مواد مخدر و روانگردان بتواند در این شرکت کار کند.
رشد و گسترش هر تجارتی که سر و کار مستقیم با مردم دارد اگر بدون نظارت لازم از سوی کارفرمایان و صاحبان آن تجارت و همچنین نهادهای نظارتی و قضائی همراه شود می تواند منجر به چنین اتفاقای نیز شود. تجاوز و تعدی حادثه جبران ناپذیری است که تاثیرات روانی آن سالها و گاه تا آخر عمر فرد مورد تجاوز قرار گرفته از بین نخواهد رفت. شرکت اسنپ و دیگر شرکت های موجود در فضای مجازی ملزم به قراردادن فیلترهای دقیق و جزئی نگرانه در مسیر استخدام رانندگان خود هستند. در حال حاضر اسنپ جز تهران در چند کلانشهر دیگر از جمله مشهد و اصفهان نیز فعال است. بنابراین بوجود آمدن این قبیل حوادث شوم باعث از بین رفتن اعتماد عمومی به آنها و شکست تجارت آنها خواهد شد.
نهادهای قانونی ذیربط نیز باید با شفاف سازی و نظارت دقیق بر کیفیت و شرایط این شبکه ها مانع بوجود آمدن ناامنی برای مسافران شوند. بدون شک نمی توان گفت این تنها حادثه رخ داده در تاکسی های نوظهور کشور خواهد بود. با اهمال و بی توجهی مسئولین امکان رخ دادن حوادثی این چنینی و حتی فاجعه بارتر در آینده قایل پیش بینی است.